Chỉ ba trong 8 dự án cao tốc Bắc - Nam được đồng ý chuyển sang đầu tư công

Chiều nay 1/6, tại Phiên họp thứ 45, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần 2 về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020.

Tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể thừa ủy quyền của Thủ tướng trình báo cáo, đề xuất các phương án điều chỉnh hình thức đầu tư cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020.

Theo đó, báo cáo nêu rõ, Chính phủ đã xây dựng các phương án điều chỉnh hình thức đầu tư theo thứ tự ưu tiên như sau:

Phương án 1: Chuyển đổi sang đầu tư công toàn bộ 8 dự án thành phần. Tổng mức đầu tư khoảng 99.493 tỉ đồng, trong đó: đã bố trí kế hoạch 2016 - 2020 là 55.000 tỉ đồng, cần bổ sung thêm vốn ngân sách nhà nước (NSNN) 44.493 tỉ đồng .

Phương án 2: Chuyển đổi sang đầu tư công 5 dự án, gồm: 4 dự án cấp bách (đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu và Phan Thiết - Dầu Giây) và 1 dự án không có nhà đầu tư qua sơ tuyển (đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết); 3 dự án thành phần còn lại tiếp tục đầu tư theo hình thức PPP.

Tổng mức đầu tư khoảng 100.250 tỉ đồng; trong đó vốn NSNN khoảng 88.059 tỉ đồng (đã bố trí kế hoạch 2016 - 2020 là 55.000 tỉ đồng, cần bổ sung thêm 33.056 tỉ đồng), vốn huy động ngoài ngân sách khoảng 12.194 tỉ đồng.

Phương án 3: Chuyển đổi sang đầu tư công 3 dự án, gồm 2 dự án cấp bách (đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45 và Phan Thiết - Dầu Giây) và 1 dự án không có nhà đầu tư qua sơ tuyển (đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết); 5 dự án thành phần còn lại tiếp tục đầu tư theo hình thức PPP.

Tổng mức đầu tư khoảng 100.816 tỉ đồng; trong đó: vốn NSNN nước khoảng 78.461 tỉ đồng (đã bố trí kế hoạch 2016 - 2020 là 55.000 tỉ đồng, cần bổ sung thêm 23.461 tỉ đồng), vốn huy động ngoài ngân sách khoảng 22.355 tỉ đồng.

Trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ lần 2, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, cho biết với phương án 1, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã kết luận không tán thành tại Kết luận Phiên họp thứ 45.

Với phương án 2, Thường trực Ủy ban Kinh tế thấy rằng phương án này cũng không phù hợp với các yêu cầu tại Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Về phương án 3, ông Thanh cho biết có ba luồng ý kiến.

Một là, đa số ý kiến cơ bản nhất trí với phương án chuyển đổi tối đa 3 dự án thành phần từ đầu tư theo phương thức PPP sang đầu tư sử dụng 100% vốn đầu tư công (đã bao gồm dự án Vĩnh Hảo - Phan Thiết là dự án không có nhà đầu tư qua vòng sơ tuyển).

Hai là, một số ý kiến không tán thành việc chuyển đổi từ phương thức PPP sang đầu tư sử dụng 100% vốn đầu tư công.

Ba là, có ý kiến nhất trí với số lượng và phương án lựa chọn dự án thành phần của phương án 3 do Chính phủ đề xuất và cho rằng việc lựa chọn chuyển sang đầu tư công với dự án Mai Sơn - Quốc Lộ 45 và dự án Phan Thiết - Dầu Giây là phù hợp do 2 dự án này có số vốn huy động lớn, nhà đầu tư khó có thể huy động được vốn tín dụng trong thời điểm hiện nay.

Trong phương án ba này, đa số ý kiến Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí với loại ý kiến thứ nhất, theo đó chỉ chuyển đổi tối đa 3 dự án thành phần, đồng thời đề nghị xem xét lựa chọn thứ tự ưu tiên dự án chuyển đổi theo nguyên tắc mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nêu tại Phiên họp thứ 45.

Cho ý kiến về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết: Việc điều chỉnh này đã xin ý kiến của Bộ Chính trị. 

Theo đó, Bộ Chính trị cũng đã có kết luận là không đồng ý về việc điều chỉnh cả 8 dự án sang đầu tư công mà xem xét một số dự án sang đầu tư công và giao cho Ban cán sự Đảng của Chính phủ và Đảng đoàn của Quốc hội bàn bạc, thống nhất.

Theo tinh thần trên, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đồng ý với việc chọn phương án 3 và thống nhất với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội là không để số vốn thực hiện dự án sang nhiệm kì sau. 

Dự án không có nhà đầu qua vòng sơ tuyển (Vĩnh Hảo - Phan Thiết) thì chắc chắn là phải chuyển đổi sang đầu tư công. Còn 2 dự án Mai Sơn - Quốc Lộ 45 và dự án Phan Thiết - Dầu Giây có nối với Thủ đô Hà Nội và TP HCM đều có lưu lượng xe đi lại rất lớn. 

Hai dự án này có nguồn vốn đầu tư của Nhà nước ít mà huy động nguồn vốn của đối tác tư nhân nhiều nên nhà đầu tư còn e ngại trong vấn đề vốn để thi công nên có thể điều chỉnh chuyển từ đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) sang đầu tư công.

Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng và Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Đức Hải cũng đồng ý với phương án ba này. 

Cuối phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội lựa chọn phương án ba trong tờ trình của Chính phủ. Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ hoàn thiện tờ trình để trình ra Quốc hội tại kì họp thứ 9 để Quốc hội xem xét quyết định.