Bộ GTVT lên tiếng về thông tin ‘vốn dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam rẻ hơn 32 tỉ USD so với đề xuất của Bộ’

Bộ Giao thông vận tải (GTVT) mới đây thông báo, ngày 9/7, nhiều phương tiện thông tin đại chúng có đăng tải thông tin về việc dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, trong đó có thông tin về việc vốn làm dự án chỉ 26 tỉ USD, rẻ hơn 32 tỉ USD so với phương án Bộ GTVT trình Thủ tướng Chính phủ.

Để tránh hiểu lầm, Bộ GTVT phát đi thông tin chính thức. Theo đó, từ năm 2017, Bộ đã rà soát các nghiên cứu trước đây về dự án và tổ chức nghiên cứu cập nhật, bổ sung. Quá trình triển khai, Bộ đã tổ chức 4 hội nghị, hội thảo chuyên đề và báo cáo để xin ý kiến các cơ quan, đơn vị liên quan và chuyên gia…

Ảnh minh họa: Tàu cao tốc ở Nhật Bản. (Nguồn: Japan Railway)

Trên cơ sở kết quả nghiên cứu và căn cứ theo quy định của pháp luật, tư vấn trong nước (có sự hỗ trợ của tư vấn nước ngoài) đã đề xuất tổng mức đầu tư dự án là 58,7 tỉ USD.

Ngày 14/2/2018, Bộ GTVT đã có Tờ trình số 1281 trình Thủ tướng Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.

Do tổng mức đầu tư rất lớn nên cần phân kì đầu tư. Có hai phương án được đưa ra nhằm đảm bảo hiệu quả dự án, huy động nguồn lực nhằm giảm áp lực nợ công của nền kinh tế.

Cụ thể, phương án phân kì theo chiều ngang: Đầu tư hoàn chỉnh và khai thác đồng bộ đường sắt tốc độ cao trên từng đoạn. Tốc độ thiết kế 350 km/h.

Trong đó, giai đoạn 1 dự kiến từ 2020 – 2032 sẽ đầu tư đoạn Hà Nội – Vinh và TP HCM – Nha Trang với tổng mức đầu tư dự kiến 24,7 tỉ USD.

Giai đoạn 2 dự kiến từ 2032 – 2050 đầu tư đoạn Vinh – Nha Trang để nối thông toàn tuyến với tổng mức đầu tư 33,98 tỉ USD. Mắc dù phân thành hai giai đoạn nhưng thực chất đây là quá trình đầu tư liên tục.

Phương án phân theo chiều dọc: Đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng toán tuyến theo tiêu chuản đường sắt tốc độ cao và phân kì đối với việc đầu tư thiết bị, phương tiện vận tải và phương thức khai thác.

Giai đoạn 1 dự kiến từ 2020 – 2032 đầu tư hạ tầng toàn bộ tuyến Hà Nội – TP HCM đảm bảo tốc độ thiết kế 350 km/h nhưng chưa điện khí hóa, mua sắm đoàn tàu diesel để khai thác riêng tàu khách trên toàn tuyến với vận tốc khai thác tối đa 150 km/h, tổng mức đầu tư 41,98 tỉ USD.

Giai đoạn 2 dự kiến từ 2032 – 2050 tiến hành điện khí hóa, nâng cấp hệ thống thông tin tín hiệu, mua sắm đoàn tàu tốc độ cao thay thế tàu diesel để khai thác trên toàn tuyến với tổng mức đầu tư 17,11 tỉ USD.

Bộ GTVT cho biết, qua phân tích khả năng đáp ứng nhu cầu vận tải trên hành lang, khả năng huy động các nguồn lực và hiệu quả đầu tư cũng như sự phù hợp với quy hoạch liên quan, Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đề xuất phương án đầu tư theo chiều ngang nói trên.

Bộ lưu ý, trong giai đoạn 1, cùng với quá trình đầu tư xây dựng hai đoạn tuyến là công tác chuẩn bị nguồn nhân lực, xây dựng thể chws để khai thác vào năm 2032. Còn trong giai đoạn 2 ưu tiên đoạn Vinh – Đà Nẵng để có thể khai thác vào năm 2040.

Thông báo của Bộ GTVT nêu rõ, kết quả nghiên cứu nói trên cũng như ý kiến của Bộ Kế hoạch và Đầu tư liên quan sẽ tiếp tục được Bộ GTVT có ý kiến, giải trình làm rõ trong quá trình thẩm định của Hội đồng thẩm định nhà nước và thẩm tra của các cơ quan liên quan trước khi trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư dự án.

Bộ khẳng định sẽ tiếp tục nghiên cứu, tham mưu và thực hiện các bước tiếp theo của dự án một cách cẩn trọng, khách quan và tuân thủ đúng quy trình và các quy định hiện hành của pháp luật.