Bài học đầu tư chứng khoán từ bóng đá [Kỳ cuối]: Học từ thất bại để giành thắng lợi sau cùng

Phòng thủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng

Trong bóng đá, việc đầu tiên để chiến thắng trước tiên phải không thua. Mọi sai lầm dù là nhỏ nhất đều phải trả giá bằng bàn thắng, điểm số, hay danh hiệu. Dàn phòng thủ chính là hậu phương vững chắc để các cầu thủ tuyến tấn công yên tâm tìm kiếm bàn thắng.

Tại các giải đấu lớn, bên cạnh dàn cầu thủ tấn công tốt, hàng phòng thủ cũng phải thuộc top đầu. Ví dụ như câu lạc bộ Chelsea dưới thời huấn luyện viên Mourinho đã gặt hái nhiều danh hiệu với lối chơi thiên về phòng ngự. Đội tuyển Italia - nhà vô địch Euro 2020 - cũng nổi tiếng với chiến thuật phòng ngự.

Đối với đầu tư chứng khoán, đa phần nhà đầu tư chưa quan tâm việc quản trị rủi ro. Khi xuất hiện các biến động bất ngờ ngoài dự đoán, kết quả thua lỗ thường đến nhanh chóng. Do đó, nhà đầu tư cũng phải học cách quản trị tốt rủi ro và ứng phó linh hoạt với sự thay đổi của thị trường.

Một trong những lời khuyên nổi triếng của nhà đầu tư đại tài Warren Buffett là: "Quy tắc số 1: Không bao giờ để mất tiền. Quy tắc số 2: Không bao giờ quên quy tắc số 1". Nếu bạn đang trong tình trạng thua lỗ thì việc "về bờ" sẽ khó hơn nhiều chứ chưa nói đến việc kiếm lợi nhuận.

Học từ những thất bại

Trong thể thao nói chung và bóng đá nói riêng, bất kỳ đội nào cũng muốn giành chiến thắng. Tuy nhiên niềm vui không thể chia đều, sẽ có thời điểm đội bóng phải chấp nhận kết quả thất bại, để từ đó thay đổi và cải thiện tốt hơn.

Ví dụ trong những kỳ Euro trước đây, các đội bóng ít tên tuổi thường bị coi là “lót đường" cho các đội bóng lớn. Tuy nhiên dần dần, chúng ta được chứng kiến sự thu hẹp về trình độ và khả năng chiến đấu của họ so với các đội “cửa trên”. Xu hướng đó khiến Euro trở thành một trong những giải đấu hấp dẫn nhất hành tinh. Đây là một minh chứng cho việc chấp nhận thất bại, rút ra bài học để vươn mình, mạnh mẽ tiến về phía trước.

Trong quá trình đầu tư, nhất là khi mới tham gia, nhà đầu tư sẽ gặp phải những thất bại, thua lỗ. Tuy nhiên, đó là cơ hội để học hỏi và trưởng thành. Hãy nhìn vào các sai lầm như một bài học quý giá và cải thiện chiến lược đầu tư của bạn dựa trên những kinh nghiệm đó.

Sự trưởng thành trong đầu tư chứng khoán không chỉ đến từ việc kiếm được lợi nhuận, mà còn từ những thất bại và khó khăn mà nhà đầu tư đã trải qua.

Các nhà đầu tư thành công cũng cho rằng, những thương vụ thua lỗ luôn là những bài học đắt giá, bởi vì chúng thường dẫn dắt bạn đến những sự lựa chọn và quyết định chính xác hơn trong tương lai.

Hiểu sự quan trọng của vị thế

Vị thế đóng vai trò quan trọng trong một trận túc cầu. Ví dụ như mới đây tại trận Bồ Đào Nha thắng Thổ Nhĩ Kỳ ngày 23/6, huấn luyện viên Martinez (Bồ Đào Nha) cho biết sau khi có lợi thế ghi bàn mở tỷ số, đội bóng của ông đã thoải mái hơn trong áp đặt trận đấu, và giành chiến thắng chung cuộc (3-0).

Ngược lại, các đội bóng bị cho là “cửa dưới” cũng có thể có vị thế riêng của mình. Với tâm lý “chỉ cần hòa là đủ”, họ có thể áp đặt chiến lược chủ động phòng thủ để gây khó cho đội kia, từ đó tìm kiếm điểm số cho mình.

