Bất cập nhà chung cư: Người dân ròng rã đòi quyền lợi

Khách hàng mua xong nhà thì bị bắt nạt

Tại Hội thảo "Ai bảo vệ quyền lợi cư dân trong chung cư?" do Báo Thanh Niên tổ chức sáng nay (ngày 11/3), nhiều cư dân sinh sống tại chung cư phản ánh ban quản trị (BQT) chung cư sai phạm, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của cư dân.

Bà Nguyễn Thị Châm (sinh năm 1945, thường trú tại quận Cầu Giấy, Hà Nội), chia sẻ bà được con trai cho ba căn hộ tại Chung cư Phú Hoàng Anh, huyện Nhà Bè để dưỡng già. Tất cả các căn hộ này đều đã có sổ hồng nhưng bà Châm không thể vào nhà vì Ban quản trị (BQT) cho rằng đây là "nhà cộng đồng cư dân".

"Con tôi đi công tác nước ngoài, một mình tôi phải lao vào công việc đòi quyền lợi. Tôi rất khổ tâm, tôi già rồi, tháng nào tôi cũng phải đi gõ cửa hết BQT đến Sở Xây dựng, Ban thanh tra Sở Xây dựng, Ban Giám đốc Sở Xây dựng.

Mỗi một nơi, một tờ đơn tôi phải đi mất hai tháng mới nhận được câu trả lời. Tôi vừa nhận được phản hồi từ Sở Xây dựng để gửi huyện Nhà Bè nhưng UBND huyện cũng không triệu tập được BQT", bà Châm chia sẻ.

Theo lời bà Châm, từ năm 2016 đến nay, UBND xã Phước Kiển và UBND huyện Nhà Bè đã nhiều lần triệu tập BQT, đề nghị trả nhà cho bà nhưng BQT nhất quyết không trả.

Hay như trường hợp của bà Đỗ Thị Ngọc Oanh, cư dân sinh sống tại Chung cư The Central Garden (số 328 Võ Văn Kiệt, phường Cô Giang, quận 1), chia sẻ không chỉ mâu thuẫn giữa cư dân với BQT mà còn phát sinh nhiều câu chuyện liên quan đến chủ đầu tư cũ.

Theo chia sẻ của bà Oanh, BQT hoạt động chưa lâu đã chia rẽ thành hai nhóm, trong đó có một nhóm liên kết với chủ đầu tư.

"Từ khi thành lập vào ngày 30/8/2018 đến nay, BQT chưa tổ chức hội nghị nhà chung cư thường niên theo quy định, chưa bao giờ đối thoại với dân cư mặc dù chúng tôi liên tục yêu cầu.

Không họp dân cư nhưng Trưởng BQT tự ý mang danh cá nhân ký các văn bản gửi cơ quan chức năng, ký các hợp đồng trái pháp luật như hợp đồng bảo trì thang máy... mà không thông qua BQT. 

Dân cư nhiều lần gửi văn bản lên UBND phường Cô Giang tố cáo nhưng không được giải quyết. Khi mua nhà là những khách hàng được yêu quý, khi đến ở thì bị bắt nạt", bà Oanh cho biết.

Về phía Sở Xây dựng TP HCM, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Phòng Quản lý nhà và công sở, cho biết về mặt pháp luật, đến nay nhà chung cư phải có BQT. 

Những bất cập, tranh chấp giữa cư dân và BQT chung cư là vấn đề dân sự. Việc điều chỉnh pháp luật liên quan đến các vấn đề này thuộc thẩm quyền trung ương.

"Chúng ta nên kiến nghị sửa đổi theo mô hình quản lý nhà chung cư linh hoạt, linh động. Ngay từ khi làm dự án, chủ đầu tư đưa ra lựa chọn: Chủ đầu tư quản lý hay mua đứt bán đoạn, tức bán xong làm dự án khác và để BQT quản lý.

Hiện nay, pháp luật quy định quyền và nghĩa vụ của BQT rất cụ thể, trong đó hạn chế việc BQT đụng chạm đến tiền. Mặc dù BQT quản lý chi phí 2% nhưng không đồng nghĩa BQT thích sử dụng số tiền này như thế nào là sử dụng mà đã có quy chế tài chính.

