Ấn Độ đột ngột hạn chế nhập khẩu hương nhang, doanh nghiệp Việt 'trở tay không kịp'

Doanh nghiệp xuất khẩu hương nhang lập tức dừng hoạt động

Theo Vụ Thị trường châu Á – châu Phi (Bộ Công thương) ngày 31/8, Bộ Công Thương Ấn Độ (Tổng cục Ngoại thương) ban hành Thông báo số 15/2015-2020 về việc điều chỉnh chính sách nhập khẩu đối với mặt hàng hương nhang.

Theo đó, việc nhập khẩu hương nhang (mã HS 33074100) và các chế phẩm khác (mã HS 33074900) vào Ấn Độ được chuyển từ trạng thái "tự do nhập khẩu" sang "hạn chế nhập khẩu". Thông báo có hiệu lực ngay ngày 31/8/2019.

Theo chính sách điều chỉnh, để có thể nhập khẩu vào Ấn Độ, các doanh nghiệp nhập khẩu hương nhang và các chế phẩm khác phải xin giấy phép nhập khẩu từ Bộ Công Thương Ấn Độ do Tổng cục Ngoại thương cấp. 

Tuy nhiên, đến nay, Bộ Công Thương Ấn Độ chưa đưa ra hướng dẫn chi tiết về thủ tục cấp phép nhập khẩu cũng như thời gian cấp phép. Theo phản ánh của các đối tác nhập khẩu hương nhang tại Ấn Độ, chưa có doanh nghiệp nào xin được giấy phép nhập khẩu.

Việc Ấn Độ áp dụng chế độ cấp phép nhập khẩu hương nhang đột ngột, có hiệu lực ngay tại thời điểm thông báo, không thông báo trước đã tạo ra những khó khăn nghiêm trọng cho các doanh nghiệp Việt Nam. 

Ấn Độ hiện là thị trường xuất khẩu hương nhang chính và không có thị trường thay thế của ngành hương nhang xuất khẩu của Việt Nam. Cả nước hiện có hơn 100 doanh nghiệp sản xuất hương nhang ở cả ba miền Bắc, Trung, Nam.

Tính trung bình, mỗi tháng các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu khoảng hơn 300 công hàng hương nhang sang thị trường Ấn Độ, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam sang Ấn Độ năm 2018 - 2019 là 76,85 triệu USD.

Tuy nhiên, việc hạn chế nhập khẩu hương nhang của Ấn Độ theo Thông báo 15 khiến cho hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp ngay lập tức bị dừng lại. 

Các doanh nghiệp đã phải ngừng vận chuyển công hàng theo hợp đồng. Trong khi đó, tháng 9 hàng năm là tháng cao điểm cho hoạt động xuất khẩu hương sang Ấn Độ nhằm phục vụ cho dịp lễ lớn nhất của Ấn Độ trong tháng 10. 

Do đó, các doanh nghiệp của Việt Nam đều tập trung nhân lực, tài chính, nguyên vật liệu để sản xuất hàng.

Theo Bộ Công thương lượng hàng tồn kho rất lớn, không xuất khẩu đi nước khác được do không có thị trường xuất khẩu thay thế. Nhà xưởng phải tạm ngừng sản xuất, ảnh hưởng trực tiếp tới doanh nghiệp và việc làm, đời sống của hàng nghìn công nhân.

Việt Nam luôn chiếm khoảng 90% thị phần nhập khẩu của Ấn Độ đối với mặt hàng hương nhang (mã HS 33074100). Ảnh: vinhphuc.gov.vn

Bộ Công thương đề nghị Ấn Độ tạm ngừng biện pháp "hạn chế nhập khẩu" bất ngờ

Theo thống kê của Ấn Độ, năm 2018 - 2019, Ấn Độ nhập khẩu 83,58 triệu USD hương nhang từ các nước trên thế giới. Hai nước xuất khẩu chính hương nhang sang Ấn Độ là Việt Nam và Trung Quốc.

Trong đó, Việt Nam luôn chiếm khoảng 90% thị phần nhập khẩu của Ấn Độ đối với mặt hàng hương nhang (mã HS 33074100). Xuất khẩu mặt hàng chế phẩm khác (mã HS 33074900) của Việt Nam sang Ấn Độ có kim ngạch không đáng kể.

Nguyên nhân Việt Nam chiếm lĩnh thị phần nhập khẩu hương nhang của Ấn Độ là do Việt Nam có lợi thế ưu đãi thuế quan của Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN - Ấn Độ với thuế nhập khẩu mặt hàng này là 5% (từ 1/1/2016).

Theo Bộ Công thương việc áp dụng hạn chế nhập khẩu của Ấn Độ đối với hương nhang có thể xuất phát từ việc giá thành hương nhang của Việt Nam quá rẻ (giá CIF 600-650 USD/tấn) so với giá thành sản phẩm sản xuất của Ấn Độ, làm ảnh hưởng tới ngành sản xuất hương nhang, khiến nhiều doanh nghiệp của Ấn Độ phải đóng cửa trong thời gian vừa qua.

Do đó, ngay sau khi nhận được thông tin, ngày 6/9, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã kí công thư gửi Bộ trưởng Bộ Công Thương Ấn Độ thể hiện quan ngại và phản đối biện pháp nói trên của Ấn Độ, kết hợp đề nghị phía Ấn Độ trước mắt không yêu cầu giấy phép nhập khẩu đối với các lô hàng hương nhang từ Việt Nam đã kí hợp đồng mua bán trước ngày 31/8/2019.

Đồng thời xem xét, tạm thời ngừng áp dụng biện pháp cấp phép nhập khẩu trong thời gian nhu cầu thị trường ở mức đỉnh điểm là tháng 9 và tháng 10/2019 và về lâu dài hủy bỏ biện pháp quản lí nhập khẩu này.

Lãnh đạo Bộ Công Thương cũng đề xuất buổi gặp với Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam để trao đổi về vụ việc và đề nghị Sứ quán Ấn Độ tại Việt Nam báo cáo, xem xét xử lí vấn đề này, đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp Việt Nam, không làm ảnh hưởng tới quan hệ thương mại đang phát triển của hai nước Việt Nam và Ấn Độ.