ĐBQH: Có bao nhiêu người tự đi mua bất động sản mà không cần đến bên thứ ba?

Tranh luận về dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) chiều 23/6, Đại biểu Hoàng Văn Cường - Đoàn ĐBQH TP Hà Nội cho biết, nhiều đại biểu cho rằng không nên quy định giao dịch bất động sản qua sàn mà chỉ cần qua công chứng là đủ. “Nhưng tôi không đồng ý với quan điểm này. Bởi bất động sản khi đưa vào giao dịch trên thị trường là một loại hàng hóa rất đặc biệt. Tôi xin hỏi có bao nhiêu người có thể tự mình đi mua bán bất động sản mà không cần nhờ đến một người thứ ba quen biết? Tôi nghĩ rằng rất ít”, ông nói.

Trên thị trường bất động sản có ba bộ phận cấu thành, một là người mua, hai là người bán, ba là người môi giới. Ba nhân tố này không thể thiếu khi cần có một thị trường hoàn chỉnh. Dù không quy định giao dịch phải qua môi giới thì trên thực tế, người dân khi mua bán bất động sản vẫn cứ tìm đến một người trung gian là những người môi giới. Vấn đề là làm sao tìm được những người chuyên nghiệp.

Trên thế giới, những nước có thị trường hoàn chỉnh họ quy định môi giới là một nghê chuyên nghiệp và quy định rất khắt khe, trách nhiệm của những nhà môi giới là rất lớn. Khi hàng hóa bất động sản được đưa vào giao dịch thì người môi giới này phải kiểm tra đảm bảo tính pháp lý, nếu có rủi ro thì người này phải chịu trách nhiệm,…

Để thị trường bất động sản minh bạch, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, trong dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) cần quy định chặt chẽ về sàn giao dịch và môi giới bất động sản.

Liên quan đến vấn đề này, phát biểu giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, việc quy định các giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai thực hiện thông qua sàn giao dịch bất động sản là nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 18-NQ/TW …; đồng thời để đảm bảo sự đồng bộ của hệ thống pháp luật, hoàn thiện cơ chế phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố ở Việt Nam.

Quy định này còn để tăng cường kiểm soát, công khai, minh bạch, bảo vệ quyền lợi người dân trong giao dịch bất động sản nhưng không làm ảnh hưởng đến quyền tự do trong hoạt động, phương thức giao dịch bất động sản của người dân.

Nhà nước có công cụ quản lý thông tin về thị trường bất động sản, từ đó đưa ra các chính sách nhằm điều tiết kịp thời thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, ổn định.

Theo Bộ trưởng, quy định giao dịch qua sàn không gia tăng chi phí bất hợp lý cho chủ đầu tư hay làm tăng giá bán. Hiện nay, chi phí quản lý, bán hàng của chủ đầu tư thường phải xác định trong khoảng từ 8 - 10% giá bán (bao gồm các chi phí nhân sự, quảng bá, truyền thông, hoa hồng cho người bán được hàng,…) và chi phí này cũng là chi phí mà đã được các chủ đầu tư tính vào giá bán.

Do vậy, chủ đầu tư có thể bỏ chi phí (sử dụng bộ máy, nguồn lực riêng của mình) để tự tổ chức quản lý bán hàng hoặc thành lập sàn hoặc thuê sàn bất động sản để thực hiện. Việc này nhiều khi còn tiết kiệm chi phí bán hàng cho chủ đầu tư, vì các sàn bất động sản là đơn vị bán hàng chuyên nghiệp (có sẵn dữ liệu khách hàng, có sẵn liên kết các sàn, có sẵn các kênh tiếp thị, quảng cáo,…) nên hiệu quả có thể cao hơn.

Bộ trường cho hay, qua nghiên cứu nhiều nước, giao dịch bất động sản được thực hiện thông qua sàn bất động sản hoặc các đại lý, tổ chức môi giới.

Các giao dịch bất động sản hình thành tương lai có nhiều đặc thù như: Tài sản chưa hình thành, pháp lý của dự án bất động sản phức tạp, điều kiện đưa vào kinh doanh phải được kiểm soát theo thực tế triển khai của dự án, trong khi các giao dịch này không thực hiện qua công chứng.

Do vậy, ông Nghị cho rằng cần thiết đưa vào giao dịch qua sàn để đảm bảo công khai, minh bạch, quản lý, giúp ngăn chặn các hành vi lừa đảo trong giao dịch bất động sản. Quy định này còn nhằm minh bạch hóa hoạt động của tất cả các chủ thể tham gia thị trường, tránh rủi ro cho người dân,…

“Tuy nhiên, Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ báo cáo Chính phủ để tiếp tục nghiên cứu kỹ lưỡng, tiếp thu các ý kiến góp ý về nội dung này, đảm bảo hoàn thiện quy định về sàn giao dịch bất động sản cho phù hợp, chặt chẽ, đảm bảo quyền lợi cho người dân và doanh nghiệp,…”, Bộ trưởng nói.