Hé lộ mối liên hệ giữa CEO Grab và nhà sáng lập công ty SPAC giúp công ty gọi xe IPO trên đất Mỹ

Vài năm sau khi thành lập Grab Holdings vào năm 2012, ông Anthony Tan nhận được một lời khuyên từ Jack Ma. Người đồng sáng lập Alibaba nói với Anthony Tan rằng cuộc sống là một đợt sóng thần. Nếu bạn đang ở trên ngọn sóng, hãy sẵn sàng cho vụ va chạm.

Năm 2020 có thể xem là năm Grab nằm trên ngọn sóng. Đại dịch COVID-19 khiến nhiều thành phố khắp Đông Nam Á phải thực hiện giãn cách xã hội hoặc phong toả. Nó đồng nghĩa với việc nhu cầu gọi xe, mảng kinh doanh chính của Grab, gần như tê liệt. Hồi tháng 12, đàm phàn sáp nhập giữa Grab và Gojek cũng đổ bể vì hai bên không đạt đến tiếng nói chung.

Dù vậy, ông Anthony Tan không từ bỏ kế hoạch thực hiện IPO cho Grab. Đầu năm nay, một người quen giới thiệu Anthony Tan với nhà đầu tư của thung lũng Silicon Brad Gerstner, người sáng lập Altimeter Capital Management.

Hai người, dù đến từ hai vùng đất khác nhau trên thế giới, có nhiều điểm tương đồng. Cả hai đều là cựu học viên trường kinh doanh Harvard và cả hai đều từ chối lựa chọn những con đường sự nghiệp dễ dàng hơn để khởi nghiệp với công ty của riêng mình.

Chỉ trong vòng 3 tháng, ông Anthony Tan và ông Brad Gerstner công bố thoả thuận thực hiện IPO thông qua công ty thâu tóm, sáp nhập chuyên dụng (SPAC) lớn hàng đầu thế giới. Thương vụ này đưa định giá của Grab lên gần 40 tỷ USD.

"Một năm trước đó, thế giới của tôi như thể đã kết thúc. Là một doanh nhân, bạn luôn phải trải qua những thăng, trầm điên rồ như vậy", ông Tan nói với The Straits Times. 

Ông Tan nhớ lại việc lần đầu được giới thiệu với ông Brad Gerstner. Thực tế, ông Brad Gerstner đã dùng những mối quan hệ chung của hai người để kiểm tra thông tin. Những người ông Brad Gerstner liên hệ có thể kể đến ông Rich Barton, người đứng đầu Zillow Group và ông Dara Khosrowshahi, CEO Uber đồng thời là một thành viên hội đồng của Grab. Ông Tan đã vượt qua "bài kiểm tra" này.

Thương vụ sáp nhập giữa Grab – Altimeter cho thấy tầm quan trọng của các mối quan hệ trong thế giới công nghệ. Đồng thời, việc tốt nghiệp từ những trường đại học như Harvard cũng luôn mở ra rất nhiều cơ hội.

Ông Brad Gerstner cũng đầu tư vào Coupang, sàn thương mại điện tử hàng đầu Hàn Quốc do ông Bom Kim sáng lập. Ông Bom Kim cũng từng theo học đại học kinh doanh Harvard. 

Bên cạnh đó, Gojek, đối thủ của Grab, cũng do ông Nadiem Makarim, một cựu học viên đại học kinh doanh Harvard, sáng lập. Ông Nadiem Makarim từng là bạn học của ông Anthony Tan. Hiện tại, ông Nadiem Makarim đã rời Gojek để ngồi ghế bộ trưởng giáo dục Indonesia.

Rất nhiều tỷ phú "được tạo ra từ trường lớp này", ông Gerstner chia sẻ.

Ba công ty nói trên có tổng định giá khoảng 130 tỷ USD, gồm định giá 80 tỷ USD của Coupang khi thực hiện IPO hồi tháng 3 năm nay.

"Thế giới đang co lại. Những lãnh đạo kinh doanh hấp dẫn nhất hiện nằm ở những khu vực như Đông Nam Á", ông Gerstner nhận định.

Ông Anthony Tan sinh ra trong một gia đình giàu có ở Malaysia. Ông có ý tưởng khởi nghiệp với Grab trong thời gian theo học ở đại học kinh doanh Harvard từ năm 2009 đến 2011. 

Từ chối làm việc ở công ty gia đình Tan Chong Motor Holdings, ông Anthony Tan khởi động một dịch vụ gọi taxi mang tên MyTeksi cùng bạn học của mình Tan Hooi Ling. MyTeksi là tiền thân của Grab. Hiện tại, Grab đã mở rộng ra nhiều mảng kinh doanh khác nhau như giao đồ ăn hay thanh toán điện tử. Grab có mục tiêu trở thành "siêu ứng dụng" Đông Nam Á.

Ông Gerstner theo học đại học kinh doanh Harvard từ năm 1999 đến năm 2000, sớm hơn Anthony Tan gần một thập niên.

Nhà đầu tư người Mỹ sinh ra vào lớn lơn tại một thị trấn nhỏ ở Indiana và cực kỳ hâm mộ thiên tài đầu tư Warren Buffett. Ông Gerstner bắt đầu sự nghiệp như một luật sư chứng khoán chuyên hỗ trợ IPO. Sau khi nhận bằng MBA của Harvard, ông gia nhập công ty đầu tư mạo hiểm General Catalyst và sau đó thành lập và bán 3 công ty của chính mình.

Khi thế giới chìm đắm trong khủng hoảng tài chính vào năm 2008, ông Gerstner thành lập Altimeter Capital với số vốn 3 triệu USD kêu gọi từ bạn bè và gia đình. Hiện nay, công ty của ông đang quản lý danh mục tài sản 15 tỷ USD.

Về phần mình, ông Anthony Tan nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của đối tác trong kinh doanh. Ông dành nhiều thời gian để xây dựng mối quan hệ. Trong buổi tối công bố thông tin sáp nhập, ông Tan nói rằng ông đã ra ngoài ăn tối với một đối tác bán hàng.

Khi ở Indonesia, ông Anthony Tan không mặt chiếc áo phông màu đen quen thuộc. Thay vào đó, ông mặc trang phục truyền thống làm từ vải Batik. Khi tới Tokyo để tham gia một hội thảo của SoftBank vào năm 2019, ông cúi gập người chào sau ông Masayoshi Son, người sáng lập SoftBank, giới thiệu ông "là ngôi sao mới trong thời kỳ AI".

SoftBank từng đầu tư 3 tỷ USD vào Grab, dù vậy mối quan hệ với ông Son đã nguội lạnh sau khi SoftBank thúc ép Grab sáp nhập với Gojek, theo một nguồn tin thân cận.

Thế nhưng, ông Tan khẳng định mối quan hệ giữa ông và Masayoshi Son vẫn khăng khít. Trong buổi phỏng vấn, ông Tan lấy điện thoại và đọc to một tin nhắn mà ông nhận từ ông Son liên quan đến việc sáp nhập. "Anthony, cảm ơn đã cập nhật. Tôi hạnh phúc khi nghe tin vụ IPO tiến triển tốt", tin nhắn viết.

Cùng thời điểm, ông Gerstner ấn tượng với cách Grab vẫn duy trì được trong đại dịch. "Grab đi một con đường riêng. Đây sẽ là một trong những công ty Internet thực hiện một trong những màn IPO lớn nhất của năm", ông nhận định.