Hành trình tới 30 tỷ USD của start-up thách thức Alibaba

Meituan Dianping vừa trở thành công ty khởi nghiệp có giá trị lớn thứ tư thế giới, với thị giá đạt mức 30 tỷ USD – một con số khiến nó vượt qua cả những doanh nghiệp đầy tham vọng như Airbnb hay SpaceX.

Bạn chưa bao giờ nghe tên Meituan-Dianping ư? Nếu đúng thì bạn không phải là người duy nhất. Công ty, có trụ sở ở Bắc Kinh và do ông Wang Xing điều hành, gần như vô danh bên ngoài lãnh thổ quê hương. Nó giao thực phẩm tới nhà dân, bán hàng tạp phẩm, vé phim; đánh giá các nhà hàng, cung cấp phiếu chiết khấu cho những người tiêu dùng mua hàng theo nhóm. Nó là mô hình kinh doanh giống như Groupon, Yelp, Foodpanda hay Uber Eats.

Nhân viên giao hàng của Meituan-Dianping đợi đèn đỏ ở tỉnh Cát Lâm, Trung Quốc. Ảnh: Getty Image

Sự hấp dẫn của Meituan-Dianping đối với các nhà đầu tư là vị trí thống trị của nó ở một thị trường hơn một tỷ người. Nó ra đời thông qua sự sáp nhập vào năm 2015 của hai trang Meituan.com và Dianping.com, tạo ra doanh nghiệp dẫn đầu về dịch vụ trên nền tảng Internet mà người tiêu dùng đặt yêu cầu qua ứng dụng. Họ huy động được 4 tỷ USD trong vòng gọi vốn mới nhất từ tập đoàn Tencent (Trung Quốc), quỹ đầu tư mạo hiểm Sequoia (Mỹ) và tập đoàn lữ hành Priceline (Mỹ).

“Đó giống như thế độc quyền hình thành nhờ dạ dày của 1,4 tỷ người”, Keith Pogson, chuyên gia bảo hiểm toàn cầu trong lĩnh vực ngân hàng và thị trường vốn của công ty tư vấn EY, nhận định.

Wang thành lập Meituan.com vào năm 2010, với mô hình trang mua nhóm giống như Groupon, nơi người dân có thể hưởng chiết khấu bằng cách mua các sản phẩm điện tử hoặc thực phẩm từ nhà hàng. Dianping ra đời vào năm 2003 ở Thượng Hải, với dịch vụ đánh giá các nhà hàng và cơ sở kinh doanh, sau đó cũng cung cấp phiếu mua hàng giảm giá theo nhóm. Hai công ty được định giá 15 tỷ USD khi họ sáp nhập 2 năm trước.

Tổng giá trị của họ đã vượt các doanh nghiệp cùng loại ở Mỹ. Giá trị của Groupon, công ty có trụ sở ở Chicago và từng là tâm điểm chú ý của người dân Mỹ, giảm xuống mức dưới 3 tỷ USD. Yelp, công ty ở San Francisco, cũng giảm giá trị sau khi đạt đỉnh 3,6 tỷ USD vào năm 2014.

Meituan-Dianping đã vượt ra ngoài những lĩnh vực kinh doanh ban đầu. Với vài động tác bấm trên ứng dụng điện thoại, người tiêu dùng Trung Quốc có thể đặt thực phẩm, hàng tạp hóa, dịch vụ mát-xa, cắt tóc, làm móng tại nhà hoặc công ty. Một dịch vụ phổ biến nữa là khách hàng có thể yêu cầu dịch vụ rửa xe khi họ đang làm việc, rồi sau đó nhân viên rửa xe sẽ đậu ô tô của khách trên phố. Cơ sở rửa xe gửi một ảnh tới điện thoại của khách để chứng minh họ đã đáp ứng yêu cầu. Meituan-Dianping tuyên bố họ có 280 triệu người sử dụng tích cực hàng năm và họ hợp tác với 5 triệu cơ sở cung cấp.

Rửa xe là một trong những dịch vụ phổ biến mà khách hàng đặt qua ứng dụng của Meituan-Dianping. Ảnh: China Daily

Dịch vụ cung ứng online-to-offline (O2O) ở Trung Quốc có lẽ dễ thành công hơn so với Mỹ. Ở Trung Quốc, chi phí lao động thấp hơn Mỹ, trong khi các thành phố có mật độ dân số lớn hơn và số dân cũng lớn hơn. Thị trường O2O đã tăng vọt với mức 72%, đạt 762 tỷ nhân dân tệ (115 tỷ USD) năm ngoái, theo tính toán của hãng tư vấn IResearch.

“Thị trường Trung Quốc đủ lớn cho một công ty có quy mô như vậy. Sau quá trình củng cố vị thế trong vài năm, Meituan-Dianping là một trong vài doanh nghiệp trong những mảng có doanh thu cao ngất”, Wang Ling, một nhà phân tích của IResearch, bình luận.

Song Meituan-Dianping đang đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ những tập đoàn công nghệ Trung Quốc và những doanh nghiệp mà họ bảo trợ. Đặc biệt, tập đoàn Alibaba đã “chống lưng” cho một đối thủ có tên Ele.me, công ty vừa mua chi nhánh Waimai của tập đoàn Baidu. Alibaba – đối thủ nặng ký của Tencent – đang tăng cường đầu tư để tăng số thành phố mà họ hiện diện, cũng như số lĩnh vực mà họ kinh doanh.

“Vì kinh doanh nhiều mảng, Meituan-Dianping phải đối mặt nhiều đối thủ cạnh tranh. Thương mại điện tử lối sống – bao gồm đặt tour du lịch trên mạng và giữ chỗ ở nhà hàng, là một trong những mảng tăng trưởng nhanh nhất ở Trung Quốc”, Cao Lei, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Thương mại điện tử Trung Quốc, lập luận.