Cú rớt thảm của bitcoin làm lộ ra vấn đề mang tính hệ thống khi giao dịch tiền ảo

Tối ngày 19/5, chỉ trong chưa đầy một giờ đồng hồ, giá bitcoin lao dốc đến 10.000 USD từ ngưỡng 40.000 USD/BTC xuống khoảng 30.000 USD/BTC.

Đây là một trong các đợt giảm điểm nghiêm trọng nhất của đồng tiền kể từ khi giao dịch bitcoin trở nên sôi động vào mùa thu năm ngoái và đạt đỉnh mọi thời đại vào giữa tháng 4 năm nay.

Tương tự như khi cắm đầu đêm 19/5, giá bitcoin nhanh chóng phục hồi ngoạn mục và leo lên trên ngưỡng 42.300 USD/BTC trong phiên 20/5. Tại thời điểm 7h30 sáng ngày 21/5 (theo giờ Việt Nam), giá bitcoin đang dao động quanh mức 41.345 USD/BTC, theo CoinDesk.

Vấn đề mang tính hệ thống

Theo Financial Times, quy mô lao dốc và phục hồi trong một thời gian ngắn như vậy, cùng với tính chất dễ biến động của giao dịch tiền ảo, cho thấy rằng ngay cả khi lĩnh vực tiền ảo phát triển nhanh chóng thì nhiều hệ thống cơ bản của thị trường vẫn rất mong manh và dễ hoạt động chập chờn trong thời kì bất ổn.

Coinbase và Binance, hai trong số các sàn giao dịch tiền ảo nổi tiếng nhất, gần như tê liệt hoàn toàn khi thị trường tiền điện tử rung chuyển đêm ngày 19/5. Theo Fortune, nhiều nhà đầu tư không thể truy cập tài khoản của họ.

Ngoài ra, theo các nhà phân tích, việc một số nhà đầu tư tổ chức và nhỏ lẻ vay mượn để tăng lợi nhuận tiềm năng trên thị trường tiền ảo cũng làm tăng tốc độ và mức độ của cú rơi vừa qua.

Ông David Fauchier, chuyên gia quản lý quỹ tại công ty tiền ảo Nickel Digital, cho hay: "Khi giá bitcoin lao dốc, tất cả những người sử dụng đòn bẩy và đặt cược đồng tiền ảo tăng điểm sẽ chứng kiến vốn liếng của họ bốc hơi".

Trên các thị trường tài sản thông dụng, nhà đầu tư sẽ dùng tiền mặt làm đòn bẩy để gia tăng lợi nhuận khi giá tài sản đi lên. Trong vũ trụ tiền ảo, nhà đầu tư thường dùng bitcoin nên khi giá bitcoin giảm mạnh, các khoản đặt cược có đòn bẩy sẽ nhanh chóng biến mất, ông Fauchier lập luận.

Ông Michael Bucella, đối tác của quỹ phòng hộ tiền ảo BlockTower Capital, cho rằng hành vi của nhà đầu tư đã góp phần tạo ra một chu kỳ thúc đẩy việc bán tháo và làm bộc lộ một số "vấn đề mang tính hệ thống" của thị trường tiền ảo.

Tâm lý của nhà đầu tư tiền ảo dần trở nên mong manh dễ vỡ từ vài tuần trước, nhưng nguyên nhân dẫn đến cú rớt thảm của bitcoin mới đây lại là lời cảnh báo từ các nhà chức trách Trung Quốc.

Hôm 18/5, ba cơ quan chính phủ Trung Quốc đã ban hành lệnh cấm các tổ chức tài chính và công ty thanh toán không được cung cấp dịch vụ liên quan đến tiền ảo, đồng thời kêu gọi nhà đầu tư tránh xa các giao dịch đầu cơ tiền ảo.

Trước lệnh cấm của chính phủ Trung Quốc, thị trường tiền ảo đã biến động sau loạt bình luận của tỷ phú xe điện Elon Musk.

Tháng 3 năm nay, Elon Musk thông báo Tesla đang mua hơn 1,5 tỷ USD bitcoin. Tuần trước, Elon Musk tuyên bố Tesla sẽ không còn chấp nhận thanh toán bằng bitcoin với lý do lo ngại về môi trường.

Sau đó, CEO Tesla hàm ý hãng xe điện có thể đã bán hết số bitcoin mà họ đang nắm giữ, đẩy thị trường vào một cơn bán tháo. Để trấn an nhà đầu tư, Musk lại khẳng định Tesla chưa bán một đồng bitcoin nào.

"Trong phiên giao dịch biến động 19/5, nhà đầu tư có thể đã bán tháo đến 20 tỷ USD tiền ảo, đây chắc là lý do chính dẫn đến cú cắm đầu của toàn thị trường", ông Sam Bankman-Fried, CEO của sàn giao dịch FTX, ước tính.

Tình trạng hỗn loạn vừa qua làm nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ và chuyên nghiệp phải ngồi đếm lỗ, đặc biệt là những người đi vay để tối đa hóa lợi nhuận tiềm năng của họ, Financial Times đưa tin.

Một thanh niên 21 tuổi yêu cầu không tiết lộ danh tính cho biết, nhìn vào bảng điện nhấp nháy sắc đỏ chỉ gợi lại những ký ức không vui vẻ. "Giống như nhìn vào bảng điểm học tập của tôi vậy", anh chia sẻ trong một tin nhắn với Financial Times.