CIEM đưa ra 3 kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2023, thấp nhất đạt 5,34%

Sáng 10/7, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) đã công bố Báo cáo “Kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm và triển vọng cuối năm 2023”.

Theo TS Trần Thị Hồng Minh – Viện trưởng Viện CIEM, dù còn khoảng cách so với mục tiêu đề ra, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đã có sự cải thiện giữa các quý, đạt 3,28% trong quý I/2023 và 4,14% trong quý II/2023. Tính chung 6 tháng đầu năm 2023, tốc độ tăng trưởng đạt 3,72%.

Tại hội thảo, nhóm nghiên cứu CIEM đã đưa ra 3 kịch bản cho tăng trưởng 6 tháng cuối năm và cả năm 2023.

Theo đó, kịch bản 1 giả thiết các yếu tố kinh tế thế giới tiếp tục duy trì phù hợp với đánh giá của các tổ chức quốc tế, và Việt Nam duy trì nỗ lực chính sách tương tự như nửa cuối các năm 2021-2022. Theo kịch bản này tăng trưởng kinh tế sẽ ở mức 5,34%, lạm phát bình quân 3,43% và tăng trưởng xuất khẩu rút ngắn được tốc độ giảm sâu từ -12,8% của 6 tháng đầu năm lên mức -5,64% trong cả năm 2023.

Với kịch bản 2, hầu hết các giả thiết trong kịch bản 1 liên quan đến yếu tố kinh tế thế giới được giữ nguyên, song có một số điều chỉnh về nới lỏng tiền tệ và tài khóa tích cực hơn ở Việt Nam. Kịch bản này dự báo tăng trưởng đạt 5,72%, lạm phát bình quân đạt 3,87% và tăng trưởng xuất khẩu tích cực hơn nhiều ở mức -3,66%.

Kịch bản 3 giả thiết bối cảnh kinh tế thế giới có một số chuyển biến tích cực hơn (tăng trưởng phục hồi, gián đoạn chuỗi cung ứng đã giảm đáng kể, lạm phát ở Mỹ giảm, thời tiết thuận lợi hơn,...) và sự quyết liệt trong cải cách và điều hành ở Việt Nam, qua đó giúp đạt kết quả tối đa về giải ngân/hấp thụ đầu tư công và tín dụng, cải thiện môi trường kinh doanh và năng suất lao động giúp thúc đẩy và thực hiện hoạt động đầu tư (cả tư nhân trong nước và đầu tư nước ngoài) theo hướng hiệu quả hơn.

Qua đó giúp đạt kết quả tối đa về giải ngân/hấp thụ đầu tư công và tín dụng, cải thiện môi trường kinh doanh và năng suất lao động, thúc đẩy và thực hiện hoạt động đầu tư theo hướng hiệu quả hơn.

Với kịch bản này, tăng trưởng GDP dự báo ở mức 6,46% trong năm 2023. Xuất khẩu cả năm 2023 giảm 2,17%. Chỉ số CPI bình quân cả năm 2023 tăng 4,39%. Cán cân thương mại đạt thặng dư ở mức 6,8 tỷ USD và tốc độ tăng trưởng xuất khẩu ở mức tích cực nhất chỉ còn - 2,17%.

Theo ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng Ban Nghiên cứu tổng hợp, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, giai đoạn 6 tháng đầu năm 2023 đã giúp Việt Nam có những hình dung rõ nét hơn về bối cảnh và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong nửa cuối năm 2023 cũng như các năm tiếp theo.

Thực tiễn các năm 2020-2022 đã cho thấy không ít lần Việt Nam gặp phải suy giảm tăng trưởng trong một đến hai quý đầu năm nhưng sau đó đã phục hồi mạnh mẽ trong các tháng cuối năm.

“Với tâm thế ấy, bối cảnh khó khăn trong các tháng đầu năm 2023 cũng chính là sức ép tích cực để Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương của Việt Nam phải quyết liệt hơn trong điều hành và cải cách trong thời gian tới”, ông Dương nhấn mạnh.

Để đạt được kết quả tăng trưởng tích cực theo kịch bản mà CIEM đưa ra, ông Dương cũng kiến nghị cần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát vẫn quan trọng, song cũng cần lưu tâm hơn đến tháo gỡ khó khăn cho hoạt động của doanh nghiệp. 

Đồng thời, cần cải thiện tiếp cận vốn và cả khả năng hấp thụ vốn cho doanh nghiệp, cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng suất lao động sẽ giúp giảm áp lực từ chênh lệch tổng cung- tổng cầu khi đẩy mạnh giải ngân đầu tư công và tín dụng.

Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu CIEM cũng nhấn mạnh cần thu hút và sử dụng hiệu quả đầu tư Nhà nước trong bối cảnh mới, mạnh dạn ban hành quy định về cơ chế thử nghiệm cho các mô hình kinh tế mới (fintech, kinh tế tuần hoàn) cũng như thực hiện hiệu quả các FTA (CPTPP, EVFTA, UKVFTA, RCEP,...) và nghiên cứu, đàm phán nâng cấp một số FTA của ASEAN,...