Đâu là nguyên nhân thực tế khiến giá bitcoin tăng và giảm?

Một số nhà phân tích tuyên bố bitcoin (BTC) không thể chống lại các cú sốc ảnh hưởng đến tài chính toàn cầu. Những người khác lại cho rằng bitcoin là hàng rào chống lạm phát và các diễn biến tài chính không chắc chắn. 

Các phương tiện truyền thông đưa ra nhiều quan điểm khác nhau, đánh giá rằng bitcoin chịu ảnh hưởng bởi các cú sốc thị trường ngoại sinh cộng với những nguyên nhân khác không liên quan gì đến các sản phẩm tài chính thông thường, chẳng hạn như quy định quốc tế và phương tiện truyền thông xã hội.

Coindesk đã tiến hành phân tích và giải thích về các nguyên nhân thực tế thúc đẩy giá bitcoin tăng và giảm

Sự kiện thị trường tiền ảo và bitcoin

Giá của bitcoin thường giảm song song với thị trường toàn cầu. Khi đại dịch COVID-19 tác động đến các thị trường toàn cầu vào tháng 3/2020, chính bitcoin đã khiến giá bitcoin giảm theo. 

Trong khoảng thời gian một tuần vào giữa tháng 3, bitcoin đã giảm 57% xuống mức thấp nhất là 3.867 USD/ đơn vị. Sau đó, giống như thị trường chứng khoán, nó phục hồi và trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết, đạt mức cao nhất mọi thời đại vào năm 2021.

Các nhà phân tích cho rằng xu hướng đó là do mọi người dư thừa thời gian rảnh rỗi và thu nhập khả dụng của một số nhà kinh doanh bán lẻ trong thời kỳ đại dịch, cộng với sự nổi lên của thị trường chứng khoán.

Bitcoin cũng đã phản ứng với các cú sốc thị trường khác. Ví dụ, giá bitcoin đã giảm 6,9% vào cuối năm 2021 khi các nhà giao dịch lo ngại rằng Evergrande, gã khổng lồ bất động sản Trung Quốc sắp sụp đổ. Một lần khác là khi Didi thông báo kế hoạch hủy niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán New York. Nói rộng hơn, bitcoin đã phản ứng tích cực với lạm phát, tăng cùng với giá cả hàng hóa và vật liệu tiêu dùng.

Không thể liệt kê tất cả các cú sốc kinh tế ảnh hưởng đến bitcoin, nhưng có đủ bằng chứng cho thấy bitcoin "theo dõi" thị trường toàn cầu ở một mức độ nào đó.

Một bài báo năm 2020 về sự biến động của bitcoin trên Journal of Economic Dynamics and Control (Tạp chí Động lực học Kinh tế và Kiểm soát) cho thấy sự biến động không bị ảnh hưởng bởi "các thông báo tin tức kinh tế vĩ mô của Mỹ" mà nó trở nên phức tạp hơn khi "các chỉ số hướng tới tương lai, chẳng hạn như chỉ số niềm tin của người tiêu dùng" được phát hành.

Khi một số lượng lớn các nhà giao dịch sử dụng đòn bẩy cao đều đặt cược vào việc giá bitcoin di chuyển theo một hướng, điều đó tạo cơ hội cho các nhà đầu tư lớn khác (những con cá voi) di chuyển giá bitcoin theo hướng khác. 

Làm như vậy sẽ kích hoạt một loạt các đợt bán tháo, khiến giá bitcoin rơi vào trạng thái rơi tự do và tạo ra khoản lỗ lớn trên giấy tờ cho các nhà giao dịch dài hạn.

Quy định quốc tế

Quy định quốc tế có tác động nghiêm trọng đến giá bitcoin vì nó xác định thị trường nào có thể tiếp cận với tài sản này, nơi nào cho phép các công ty có thể thiết lập cửa hàng và nơi thợ đào bitcoin có thể hoạt động. 

Trong khi các quốc gia như Vương quốc Anh, Thái Lan và Ấn Độ cũng tạo ra một số ảnh hưởng trực tiếp đến giá bitcoin thì hai thị trường chính ảnh hưởng đến giá bitcoin nhiều nhất phải kể đến vẫn là Mỹ và Trung Quốc.

