Bên lề Quốc hội: Đại biểu bình luận về thông tin nhập xăng giá rẻ từ Malaysia

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) cho rằng, việc bình ổn giá xăng dầu được thực hiện qua nhiều phương thức như tăng nguồn cung, giảm thuế phí... Trong đó, giảm thuế phí là biện pháp tức thời cần điều chỉnh nhanh; giảm các phần cấu thành chi phí trong giá bán xăng dầu. 

Tuy nhiên theo đại biểu Hoàng Văn Cường, quan trọng nhất vẫn phải đảm bảo nguồn cung.

“Nguồn cung xăng dầu hiện có nguồn trong nước từ việc tăng cường khai thác các nhà máy lọc hoá dầu; tăng nguồn cung dữ trữ để có lượng xăng dầu đủ lớn, không bị ảnh hưởng bởi biến động từ bên ngoài.

Nếu có các nguồn nhập khẩu với mức giá phù hợp, không có lý do gì chúng ta không thực hiện điều đó khi giá xăng trong nước lập đỉnh”, đại biểu Hoàng Văn Cường cho hay.

Cũng theo đại biểu Hoàng Văn Cường, chúng ta có chính sách điều hành giá xăng dầu riêng, không áp dụng rập khuôn theo chính sách các nước.

Nếu nhập được nguồn xăng dầu giá rẻ, sẽ hoà chung nguồn này với nguồn xăng dầu trong nước; không thể tách riêng lô hàng được trợ giá với hàng trong nước được, điều này không khả thi. Thậm chí gây ra yếu tố bất bình đẳng, trục lợi. 

“Chính vì vậy, trường hợp chúng ta có nhận được hàng trợ giá, kể cả hàng cho không thì vẫn phải thực hiện việc điều hành chung của quốc gia”, đại biểu Hoàng Văn Cường cho hay.

Hiện nay, Việt Nam đang thực hiện chuyển đổi nhiều nguồn năng lượng từ năng lượng truyền thống sang năng lượng tái tạo.

Còn với xăng dầu cũng được điều chỉnh với thuế tiêu thụ đặc biệt. Thuế tiêu thụ đặc biệt này hiện tính cao hơn với loại xăng có nguồn gốc hoá thạch; xăng sinh học tính thuế thấp hơn. Đây là những động thái để điều tiết hành vi, lựa chọn của người tiêu dùng.

Nếu như lựa chọn xăng dầu hoá thạch sẽ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt cao hơn, còn xăng sinh học thì giá thấp hơn. Đó là chính sách điều hành của Chính phủ và thống nhất cam kết của Thủ tướng. 

Cũng theo đại biểu Hoàng Văn Cường, nếu can thiệp bằng những biện pháp hành chính hoặc biện pháp trợ cấp để "ép" giá xăng dầu xuống thấp, hoàn toàn có thể rơi vào việc chống bán phá giá, chống trợ cấp.

Tuy nhiên, nếu chúng ta dùng các biện pháp thị trường một cách sòng phẳng để giá xăng dầu xuống thấp thì không có cơ sở nào để các nước kiện chúng ta về vấn đề này. 

“Chẳng hạn như những cam kết về cắt giảm thuế nhập khẩu, chúng ta hoàn toàn có quyền được cắt giảm; hoặc những vấn đề về thuế giá trị gia tăng, thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt… việc giảm hay không là quyền của chúng ta”, đại biểu Hoàng Văn Cường cho biết.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, thuế tiêu thụ đặc biệt là thuế có vai trò điều tiết hành vi của người tiêu dùng, làm sao để hạn chế dùng những sản phẩm không khuyến khích và chuyển sang dùng những loại được khuyến khích.

Ví dụ, cùng là xăng dầu, nhà điều hành khuyến khích dùng xăng sinh học nhiều hơn là xăng hoá thạch. Thuế tiêu thụ đặc biệt là thuế cần thiết phải được duy trì, nhưng trong hoàn cảnh giá xăng dầu tăng lên quá cao, đẩy các loại hàng hoá khác tăng lên, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân một cách đột ngột, ảnh hưởng đến phục hồi kinh tế, kiểm soát lạm phát... 

“Cho nên chúng ta buộc phải sử dụng công cụ thay đổi chi phí cấu thành trong giá bán như các sắc thuế. Còn điều chỉnh bao nhiêu cần phải tính toán rất rõ để tránh gây ra các hệ luỵ như vấn đề liên quan đến buôn lậu xăng dầu.

Tôi cho rằng, giảm là cần thiết, còn mức giảm thế nào thì phải tính toán, đánh giá. Việc thay đổi giá xăng dầu trên thế giới, không diễn ra từ từ, mà rất khó dự báo, nên thời hạn giảm bao lâu cần thay đổi linh hoạt. Tôi cho rằng, có lẽ cần có cơ chế giao quyền cho Chính phủ trong một khung điều chỉnh nhất định để có thể điều hành xăng dầu một cách chủ động, linh hoạt”, đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.