Vị thế trong đầu tư chứng khoán có thể chia làm hai khía cạnh, gồm vị thế của nhà đầu tư và vị thế khoản đầu tư.

Thứ nhất, nhà đầu tư đa phần là cá nhân nhỏ lẻ cần xác định bản thân không phải là bên dẫn dắt xu hướng của cổ phiếu hay thị trường. Mà điều này nằm trong tay của các nhà tạo lập thị trường, bao gồm các “cá voi”, “cá mập” hay “đội lái”... Từ đó, nhà đầu tư nắm rõ vị thế của mình để có chiến lược phù hợp khi tham gia thị trường mỗi giai đoạn, mỗi cổ phiếu cụ thể.

Thứ hai, vị thế giao dịch cổ phiếu đóng vai trò tác động trực tiếp cho hiệu quả đầu tư danh mục. Nếu có một vị thế mua tốt trong một xu hướng tăng giá, nhà đầu tư hoàn toàn chủ động trong việc chốt lời, nắm giữ, hoặc chờ điều chỉnh để mua tiếp. Trường hợp có vị thế tốt nhưng lại “chốt lời sớm”, nhà đầu tư sẽ phải tiếc nuối khi nhìn cổ phiếu đó tiếp tục tăng giá mạnh mẽ sau đó.

Ngược lại, nếu “đu đỉnh” và cổ phiếu giảm sau đó sẽ khiến nhà đầu tư phập phồng lo sợ. Việc gặp áp lực tâm lý có thể dẫn đến đưa ra quyết định sai lầm (trong cả việc quyết định nắm giữ, cắt lỗ hay trung bình giá).

Kiên nhẫn để giành thắng lợi sau cùng

Bóng đá và đầu tư chứng khoán đều là một quá trình trải nghiệm đầy khó khăn, đôi khi giống như một đấu trường mà chỉ những kẻ lì lợm nhất, khôn ngoan và chịu khó học hỏi nhất mới tồn tại và chiến thắng. Chính vì vậy, việc luôn giữ lấy những phương pháp cũ và không chịu học hỏi bổ sung kiến thức, phương pháp sẽ dễ khiến nhà đầu tư nhanh chóng nhận lấy thất bại hơn.

Rất nhiều nhà đầu tư kỳ cựu nói rằng trong đầu tư, thời gian đầu tư có giá trị hơn số vốn ban đầu. Chiến lược đầu tư chứng khoán dài hạn chính là một ví dụ điển hình của quy luật này.

Khi thiếu thời gian và kiến thức chuyên sâu thì việc đầu tư ngắn hạn rất khó để sinh lời ổn định. Giữa cuộc sống bộn bề, nhà đầu tư không thể ngày nào cũng theo dõi cổ phiếu hay làm phân tích tài chính được. Vì thế, đặt mục tiêu đầu tư dài hạn rất phù hợp với khả năng và nguồn lực của nhà đầu tư không chuyên.

Lãi kép được nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffet tôn vinh là “kỳ quan thứ 8 của thế giới”. Đầu tư từ năm 13 tuổi, lợi nhuận của Warren Buffet chỉ nhân bội số khi ông đến tuổi trung niên, vì sức mạnh nhân bội số từ tích lũy lợi nhuận ngắn hạn vào số vốn lâu dài.

Trong đầu tư dài hạn, thâm niên nắm giữ danh mục đầu tư quan trọng hơn thời điểm mua bán. Nhà đầu tư dài hạn hiểu rằng thị trường lúc lên lúc xuống, danh mục lúc lời lúc lỗ, nhưng lãi kép lâu dài thì vẫn được tích lũy cho đến khi nào rút ra.

Ngoài ra, mỗi lần mua bán cổ phiếu, nhà đầu tư đều phải trả các loại thuế, phí. Nếu đầu tư dài hạn, nhà đầu tư sẽ tiết kiệm được các khoản này.

Độc giả xem Kỳ I tại đây: Bài học đầu tư chứng khoán từ bóng đá [Kỳ I]: Xây dựng chiến lược, nắm bắt thời cơ