Pháp luật và Nghị định 139/2017/NĐ-CP có điều khoản xử phạt về việc này. Chỉ thị 29/CT-TTg năm 2018 của Thủ tướng Chính phủ chỉ định rất rõ, nếu có dấu hiệu BQT chiếm đoạt, vụ việc có thể chuyển sang cơ quan cảnh sát để xử lý hình sự. Do vậy, chúng ta cần phân tích các mối quan hệ để gửi đơn đi đúng chỗ", ông Hùng nêu quan điểm.

Cư dân hờ hững khi nhận nhà

Trước những bất cập hiện hữu, với vai trò chủ đầu tư, ông Nguyễn Trung Tín, Phó Tổng Giám đốc CTCP Bất động sản An Gia (Mã: AGG), chia sẻ doanh nghiệp cũng gặp một số khó khăn nhất định trong việc điều hành chung cư.

"Trước hết đến từ sự hờ hững của người dân khi nhận nhà. Khi chúng tôi mời dự hội nghị dân cư thì đa số người dân không tham gia dù chúng tôi cho nhân viên lên từng nhà mời họ.

Thông thường trong một năm đầu tiên tính từ khi bàn giao nhà, việc quản lý tòa nhà do chủ đầu tư quản lý. Phần lớn một năm đầu này rất tốt vì chủ đầu tư muốn phục vụ người dân, bảo đảm thương hiệu của mình nên dường như người dân cho rằng đây là chuyện đương nhiên.

Sau 'một năm trăng mật' đầu tiên này, người dân không tham gia chọn BQT, cũng không tham gia chọn công ty quản lý và đến khi có sự cố lại nhao nhao lên, đổ lỗi cho chủ đầu tư, cho những bên khác", đại diện BĐS An Gia cho biết.

Theo đại diện BĐS An Gia, cần có hướng dẫn để người dân có trách nhiệm với chính tài sản của mình, cũng như có trách nhiệm với cộng đồng mình ở. Đối với BQT, đại diện BĐS An Gia cho rằng hiện nay có hai vấn đề về năng lực và thù lao.

Ông Tín cho rằng, cần có quy định về tiêu chí người tham gia BQT. Người làm BQT chưa đủ trình độ để hiểu được nghĩa vụ và trách nhiệm khi làm BQT. Một số người lại có tư lợi riêng nên chưa có hành động thỏa đáng, trách nhiệm với người dân.

"Luật có quy định rõ ràng nhưng pháp luật chỉ là công cụ, người sử dụng công cụ này cũng phải có năng lực", ông Tín nhận định.

Bên cạnh đó, Phó Tổng Giám đốc BĐS An Gia cho rằng cũng cần có quy chế về thù lao cho BQT để họ có thể xem đây là công việc chính thức chứ không phải một việc tham gia cho vui.

Ngược lại, đại diện Sở Xây dựng dẫn kết quả khảo sát Sở cho thấy, rất nhiều BQT thu kinh phí quản lý vận hành trong khi đáng lý ra phần này cư dân đóng cho đơn vị quản lý vận hành.

Trong khi đó, BQT không được quyết định ai là đơn vị quản lý vận hành, không được quy định mức giá, tất cả là hội nghị nhà chung cư quyết định.

Mặt khác, Phó Phòng Quản lý nhà và công sở thuộc Sở Xây dựng dẫn ra nhiều trường hợp tổ chức họp hội nghị nhà chung cư nhưng không tìm được BQT, đa phần chủ sở hữu cho người nước ngoài thuê. Đơn cử như ở Phú Mỹ Hưng tổ chức 3-4 hội nghị nhưng không tìm được BQT và cuối cùng "phải đi năn nỉ" tìm người làm.

Song, đại diện Sở Xây dựng cho rằng cũng không thể phủ nhận việc phát triển mô hình nhà chung cư là xu thế phát triển của cuộc sống. Thực tế trong thời gian qua, các chủ đầu tư phát triển loại hình này đã đáp ứng nhu cầu ở của người dân.