Gần đây,  Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) vừa lấy ý kiến dự thảo Quy chế hoạt động bù trừ thanh toán giao dịch chứng khoán, điều chỉnh thời gian hoàn tất thanh toán chu kỳ T+2 theo chỉ đạo của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN).

Theo đó chứng khoán về tài khoản vào thời gian 11h30 – 12h00 ngày T+2, và tiền giao dịch chứng khoán cũng sẽ về tài khoản của nhà đầu tư sớm hơn 1 ngày so với quy chế cũ. Dự thảo này nếu được áp dụng đúng theo kế hoạch sẽ chứng minh nỗ lực của cơ quan chủ quản trong việc thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển của thị trường trong dài hạn. 

Tại toạ đàm “Đầu tư tài chính 2022: Cơ hội trong biến động thị trường chứng khoán”, bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ phát triển thị trường UBCKNN cho biết thời gian qua UBCKNN đã tập trung xử lý vấn đề kỹ thuật để hỗ trợ giao dịch, cải thiện thanh khoản bao gồm việc điều chỉnh thời gian hoàn tất thanh toán đối với các chứng khoán vào trưa ngày T+2 theo quy chế dự kiến có hiệu lực từ tháng 8.

"Mô hình thanh toán mới rút ngắn thời gian xử lý ở từng khâu, giảm bớt chi phí lãi suất cho nhà đầu tư trong trường hợp sử dụng vay margin", đại diện của UBCKNN cho hay.

Còn theo nhóm phân tích của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), chưa có những nghiên cứu cụ thể về đánh giá tác động tức thời của việc rút ngắn (chỉ 1 ngày) thời gian giao dịch lên chỉ số trong ngắn hạn. Đặc biệt trong bối cảnh thị trường vừa trải qua đợt điều chỉnh mạnh, tâm lý nhà đầu tư cá nhân vẫn còn nhiều e ngại như hiện tại.

Song, các nhà phân tích của Rồng Việt chỉ ra tháng 9/2012, khi UBCKNN áp dụng thay đổi quy trình giao dịch T+4 sang T+3, giá trị giao dịch khớp lệnh bình quân hàng tuần trong 12 tháng tiếp theo đã tăng 12% so với khoản thời gian trước đó, cũng trong bối cũng thị trường vừa giảm mạnh trong năm 2011 và kéo dài sang 2012.

Ngoài ra, nhóm phân tích cho rằng xét về hiệu quả cho một “trader” sử dụng đòn bẩy thì việc rút ngắn 1 ngày giao dịch cũng tương ứng lãi suất phải trả (cho một vòng quay cổ phiếu) sẽ giảm khoảng 25%. Giả sử ở mức dư nợ khoảng 100.000 tỷ đồng như cuối quý I/22, với mức lãi suất vay khoảng 13%/năm, thì số tiền lãi vay mà thị trường có thể tiết kiệm được là 3.250 tỷ đồng.

Vì đâu thị trường chưa thể đưa về giao dịch T+0?

Việc rút ngắn chu kỳ thanh toán được nhiều nhà đầu tư ủng hộ vì với dự thảo xây dựng quy chế mới, khái niệm “giao dịch T+2” sẽ đúng với thực chất, nghĩa là cả tiền và cổ phiếu về tài khoản ngay trong ngày T+2. Quan trọng hơn nữa là tiền và cổ phiếu về đến tài khoản của nhà đầu tư khi thị trường vẫn còn trong thời gian giao dịch của ngày T+2.

Dòng tiền và cổ phiếu sẽ được luân chuyển nhanh hơn, tạo cơ hội cho nhà đầu tư có thể chủ động hơn trong quá trình giao dịch, sớm hơn từ nửa ngày cho đến một ngày so với trước đây. Thậm chí nhiều người còn đang kiến nghị đưa thị trường về giao dịch T+0.

Về vấn đề này, bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ phát triển thị trường UBCKNN cho biết theo thông lệ quốc tế thì chu kỳ thanh toán T+2 và T+3 đang được áp dụng phổ biến.

"Thị trường chứng khoán thế giới cho phép các giải pháp giao dịch như bán khống, mua bán trong ngày. Việc không phát sinh nghĩa vụ thanh toán cuối ngày như vậy làm giảm đi yêu cầu của nhà đầu tư về việc phải được bán chứng khoán ngay sau khi mua", đại diện UBCKNN cho biết.

Theo bà Bình, hiện nay về mặt pháp lý, Việt Nam đã sẵn sàng cho những giải pháp giao dịch bao gồm bán khống, mua bán trong ngày hoặc bán chứng khoán đang trên đường về. Bà cho rằng cơ quan quản lý cũng kỳ vọng có một nền tảng giao dịch mới để có thể hỗ trợ những giải pháp giao dịch này được triển khai trên thực tế. Tuy nhiên trước mắt, theo bà chỉ có thể rút ngắn bớt chu kỳ thanh toán.

Về nguyên nhân không thể thanh toán ngay, bà Tạ Thanh Bình cho biết hiện hệ thống của Việt Nam không áp dụng thanh toán song phương từng giao dịch, mà thanh toán bù trừ dòng đa phương. Vậy nhanh nhất thì cuối ngày giao dịch, Sở giao dịch và trung tâm Lưu ký chứng khoán mới có thể thống kê được số lượng các giao dịch diễn ra, thực hiện bù trừ và tính toán ra số lượng chứng khoán, số lượng tiền cần phải chuyển giao của ngày hôm đó. 

“Chúng tôi cũng đang nỗ lực cố gắng giảm hơn nữa thời gian nhưng trước mắt là rút bớt từng khâu trong quá trình thanh toán, mà như giải pháp tôi chia sẻ thì nó sẽ là khoảng T+1,5”, đại diện UBCKNN cho hay.

Liên quan đến giao dịch T+0, UBCKNN mới đây cũng đã khuyến cáo các nhà đầu tư cẩn trọng với các hội nhóm trên mạng xã hội hô hào, mời chào, lôi kéo nhà đầu tư giao dịch mua và bán cổ phiếu trong ngày.

Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2025 (Vietnam Investment Forum 2025) với chủ đề “Khai thông & Bứt phá” do trang TTĐT tổng hợp VietnamBiz, Việt Nam Mới tổ chức sẽ diễn ra vào ngày 8/11/2024 tại GEM CENTER, TP HCM.

Sự kiện quy tụ giới chuyên gia cao cấp trong lĩnh vực đầu tư, tài chính là các nhà làm chính sách, CEO, CFO, CIO các ngân hàng, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, công ty bất động sản, các hãng xếp hạng, công ty cung cấp dữ liệu và hàng trăm nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường chứng khoán và bất động sản.

Diễn đàn hứa hẹn mang lại không gian để các chuyên gia bàn luận về các xu hướng đầu tư mới, các góc nhìn chiến lược, mở ra nhiều ý tưởng đầu tư phù hợp cho giai đoạn mới. Đồng thời tạo cơ hội gặp gỡ, kết nối giữa nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng trên thị trường.

Thông tin chi tiết chương trình: https://event.vietnambiz.vn/