Bloomberg: Mỹ cân nhắc chi thêm 1.000 tỉ USD để thúc đẩy kinh tế

Phiên bản sơ bộ của đề xuất này sẽ dành phần lớn số tiền cho các dự án cơ sở hạ tầng truyền thống như cầu đường. Một phần tiền sẽ được dành riêng cho xây dựng hạ tầng 5G và băng thông cho khu vực nông thôn. Đề xuất này chưa được chốt và chưa được công bố chính thức. 

Kế hoạch dự thảo về cơ sở hạ tầng nổi lên trong bối cảnh ông Trump và các nhà lập pháp đang tranh luận về thời điểm và qui mô một gói kích thích mới cho nền kinh tế Mỹ.

Hiện chưa rõ chính quyền ông Trump sẽ chi trả cho các chương trình hạ tầng bằng cách nào, hoặc sẽ cho phép chi tiêu trong thời gian bao năm.

Ông Trump đang thúc đẩy các nỗ lực nhằm hỗ trợ nền kinh tế Mỹ trong bối cảnh hầu hết các cuộc khảo sát quốc gia cho thấy ông đang bị vượt mặt bởi ứng viên tổng thống Đảng Dân chủ Joe Biden. 

Nhà Trắng từ chối bình luận cụ thể về kế hoạch của chính quyền ông Trump.

Phát ngôn viên Nhà Trắng phát biểu: "Kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Trump đã nghiêm túc về một gói chi tiêu cho cơ sở hạ tầng để xây dựng lại những con đường và cây cầu đổ nát của nước Mỹ, đầu tư cho các ngành công nghiệp tương lai và xúc tiến sự hiệu quả".

Ông Trump đã nhiều lần kêu gọi chi tiêu nhiều hơn cho cơ sở hạ tầng, kể cả trong chiến dịch tranh cử năm 2016. Hồi tháng 3/2020, khi đại dịch COVID-19 bắt đầu siết chặt gọng kìm lên nền kinh tế Mỹ, ông Trump đã đề xuất khoản đầu tư mới lên tới 2.000 tỉ USD cho các con đường, cây cầu và đường hầm của Mỹ.

Các biện pháp cơ sở hạ tầng đang được phác thảo có thể được đưa vào gói cứu trợ đại dịch COVID-19 tiếp theo. Hồi tháng 5, Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật sẽ rót thêm 3.000 tỉ USD vào nền kinh tế, nhưng kế hoạch này bị Thượng viện bác bỏ.

Chi tiêu cho cơ sở hạ tầng từ lâu đã được các nhà lập pháp coi là một biện pháp hấp dẫn để kích thích tăng trưởng. Đại dịch COVID-19 một lần nữa làm dấy lên những lời kêu gọi tăng tốc cho các kế hoạch xây dựng đường và các dự án khác.

Bà Mary C. Daly, chủ tịch chi nhánh San Francisco của Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) kêu gọi chính phủ chi tiêu cho các công trình cơ sở hạ tầng công cộng, bao gồm các dự án có thể giúp đỡ người có thu nhập thấp.

Bà Daly phát biểu hôm 15/6: "Chúng ta cần tập trung vào những khoản đầu tư sẽ thúc đẩy tài năng của mọi người và đóng góp cho tiềm năng phát triển lâu dài của nền kinh tế". Bà nêu lên cơ sở hạ tầng kĩ thuật số, giáo dục và y tế.

Một câu hỏi lớn khác các nhà lập pháp sẽ phải đối mặt là làm cách nào để chi trả cho các dự án cơ sở hạ tầng. Khó có khả năng chính phủ liên bang sẽ tăng thuế xăng để tài trợ cho gói chi tiêu mới, vì ông Trump ủng hộ giá xăng thấp và kêu gọi thực hiện các biện pháp khác để giảm gánh nặng tài chính cho người dân. 

Cho tới nay, Quốc hội Mỹ có vẻ như không mấy lo ngại về số tiền khổng lồ hơn 2.000 tỉ USD đã phân bổ để giảm thiểu thiệt hại kinh tế của đại dịch. Tuy nhiên, một số chính trị gia bảo thủ đã bắt đầu kêu gọi ông Trump ngừng chi thêm tiền.

Ngược lại, bà Daly, chủ tịch chi nhánh San Francisco của Fed cho biết việc tăng cường chi tiêu chính phủ đang trở nên dễ dàng hơn do lãi suất hiện tại là gần bằng 0.

Bà Daly nói: "Hiện tại là thời điểm cực kì tốt để chính phủ vay thêm tiền. Nước Mỹ đã ở trong môi trường lãi suất thấp từ trước khi khủng hoảng COVID-19 xảy ra. Dự kiến lãi suất cũng sẽ được duy trì ở mức thấp trong tương lai gần. Điều này khiến chi tiêu công trở nên tương đối rẻ và dễ tài trợ".