Chính trường Mỹ tranh cãi nảy lửa về tin đồn cấm bếp ga

Cảnh báo từ CPSC khiến mạng xã hội dậy sóng

Ngày 9/1, một quan chức của Ủy ban An toàn Sản phẩm Tiêu dùng Mỹ (CPSC) phát biểu rằng "bất kỳ chính sách quản lý nào liên quan đến việc sử dụng bếp ga cũng có thể được xem xét". Bình luận này xuất hiện giữa lúc đang có nhiều lo ngại về ảnh hưởng của bếp ga đến sức khỏe con người và đã làm rộ lên tin đồn chính quyền Tổng thống Joe Biden có khả năng sắp cấm bếp ga.

Sau đó, trên mạng xã hội đã xuất hiện những hình ảnh chính phủ lôi những chiếc bếp ga ra khỏi nhà dân. Một số người đã lên tiếng phản đối động thái này. Tuy nhiên, các quan chức đã khẳng định thiết bị nhà bếp của người dân không hề bị cấm hay tịch thu.

Mặc dù vậy, tin tức về khả năng “cấm bếp ga” vẫn tiếp tục lan truyền trên mạng xã hội. Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ tại Tây Virginia Joe Manchin đã viết trên Twitter rằng chính phủ liên bang không có quyền can thiệp vào cách thức nấu ăn của các gia đình Mỹ. Ông Manchin nhấn mạnh bếp ga là sẽ vật dụng cuối cùng ra khỏi nhà của ông.

Hạ nghị sĩ Đảng Cộng hòa Ronny Jackson đến từ bang Texas đã đăng lên Twitter: "Tôi sẽ không bao giờ từ bỏ bếp ga của mình. Nếu bọn điên ở Nhà Trắng muốn lấy bếp ga của tôi thì chúng sẽ phải bước qua xác tôi trước. Có giỏi thì đến mà lấy đi".

Bà Karine Jean-Pierre, Thư ký báo chí Nhà Trắng, nhấn mạnh Tổng thống Biden không ủng hộ việc cấm bếp ga và CPSC cũng không yêu cầu cấm sản phẩm này.

Nhà Trắng cho biết Tổng thống Biden sẽ không ủng hộ lệnh cấm bếp ga và CPSC cũng cho biết không có lệnh cấm tương tự nào được thực hiện. Chủ tịch CPSC Alex Hoehn-Saric nói: “Tôi không lên kế hoạch ra lệnh cấm bếp ga và CPSC cũng không có quyền làm như vậy”.

Dù vậy, quan điểm cho rằng chính phủ có thể cấm sử dụng một số loại bếp trong tương lai không phải là hoàn toàn vô căn cứ.

Ngày 9/1, trả lời phỏng vấn Bloomberg News, ông Richard Trumka Jr., ủy viên CPSC do Tổng thống Biden đề cử, đã bày tỏ lo ngại rằng bếp ga thải ra các hóa chất độc hại ở mức độ nguy hiểm.

Ông nói: “Mọi lựa chọn đều được cân nhắc và những sản phẩm không đảm bảo an toàn có thể bị cấm.” Bên cạnh đó,  ông Trumka làm rõ rằng các quy định sẽ chỉ áp dụng với các sản phẩm mới.

Chủ tịch Hoehn-Saric cho biết CPSC đang nghiên cứu lượng khí thải từ bếp ga và cách thức giải quyết các rủi ro sức khỏe tiềm ẩn.

Ủy ban này cũng sẽ lấy ý kiến đóng góp của người dân về vấn đề này trong mùa xuân. Trả lời hãng AP, bà Pamela Rucker Springs, phát ngôn viên của CPSC, xác nhận ủy ban này không đề xuất bất kỳ hành động pháp lý nào đối với việc sử dụng bếp ga.

Bếp ga có nguy hại gì?

Theo nghiên cứu, bếp ga tại các hộ gia đình tại California đang rò rỉ chất benzen gây ung thư. Một nghiên cứu khác xác định rằng bếp ga tại Mỹ đang góp phần vào tình trạng nóng lên toàn cầu với việc phát thải 2,6 triệu tấn khí mê-tan (CH₄) vào không khí mỗi năm ngay cả khi đã tắt bếp.

Ông Aaron Bernstein, lãnh đạo cấp cao của Trường Y tế Công cộng T.H. Chan thuộc Đại học Harvard nhận định có những bằng chứng rõ ràng rằng bếp ga thải ra các oxit nitơ độc hại, có thể gây ra bệnh hen suyễn.

Một số nhà lập pháp liên bang đã kêu gọi CPSC giải quyết các rủi ro sức khỏe tiềm ẩn thông qua các quy định, như yêu cầu bán bếp ga với máy hút mùi để cải thiện hệ thống thông gió hoặc đưa ra các tiêu chuẩn bắt buộc đối với bếp ga để giải quyết các tác động sức khỏe của khí thải độc hại.

Một số chính quyền địa phương như San Francisco và Berkeley tại bang California đã cấm các tòa nhà mới sử dụng khí gas.

Tuy nhiên, ông Bernstein cho rằng việc cấm bếp ga không phải là một phản ứng thiết thực. Thay vào đó, nên thực hiện các biện pháp để hạn chế sử dụng bếp ga trong thời gian dài và cải thiện hệ thống thông gió trong nhà bếp chẳng hạn như sử dụng ống thông hơi hoặc mở cửa ra vào và cửa sổ.

Theo số liệu từ Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), tính đến năm 2020, khoảng 38% hộ gia đình trên toàn nước Mỹ sử dụng bếp ga để nấu ăn.

Tuy nhiên, có sự khác biệt lớn tùy theo khu vực. Tại 4 bang gồm New Jersey, California, Illinois và New York, khoảng 60% - 70% hộ gia đình nấu ăn bằng ga. Trong khi đó, tại 9 bang khác, chủ yếu nằm ở phía nam, tỷ lệ sử dụng bếp ga thấp dưới 20%. Trên toàn nước Mỹ, điện vẫn là nguồn năng lượng lớn nhất để nấu ăn.