Cho vay nhà ở xã hội vẫn chờ vốn

Các TCTD được chỉ định triển khai cho vay nhà ở xã hội theo Nghị định 100 2015 NĐ-CP chưa được bố trí nguồn ngân sách cấp bù chênh lệch lãi suất.

Cần vốn để sớm giải ngân

Nghị định 100/2015/NĐ-CP (Nghị định 100) về phát triển và quản lý nhà ở xã hội (NOXH), trong đó các đối tượng được vay ưu đãi NOXH, đối tượng được vay vốn ưu đãi để mua, thuê, thuê mua NOXH; xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở gồm: Người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng; Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị; Người lao động đang làm việc tại các DN trong và ngoài khu công nghiệp…

Năm 2018 cho vay NOXH theo Nghị định 100 sẽ được giải ngân

Thực hiện nhiệm vụ được giao tại Nghị định 100, NHNN đã ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn về cho vay, đồng thời chỉ định bốn NHTM tham gia thực hiện chương trình, quyết định về lãi suất cho vay. Bên cạnh đó NHNN đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành có liên quan xây dựng, trình Chính phủ về việc cấp nguồn vốn ngân sách thực hiện cho vay NOXH, văn bản hướng dẫn về cấp bù chênh lệch lãi suất. Tuy nhiên khó khăn vướng mắc hiện nay là các TCTD được chỉ định chưa được bố trí nguồn ngân sách cấp bù chênh lệch lãi suất để cho vay NOXH theo Nghị định 100.

Gần đây nhất, cuối tháng 8/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1291/QĐ-TTg về việc giao vốn đợt 2 kế hoạch đầu tư trung hạn vốn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016 - 2020. Theo đó, giai đoạn 2016 - 2020, chỉ có Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) được bố trí vốn cho vay NOXH theo Nghị định 100/2015/NĐ - CP là 1.062 tỷ đồng. Để kịp thời triển khai cho vay NOXH theo quy định, NHCSXH đã có văn bản số 4356/NHCS-KHNV ngày 6/10/2017 đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư bố trí, ứng dự toán ngân sách nhà nước năm 2018 để cấp vốn cho vay NOXH là 500 tỷ đồng triển khai giải ngân ngay trong năm 2017, nhưng đến nay chưa được bố trí vốn theo đề nghị nêu trên. Việc này cho thấy để bố trí vốn cho vay NOXH cho bốn NHTM sẽ còn phải chờ thêm thời gian nữa.

Kỳ vọng sẽ cho vay từ năm 2018?

Trên thực tế hiện nay nhiều dự án NOXH đã hoàn thiện và người có nhu cầu mua đủ điều kiện vay vốn cũng đang mong chờ nguồn vốn này. NHCSXH - đơn vị sẽ triển khai cho vay mua NOXH cũng đã ban hành cụ thể các điều kiện vay vốn như: người vay vốn phải thực hiện gửi tiền tiết kiệm hàng tháng tại NHCSXH với thời gian gửi tối thiểu 12 tháng kể từ ngày ký hợp đồng tín dụng với NHCSXH. Mức gửi hàng tháng tối thiểu bằng mức trả nợ hàng tháng của người vay vốn; Có đủ vốn tự có tối thiểu 20% giá trị hợp đồng mua bán/hợp đồng thuê mua NOXH đối với vay vốn để mua/thuê mua; tối thiểu 30% giá trị dự toán hoặc phương án tính toán giá thành đối với vay vốn để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở; Có đủ hồ sơ chứng minh về đối tượng, thực trạng nhà ở, điều kiện cư trú, thu nhập để được hưởng chính sách NOXH theo quy định.

Ngoài ra, người mua nhà phải có nguồn thu nhập và khả năng trả nợ theo cam kết với NHCSXH và có giấy đề nghị vay vốn để mua/thuê mua/xây dựng mới/cải tạo, sửa chữa nhà để ở, trong đó có cam kết của cá nhân và các thành viên trong hộ gia đình chưa được vay vốn hỗ trợ ưu đãi NOXH tại NH hoặc các TCTD khác.

Về hạn mức cho vay, hướng dẫn của NHCSXH quy định, trường hợp mua, thuê mua NOXH: Mức vốn cho vay tối đa bằng 80% giá trị hợp đồng mua, thuê mua NOXH. Trường hợp xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở: Mức vốn cho vay tối đa bằng 70% giá trị dự toán hoặc phương án tính toán giá thành và không vượt quá 70% giá trị tài sản bảo đảm tiền vay.

Có thể nói gần như quy trình, sự chuẩn bị để cho vay đã sẵn sàng nhưng nguồn vốn để triển khai thì vẫn đang chờ. Đại diện NHCSXH khẳng định, ngay khi được bố trí vốn, NH sẽ thực hiện cho vay theo quy định. Một phó tổng giám đốc NHCSXH cho rằng, từ thực tế triển khai các chương trình tín dụng ưu đãi thì chắc chắn cho vay NOXH cũng sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực rất lớn vì đây là một chương trình tín dụng nhân văn. Đặc biệt, khi cho vay sẽ đáp ứng nhu cầu cho lớp trẻ, công nhân các khu công nghiệp, viên chức, bộ đội, quân nhân, công nhân... lại càng thêm ý nghĩa.

Theo một chuyên gia tài chính - NH, Luật Nhà ở và Nghị định 100 đã quy định rõ về việc ngân sách nhà nước cấp bù chênh lệch lãi suất cho các TCTD được chỉ định để cho vay NOXH. Do vậy, khi Quốc hội đã phê chuẩn Luật Nhà ở, Chính phủ đã ban hành Nghị định 100 để thực hiện thì các bộ, ngành liên quan cần cân đối nguồn vốn ngân sách để triển khai thực hiện, tránh để việc chính sách đã ban hành nhưng lâu chưa triển khai.

Tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV vừa qua, trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Phúc (Bình Thuận) liên quan đến Nghị định 100 của Chính phủ về cho vay NOXH, Thống đốc NHNN kiêm Chủ tịch HĐQT NHCSXH Lê Minh Hưng cho biết, đúng như đại biểu nói chương trình cho vay này vẫn chưa thực hiện được do trong thời gian qua ngân sách nhà nước còn khó khăn trong việc bố trí cấp vốn.

Trên thực tế NH đang đợi Bộ Kế hoạch và Đầu tư bố trí nguồn vốn theo đề nghị, đồng thời NHNN chỉ đạo NHCSXH chủ động xây dựng phương án tự huy động khoảng 500 tỷ đồng để thực hiện ngay chương trình này trong năm 2018. Rất mong Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm thực hiện việc bố trí vốn theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ để NHCSXH có nguồn vốn cho vay thực hiện chủ trương của Chính phủ tại Nghị định 100 về cho vay NOXH.

Trao đổi với phóng viên, vị phó tổng giám đốc NHCSXH trên chia sẻ, về số tiền 500 tỷ đồng NH tự huy động sẽ triển khai bằng các giải pháp huy động vốn thường áp dụng như phát hành trái phiếu Chính phủ, nguồn từ 2% số dư tiền gửi các NHTM, huy động tại điểm giao dịch xã, phường. Tinh thần là sẽ cố gắng hết sức để có nguồn vốn và chắc phải năm 2018 khi có vốn trong tay thì triển khai cho vay.