Giá niken và lithium lao dốc do thị trường xe điện của Trung Quốc chững lại

Hợp đồng tương lai niken kỳ hạn ba tháng đóng cửa ở mức 16.235 USD/tấn trên Sàn giao dịch kim loại London hôm thứ Sáu (2/2), giảm khoảng 50% so với cuối năm 2022. Trong tháng 11/2023, giá kim loại này đã giảm xuống mức thấp nhất trong 32 tháng và bị kẹt ở mức đó.

Theo công ty nghiên cứu Argus Media của Anh, giá lithium cacbonat đã giảm xuống 98.000 nhân dân tệ (13.700 USD)/tấn vào thứ Sáu. So với cuối năm 2022, mức giá này giảm tới 80%. Đầu tháng 1, lithium chạm mức thấp chưa từng thấy trong gần hai năm rưỡi.

Sự sụt giảm này có liên quan đến nhu cầu suy giảm ở Trung Quốc, thị trường sản xuất xe điện lớn nhất thế giới. Theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, sản lượng phương tiện sử dụng năng lượng mới (bao gồm xe điện) của nước này, đã tăng khoảng 30% trong năm ngoái. Tốc độ đó đã giảm so với mức tăng trưởng gấp 2,5 lần vào năm 2021 và mức tăng gần gấp đôi sản lượng trong năm 2022.

Ông Li Xuelian, nhà phân tích cấp cao tại Viện nghiên cứu Marubeni, cho biết: “Thời kỳ tăng trưởng doanh số bán hàng xe điện hàng năm tăng gấp đôi của Trung Quốc đã kết thúc. Trong tương lai, tốc độ tăng trưởng sẽ ở mức vừa phải”.

Ngay cả khi tăng trưởng của thị trường xe điện đang đè nặng lên nhu cầu của lithium và niken, nguồn cung vẫn tăng nhanh chóng. Các dự án lithium lớn hầu hết đã bắt đầu ở các nước Nam Mỹ như Argentina, trong khi Indonesia đang thúc đẩy sản lượng niken.

Năm ngoái, sản lượng lithium trên toàn thế giới đã tăng 23% và sản lượng niken tăng 10%, theo ước tính của Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ.

Do niken còn được dùng trong sản xuất thép không gỉ - nguyên liệu cho thiết bị công nghiệp và vật liệu xây dựng, việc thị trường bất động sản Trung Quốc đang suy thoái cũng góp phần làm giảm nhu cầu về kim loại này. Theo Cục Thống kê Quốc gia, năm ngoái, đầu tư phát triển bất động sản ở Trung Quốc đã giảm 9,6%.

Giá niken và lithium giảm đã khiến một số cơ sở phải tạm dừng hoặc ngừng hoạt động hoàn toàn. Theo các phương tiện truyền thông, công ty khai thác mỏ BHP của Australia sẽ tạm thời dừng một phần hoạt động khai thác niken. Core Lithium, một công ty khai thác mỏ khác của Australia, cho biết họ đang tạm dừng hoạt động tại một dự án lithium do giá thấp.

Goldman Sachs cho biết khoảng 110.000 tấn niken loại 1 - loại cao cấp được sử dụng cho pin xe điện - sẽ không có lãi ở mức giá hiện tại. Theo ngân hàng đầu tư, nếu giá giảm xuống mức dự báo 12 tháng là 15.000 USD thì nguồn cung 190.000 tấn sẽ không có lãi.

Trong trường hợp như vậy, khoảng 5% lượng niken chưa qua chế biến được sản xuất trên toàn thế giới sẽ có nguy cơ không tạo ra lợi nhuận.

Ở những nơi khác trong ngành kim loại màu, giá kẽm kỳ hạn 3 tháng đã giảm xuống mức thấp nhất gần 2 tháng vào thứ Sáu. Nyrstar, nhà cung cấp khoáng sản hàng đầu châu Âu, cho biết họ đã đóng cửa một nhà máy ở Hà Lan chịu trách nhiệm cung cấp khoảng 2% công suất sản xuất kẽm toàn cầu để bảo trì.

Trong nhiều trường hợp, các mỏ và nhà máy lọc dầu đã đóng cửa không thể dễ dàng khởi động lại do thiếu lao động hoặc vấn đề về thiết bị. Có những lo ngại rằng điều kiện như vậy có thể khiến giá tăng đột biến.

Giá lithium tăng lên mức cao nhất lịch sử vào năm 2022 do nguồn cung thiếu hụt. Giá kẽm cũng tăng sau hàng loạt vụ đóng cửa mỏ nhằm ứng phó với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Một nhà nghiên cứu tại Ngân hàng Mizuho cho biết: “Vì không dễ để khôi phục nguồn cung một cách nhanh chóng nên việc cắt giảm nguồn cung có xu hướng trở thành chủ đề trong giới đầu cơ trong trung và dài hạn. Hiện tại, nhu cầu yếu và kỳ vọng về việc cắt giảm lãi suất sớm của Mỹ giảm dần đang đè nặng lên giá mặt hàng này. Nhưng khi nhu cầu tăng cao trở lại, khả năng cao thị trường sẽ trong tình trạng nguồn cung bị thắt chặt”.