Đánh giá sự cần thiết bổ sung sân bay Tây Ninh vào quy hoạch
Mới đây, Bộ Tài chính đã có Công văn số 915 gửi Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) nêu ý kiến đối với Đề án Nghiên cứu khả năng hình thành sân bay Tây Ninh, theo Báo Đầu tư.
Cụ thể, Bộ Tài chính đánh giá việc UBND tỉnh Tây Ninh lập Đề án gửi Bộ Giao thông vận tải thẩm định, báo cáo Thủ tướng xem xét bổ sung sân bay Tây Ninh vào Quy hoạch là phù hợp quy định theo Quyết định số 648 ngày 7/6/2024 phê duyệt Quy hoạch Tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Về sự cần thiết bổ sung sân bay Tây Ninh vào quy hoạch, lãnh đạo Bộ Tài chính cho rằng vị trí của sân bay Tây Ninh cách sân bay Tân Sơn Nhất khoảng 74 km, sân bay Long Thành khoảng 106 km.
Hành khách của sân bay Tây Ninh dự kiến từ nguồn hành khách chuyển hướng đang sử dụng sân bay Tân Sơn Nhất và khách hàng tự tạo là cư dân địa phương, hiện tại không có nhu cầu hoặc không muốn chi trả mức giá cước vận tải hàng không, hoặc không sử dụng do vị trí các cảng hàng không lân cận không thuận tiện.
Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ Tài chính, đề án chỉ phân tích thực trạng hệ thống các cảng hàng không đang khai thác theo số liệu đến năm 2019 và chưa tổng hợp, đánh giá năng lực dự kiến khai thác đối với các cảng hàng không đang hoặc dự kiến đầu tư trong giai đoạn tới như Long Thành, Phú Quốc...
Đồng thời, đề án chưa phân tích, đánh giá hệ thống hạ tầng giao thông kết nối giữa tỉnh Tây Ninh với các địa phương khác như dự án đường cao tốc TP.HCM - Mộc Bài, Gò Dầu - Xa Mát.
Do vậy, Bộ Tài chính đề nghị UBND tỉnh Tây Ninh chỉ đạo đơn vị tư vấn bổ sung các nội dung về đánh giá năng lực vận tải hàng không đang khai thác cập nhật đến năm 2024 và các cảng hàng không đang và sẽ đầu tư trong thời gian tới.
Song song đó, UBND tỉnh Tây Ninh cần đánh giá khả năng cạnh tranh thu hút hành khách, vận chuyển hàng hóa giữa sân bay Tây Ninh với các cảng hàng không khác như Long Thành, Tân Sơn Nhất…, cũng như với các phương thức vận tải khác như đường bộ cao tốc, đường thuỷ…
Nhiều vấn đề cần được làm rõ
Tại Công văn số 915, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Giao thông vận tải chủ trì, tổng hợp ý kiến của các cơ quan liên quan về nhu cầu, yêu cầu kỹ thuật, nguồn lực đầu tư và các tác động khác có liên quan để UBND tỉnh Tây Ninh hoàn thiện đề án, đảm bảo việc bổ sung quy hoạch sân bay Tây Ninh là cần thiết, và không gây thất thoát, lãng phí.
Về phương thức đầu tư và nhu cầu sử dụng vốn, UBND tỉnh Tây Ninh đã đề xuất đầu tư xây dựng công trình trong giai đoạn 2026 - 2030 theo phương thức PPP (loại hợp đồng BOT), trong đó phần vốn ngân sách Nhà nước là 711,1 tỷ đồng, tương đương 15% tổng mức đầu tư dự kiến để hỗ trợ bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, tái định cư, hỗ trợ xây dựng công trình tạm và hạ tầng kỹ thuật.
Bộ Tài chính cho rằng đề xuất này phù hợp với định hướng huy động tối đa các nguồn vốn để đầu tư đối với các cảng hàng không đầu tư mới được quy định tại Quyết định số 648. Tuy nhiên, theo phân tích trong Đề án, việc thu hút nhà đầu tư thực hiện đầu tư xây dựng mới dự án giao thông trong thời gian qua, đặc biệt là các dự án đầu tư xây dựng mới cảng hàng không theo phương thức PPP là khó khăn.
Theo đó, Bộ Tài chính đề nghị UBND tỉnh Tây Ninh chỉ đạo đơn vị tư vấn rà soát, cập nhật quy định mới của pháp luật, bổ sung phân tích, làm rõ tính khả thi khi lựa chọn phương thức đầu tư PPP, nhất là khả năng huy động nguồn vốn và tính khả thi của phương án tài chính, làm cơ sở đề xuất phương thức đầu tư phù hợp.
“Theo quy định của pháp luật về PPP, tỷ lệ vốn nhà nước tham gia dự án PPP được xác định trên cơ sở phương án tài chính sơ bộ tại báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Do vậy, tại bước lập đề án để trình Thủ tướng xem xét, quyết định bổ sung vào quy hoạch là chưa có đủ cơ sở cho ý kiến về mức vốn Nhà nước tham gia để đầu tư sân bay Tây Ninh”, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết.
Huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh. (Ảnh minh hoạ: Báo Tây Ninh).
Ngoài ra, việc làm rõ hơn nhu cầu, nguồn lực đầu tư, yêu cầu kỹ thuật… trong việc bổ sung quy hoạch sân bay Tây Ninh của Bộ Tài chính cũng nhận được sự đồng thuận từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Trong Công văn số 614, ông Hoàng Đạo Cương, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị Bộ Giao thông vận tải nghiên cứu, bổ sung đánh giá kỹ hơn vai trò sân bay Tây Ninh (nếu được chấp thuận) với sân bay Long Thành để làm rõ sự cần thiết hình thành sân bay Tây Ninh, nhất là vai trò giảm tải vận chuyển hành khách.
Lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đề nghị đơn vị có nhiệm vụ tổng hợp, rà soát Đề án nghiên cứu, bổ sung phương án kết nối giao thông từ sân bay Tây Ninh đến các khu, điểm du lịch trọng điểm trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, nhất là Khu du lịch quốc gia tiềm năng Núi Bà Đen nằm cách dự án sân bay Tây Ninh 15 km.
Được biết, trước đó, cuối tháng 12/2024, UBND tỉnh Tây Ninh có Tờ trình số 4034 gửi Bộ Giao thông vận tải đề nghị xem xét cho ý kiến thẩm định để UBND tỉnh hoàn chỉnh hồ sơ trình Thủ tướng quyết định bổ sung sân bay Tây Ninh vào Quy hoạch Tổng thể hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Tại Tờ trình, UBND tỉnh Tây Ninh đề xuất vị trí nghiên cứu triển khai sân bay Tây Ninh tại xã Phước Ninh, huyện Dương Minh Châu. Vị trí này cách sân bay Tân Sơn Nhất khoảng 74 km, cách sân bay Long Thành khoảng 106 km, cách biên giới Campuchia 44 km, cách TP Tây Ninh khoảng 24 km, cách Khu du lịch quốc gia Núi Bà Đen khoảng 15 km, cách Vườn quốc gia Lò Gò - Xa Mát khoảng 68 km.
Ước tính, tổng mức đầu tư xây dựng sân bay Tây Ninh giai đoạn đầu để đưa vào khai thác là khoảng 4.738 tỷ đồng, đáp ứng phục vụ 1 triệu lượt hành khách/năm, tương đương 400 lượt hành khách/giờ cao điểm.