Sự sụp đổ của bitcoin, từ gần 65.000 USD vào tháng 4/2021 xuống còn khoảng 35.000 USD vào giữa tháng 6 một phần lớn là do chính sách cấm khai thác và giao dịch của Trung Quốc. Bitcoin cũng đã giảm 5,5% khi chính phủ Trung Quốc công bố rằng tiền điện tử là bất hợp pháp hồi tháng 9.

Dĩ nhiên không phải tất cả tác động đều xấu. Giá bitcoin cũng phản ứng tích cực với tin tốt. Kỳ vọng về một thông báo rằng SEC sẽ bật đèn xanh cho một quỹ giao dịch NFT bitcoin đã giúp giá bitcoin tăng khoảng 3.000 USD vào tháng 10/2021.

Tài chính truyền thống

Các động thái trong lĩnh vực tài chính truyền thống có thể thúc đẩy hoặc "đốt cháy" giá bitcoin vì chúng xác định mức độ, xu hướng các trung tâm tài chính như Phố Wall khi đầu tư vào bitcoin. 

Khi nhiều nhà đầu tư Phố Wall đổ vào bitcoin hoặc các ngân hàng lớn ra quyết định cung cấp bitcoin cho khách hàng thì bitcoin thường tăng giá. Ngược lại, các nhà giao dịch sợ tin xấu giống như một gã khổng lồ ở Phố Wall đánh sập bitcoin.

Bitcoin thường tăng giá khi các công ty lớn thông báo rằng họ đã thêm bitcoin vào bảng cân đối kế toán của mình. Bitcoin tăng mạnh sau khi các công ty như MicroStrategy và Tesla đầu tư vào bitcoin. 

Ngược lại, vốn hóa thị trường của bitcoin giảm từ 2,43 nghìn tỷ USD xuống còn 2,03 nghìn tỷ đô la sau khi CEO Elon Musk nói rằng Tesla sẽ không còn chấp nhận bitcoin để thanh toán vào tháng 5/2021 với lý do vì môi trường.

Các sản phẩm tài chính truyền thống cũng có thể có tác động đến giá thị trường của bitcoin, đặc biệt là sản phẩm phái sinh đại diện cho các hợp đồng theo dõi giá cơ bản của BTC. 

Như chúng ta đã thảo luận, giao dịch hợp đồng tương lai có đòn bẩy thường có thể thúc đẩy sự thay đổi giá mạnh, nhưng các sản phẩm khác như quyền chọn tiền điện tử cũng vậy. Nói tóm lại, các tùy chọn tiền điện tử cung cấp cho các nhà đầu tư quyền, nhưng không phải nghĩa vụ, mua hoặc bán tài sản cơ bản (trong trường hợp này là bitcoin) ở một mức giá nhất định (được gọi là giá thực tế) trước hoặc vào một ngày nhất định.

Khi một số lượng lớn các tùy chọn bitcoin hết hạn sử dụng (OTM) đồng thời hết hạn, điều đó đôi khi có thể ảnh hưởng đến sự biến động thị trường.

Mạng xã hội

Khi các CEO công nghệ sử dụng mạng xã hội, ranh giới giữa tài chính truyền thống và ảnh hưởng của mạng xã hội có thể mờ đi. Các nhà đầu tư bán lẻ tỏ ra đặc biệt nhạy cảm với những nhận xét về bitcoin từ những người có ảnh hưởng lớn. 

Bitcoin đã tăng hơn 20% sau khi Elon Musk thay đổi tiểu sử trên Twitter của mình thành bitcoin vì nó báo hiệu cho các nhà đầu tư bán lẻ rằng Musk có thể sắp đầu tư vào bitcoin. Điều này cũng diễn ra song song với ảnh hưởng mạnh mẽ của Musk đối với các tài sản khác, đặc biệt là dogecoin.

Một số nhà phân tích đã thử nhìn vào mạng xã hội để dự đoán giá cả. Trong một bài báo năm 2021, hai nhà khoa học Hàn Quốc kết luận rằng các bài đăng đề cập đến bitcoin trên mạng xã hội sẽ thường xuyên hơn khi giá cao và ít thường xuyên hơn khi giá thấp. 

Một bài báo nghiên cứu năm 2019 từ các nhà phân tích Ấn Độ đã kết luận rằng các bài đăng tiêu cực và tích cực có tương quan với giá bitcoin.