Australia hủy các thỏa thuận Vành đai và Con đường, Trung Quốc phát cảnh báo

Theo luật mới được Quốc hội Australia thông qua năm ngoái, Ngoại trưởng Marise Payne có quyền đánh giá lại thỏa thuận đã ký kết giữa các bang và đại học với nước ngoài.

Theo Reuters, bà Payne đã bãi bỏ 4 thỏa thuận, hai trong số đó là do bang Victoria ký kết với Trung Quốc vào năm 2018 và 2019 về việc hợp tác trong kế hoạch Vành đai và Con đường.  

Bà Payne cho biết: "Tôi cho rằng 4 thỏa thuận này không phù hợp với chính sách đối ngoại của Australia hoặc gây hại tới các mối quan hệ quốc tế".

Đại sứ quán Trung Quốc ở Australia lên tiếng rằng nước này "rất không hài lòng và cực lực phản đối" quyết định của bà Payne.

Đại sứ quán tuyên bố "Việc hủy bỏ các thỏa thuận Vành đai và Con đường là động thái vô lý và khiêu khích mới của Australia nhằm chống lại Trung Quốc. Nó cho thấy chính phủ Australia không hề có thiện ý trong việc cải thiện quan hệ Trung Quốc-Australia".

Quan hệ giữa hai nước trở nên căng thẳng từ khi Australia trở thành nước đầu tiên công khai cấm gã khổng lồ công nghệ Huawei tham gia vào mạng lưới 5G quốc gia. Tình hình càng xấu đi khi năm ngoái chính phủ Australia kêu gọi mở cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc COVID-19, dù Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của nước này.

Đại sứ quán Trung Quốc nhấn mạnh động thái mới nhất của Australia "sẽ làm tổn hại thêm quan hệ song phương và tự gây tổn thương cho chính bản thân" đất nước châu Đại Dương.

Quốc hội liên bang Australia trao quyền phủ quyết các thỏa thuận nước ngoài của các bang cho ngoại trưởng vào tháng 12 năm ngoái trong bối cảnh rạn nứt với Trung Quốc ngày càng trở nên sâu sắc. Bắc Kinh đã áp đặt một loạt lệnh trừng phạt thương mại đối với hàng hóa xuất khẩu của Australia, từ rượu vang cho đến than đá, Reuters cho biết. 

Trước đây, Thủ tướng Scott Morrison của Australia và người tiền nhiệm của ông đã từ chối chấp nhận thỏa thuận cấp nhà nước với Trung Quốc về việc hợp tác trong sáng kiến Vành đai và Con đường.

Nhưng Thủ hiến bang Victoria là ông Dan Andrew vẫn ký kết thỏa thuận với Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc để tham gia sáng kiến này hồi năm 2018 và 2019.

Một số nước lo ngại các quốc gia đang phát triển tham gia vào các dự án Vành đai và Con đường sẽ rơi vào bẫy nợ của Trung Quốc và có nguy cơ đánh mất quyền tự chủ về ngoại giao.

Chính phủ của ông Morrison bác bỏ thông tin rằng quyền phủ quyết mới là nhắm vào Trung Quốc. Ngoại trưởng Payne cho biết chính quyền địa phương và các bang, cũng nhưng trường đại học công đã báo cáo cho bà về tổng cộng hơn 1.000 thỏa thuận với nước ngoài.