Câu chuyện buồn cho máy ATM ở Triều Tiên

Máy ATM của ngân hàng thương mại Ryugyong tại sân bay quốc tế Sunan ở Bình Nhưỡng. (Nguồn: Bloomberg)

Không một sân bay quốc tế hiện đại nào không có máy rút tiền tự động (ATM), và hiện tại Bình Nhưỡng có hai máy. Nhưng theo thông tin từ quan chức ngân hàng, chúng không hoạt động vì lệnh trừng phạt của Trung Quốc, và vẫn chưa rõ khi nào chúng sẽ hoạt động trở lại.

ATM gần như một khái niệm xa lạ ở Triều Tiên khiến sân bay quốc tế Sunan phải làm và chiếu một video hướng dẫn về máy hoạt động như thế nào và làm thế nào để kích hoạt tài khoản để sử dụng. Video hướng dẫn sử dụng tiếng Triều Tiên, nhưng các máy ATM, chủ yếu là giành cho thương nhân Trung Quốc và khách du lịch, không sử dụng đồng won Triều Tiên.

Thực tế, ATM không hoàn toàn mới đối với Triều Tiên. Nhiều năm trước, ngân hàng thương mại Ryugyong đã lắp đặt một chiếc máy ATM trong một khách sạn bậc trung ở trung tâm Bình Nhưỡng, nơi có sự hiện diện nhiều người Trung Quốc. Một máy ATM khác được dựng ở sân bay vào năm ngoái, nhưng chưa bao giờ được khởi động.

Có bao nhiêu máy ATM ở Triều Tiên thực sự được sử dụng là một vấn đề được thảo luận. Nhân viên tại các đơn vị đặt vé nói rằng ATM được lắp đặt tại nhà ga của sân bay quốc tế vài tháng trước, nhưng chỉ mang ý nghĩa thử nghiệm. Theo nhân viên của ngân hàng tại khách sạn lắp đặt ATM, không có một máy nào hoạt động vì lệnh trừng phạt của Trung Quốc được đưa ra vào tháng trước.

Ngân hàng thương mại Ryugyong không hẳn là nổi tiếng ở bên ngoài Triều Tiên. Ông Curtis Melvin, tác giả của nhiều bài viết được đăng tải trên trang web “38 North” của Triều Tiên, cho biết ngân hàng này là một phần của tập đoàn lớn có tài sản bao gồm cả nhà máy sản xuất kim chi Ryugyong, nhà máy sản xuất đồ gia dụng Ryugyong và nhà máy sản xuất đồ điện Ryugyong, cùng với một trung tâm thể dục thể hình và spa ở Bình Nhưỡng.

Các quan chức ngân hàng của Trung Quốc đã không phản hồi ngay lập tức về câu hỏi của Bloomberg rằng liệu Trung Quốc có áp đặt lệnh giới hạn đối với khả năng thực hiện các giao dịch của người Trung Quốc tại các ATM ở Bình Nhưỡng.

Nếu các lệnh trừng phạt thực sự là lý do tại sao các máy ATM không hoạt động, đó có thể là một dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đang thặt chặt hoạt động của Bình Nhưỡng vì chương trình vũ khí hạt nhân và tên lửa tầm xa.

Trung Quốc đã cô lập hoạt động kinh tế chính của Triều Tiên và đang chịu áp lực từ tổng thống Mỹ Donald Trump về việc cần làm nhiều hơn để kiềm chế quốc gia láng giềng của Trung Quốc. Và các ngành tài chính và ngân hàng của Triều Tiên là những mục tiêu lớn.

Tuy nhiên chính sách của Trung Quốc đối với Triều Tiên đã thay đổi như thế nào.

Mặc dù Trung Quốc ra lệnh cấm nhập khẩu đối với than đá từ Triều Tiên trong tháng 2, nhìn chung thương mại giữa hai quốc gia đã tăng trong những tháng gần đây. Thương mại trong quý đầu tiên thực tế đã tăng 37% lên 1,2 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2016. Trong đó, khoảng 720 triệu USD là giá trị xuất khẩu từ Trung Quốc sang Triều Tiên.

Trong bất kỳ trường hợp nào, số lượng khách du lịch Trung Quốc sử dụng ATM sẽ giảm đi. Nhiều công ty du lịch Trung Quốc đã loại bỏ hoặc cung cấp ít các chuyến du lịch tới Triều Tiên hơn vì căng thẳng leo thang ở bán đảo Triều Tiên và nhu cầu giảm trong bối cảnh lo sợ về tình hình an toàn.

Trong tháng này, Air China cũng công bố rằng hãng hàng không đã dừng các chuyến bay Bắc Kinh – Bình Nhưỡng. Điều này khiến Air Koryo của Triều Tiên là hãng hàng không duy nhất thường xuyên bay vào và ra khỏi sân bay quốc tế của Bình Nhưỡng.

Hầu hết người nước ngoài đến sân bay được đưa ra khỏi khu vực nhà ga trước khi họ có thời gian chú ý đến các máy ATM. Nhưng hiện tại, ít nhất, họ đã để ý.