Giữa lúc giá heo tăng mạnh mẽ, TP HCM chuẩn bị vận hành sàn giao dịch heo

Tại Tọa đàm lấy ý kiến về mô hình sàn giao dịch heo trên địa bàn TP HCM do Sở Công Thương thành phố tổ chức sáng 14/11, ông Nguyễn Ngọc Hòa, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP HCM cho biết qui mô thị trường thịt heo tại thành phố đạt 17.000 tỉ đồng/năm, tương đương 750 USD/năm, thị trường đạt sức tiêu thụ 10.000 con heo/ngày.

Nguồn thịt heo cung cấp cho thị trường TP HCM chủ yếu do 10 tỉnh, thành lân cận đáp ứng với 1.500 cơ sở chăn nuôi, 24 cơ sở giết mổ, 70 thương lái, 100 thương nhân kinh doanh heo mảnh tại chợ đầu mối Hóc Môn và Bình Điền cùng 12 nhà bán lẻ hiện đại.

"Mặc dù dịch tả heo châu Phi khiến cho thịt heo tăng giá, nhưng nhu cầu sử dụng thịt heo của người dân Sài Gòn vẫn rất lớn. Tuy nhiên, người dân vẫn có thói quen dùng thịt nóng là chủ yếu. 

Trong khi đó, qui cách, tiêu chuẩn chưa đồng bộ và giết mổ thủ công chưa đảm bảo vệ sinh dịch tễ, an toàn thực phẩm, phương thức mua bán truyền thống thông qua thương lái là chủ yếu sơ khai, đơn giản", ông Hòa cho hay.

Do đó, cơ quan nhà nước khó quản lí những đối tượng tham gia quá trình chăn nuôi, giết mổ và kinh doanh. Việc định hướng chăn nuôi, quản lí và điều tiết thị trường của cơ quan quản lí còn bị động, gặp nhiều khó khăn.

ông Nguyễn Ngọc Hòa, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP HCM. Ảnh: NH.

Trước thực trạng này, ông Nguyễn Ngọc Hòa cho rằng, cần thiết hình thành sàn giao dịch heo. Đây là mô hình giao dịch hiện đại, văn minh rất phổ biến ở nhiều nước trên thế giới.

"Định hướng sàn giao dịch heo phải kết nối được chủ thể quan trọng trong chuỗi cung ứng, nhất là chủ thể chăn nuôi, chủ thể giết mổ và thương nhân chợ đầu mối.

Từ đó, tiến tới chấm dứt lò giết mổ thủ công, tập trung giết mổ công nghiệp để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đưa sản phẩm thịt heo chất lượng đến người tiêu dùng với giá hợp lí", đại diện Sở Công Thương cho hay.

Cụ thể sàn giao dịch sẽ giúp kết nối trực tiếp nhà sản xuất với thị trường, cung cấp đầy đủ, công khai, minh bạch các thông tin về hàng hóa giao dịch cho tất cả chủ thể liên quan. Với mô hình này, số lượng chủ thể tham gia tập trung và có thể ứng dụng công nghệ thông tin để tham gia chuỗi cung ứng thịt heo.

Đồng thời, sàn giao dịch heo đáp ứng được yêu cầu hiện đại hóa ngành chăn nuôi, tiêu thụ heo theo hướng bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, bình ổn thị trường, giá thành và hướng tới xuất khẩu chính ngạch.

Với cơ sở dữ liệu từ Đề án Truy xuất nguồn gốc thịt heo, các đối tượng tham gia đã quen sử dụng thiết bị, ứng dụng công nghệ thông tin truy xuất… là những thuận lợi bảo đảm cho sàn giao dịch vận hành dễ dàng và hiệu quả.

Theo ông Neill James, Phó Tổng lãnh sự Anh tại TP HCM, sàn giao dịch heo là mô hình có tiềm năng, sẽ tạo ra bước đột phá cho thị trường cũng như hình thành chuỗi liên kết cung ứng mặt hàng này.

Tại Việt Nam, ngành sản xuất thịt heo có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế và đời sống người dân với mức tiêu thụ lớn hàng năm. 

Do đó, việc hình thành sàn giao dịch heo sẽ hỗ trợ xây dựng thương hiệu cho ngành sản xuất thịt heo và mang lại lợi ích thiết thực cho các bên từ người sản xuất đến tiêu dùng.

Từ đầu năm 2019, một số tổ chức của Anh đã kí kết biên bản ghi nhớ hỗ trợ TP HCM phát triển sàn giao dịch heo, Phó Tổng lãnh sự Anh tại TP HCM thông tin.

Đại diện các doanh nghiệp, đơn vị đưa ra góp ý về sàn giao dịch heo của TP HCM. Ảnh: NH.

Cũng tại buổi tọa đàm đại diện nhiều doanh nghiệp như CP, Masan,  CJ, Vissan...  đều đánh giá, việc hình thành mô hình sàn giao dịch heo phù hợp với bối cảnh ngành sản xuất thịt heo của việt Nam, góp phần xây dựng chuỗi cung ứng và phát triển phương thức kinh doanh mới.

Ông Nguyễn Đăng Phú, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Việt Nam kĩ nghệ súc sản Vissan nhận xét mô hình sàn giao dịch heo là một giải pháp đáp ứng xu hướng thị trường. 

Trong bối cảnh diễn biến thị trường thịt heo hiện nay, phải đẩy mạnh kết nối các đối tượng chủ thể trong ngành sản xuất này để đảm bảo nguồn cung ổn định, chất lượng sản phẩm và nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm.

Tuy nhiên, để phát triển sàn giao dịch này, cơ quan quản lí nhà nước có thể giữ vai trò định hướng, còn phương thức hoạt động theo hướng cổ phần hóa.

Còn ông Lê Hoàng Phong, Trưởng phòng kinh doanh chợ đầu mối Hóc Môn, cho biết  trung bình mỗi đêm có 5.200 con heo, tương đương 370 tấn nhập chợ. 

Trong khi đó, hiện tượng heo không đạt chuẩn an toàn thực phẩm nhập chợ đã xuất hiện. Chợ đã xử phạt 45 trường hợp vi phạm, buộc ngừng kinh doanh 11 trường hợp. 

"Hiện tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa không đồng bộ do đó việc hình thành sàn giao dịch heo là vấn đề cấp thiết, ở đó người chăn nuôi sẽ quyết định giá chứ không phải phụ thuộc vào thương lái như hiện nay.

Bởi khi tham gia, đơn vị sản xuất không bị phụ thuộc giá cả vào thương lái mà cạnh tranh lành mạnh bằng tiêu chuẩn chất lượng và minh bạch thông tin", ông Phong chia sẻ.

Ngoài ra, nhiều ý kiến cũng cho rằng để sàn giao dịch hoạt động hiệu quả thì phải hoạt động giống như sàn giao dịch chứng khoán và có các dịch vụ kèm theo như kho lạnh lưu trữ hàng hóa, dịch vụ tài chính, bảo hiểm…