'3 cơ quan cùng quản lý nợ công, không quốc gia nào giống Việt Nam!'
Linh hoạt cơ chế phí và giá cho thuê kết cấu hạ tầng đường sắt | |
Chất lượng nợ công |
Không quốc gia nào quản lý nợ công giống Việt Nam
"Tồn tại lớn nhất về quản lý nợ công (QLNC) là gì? Đó là 3 cơ quan cùng làm QLNC, không có quốc gia nào giống chúng ta!", Chủ tịch Quốc hội (CTQH) Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu trong phiên thảo luận tổ của Quốc hội chiều 30/5.
Theo CTQH, ở các nước, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) không phải là thành viên Chính phủ mà đóng vai trò Ngân hàng Trung ương của các Ngân hàng. Việc đi vay, đàm phán là Bộ Tài chính, Bộ Tài chính mới nằm trong các tổ chức tài chính tiền tệ, quốc tế… Nhưng ở Việt Nam, NHNN được coi là cơ quan ngang bộ, là thành viên chính phủ. NHNN tham gia các tổ chức quốc tế nên tại các cuộc họp thường niên, ở các nước là Bộ trưởng Tài chính tham dự, còn nước ta là Thống đốc NHNN nên khi họp phải cử Thứ trưởng ngồi, gây ra sự bất hợp lý. "Cái gì cho ai làm quen rồi, thì họ khó nhả ra lắm", CTQH Nguyễn Thị Kim Ngân nói.
Cũng theo bà Ngân, việc ký kết ODA là do Bộ Kế hoạch và Đầu tư phụ trách. Trong khi đó, các tổ chức tài chính quốc tế là NHNN, Bộ Tài chính được giao thống nhất quản lý về nợ công, cân đối ngân sách trả nợ khi đến hạn, chuẩn bị quỹ tích luỹ NSNN dự phòng, khi không đủ trả nợ thì phải tự móc túi ra trả . "Vấn đề nói mãi không sửa được nên cứ phải phân làm nhánh, một người đi vay, một người dùng, một người trả nợ", bà Ngân kết luận.
Cùng quan điểm, đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) cho rằng, theo tờ trình dự thảo, Chính phủ đề nghị để nguyên để không xáo trộn bộ máy, nhưng nếu để nguyên 3 đầu mối thì sẽ rất hạn chế trong quản lý và bị động trong quản lý nợ.
Vị đại biểu dẫn chứng, thể hiện rõ nhất là ODA, Bộ KHĐT là nơi tổng hợp của các bộ, ngành, chưa gắn với trách nhiệm quyết định chi, quyết định vay với trách nhiệm trả nợ.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân: " |
Tự nhận mình là người ngoại đạo, song đại biểu Trương Anh Tuấn (Nam Định) cho biết đã nghiên cứu rất kỹ về dự thảo luật này. Ông Tuấn nói: Dân gian có câu “cha chung không ai khóc”, bây giờ ba cơ quan (Bộ Tài chính, Bộ KHĐT, NHNN) “dàn hàng ngang” quản lý thế này thì rất khó, cần phải có một cơ quan đầu mối để chịu trách nhiệm.
Người dân lo lắng bản thân mình sẽ phải trả nợ thay cho Nhà nước
Cũng trong phiên họp tổ chiều 30/5, Đại biểu Trần Quang Chiểu (Nam Định) bày tỏ những lo lắng của người dân về nợ công tại Việt Nam.
Theo ông Chiểu, mặc dù nợ công chưa chạm mức trần 65% GDP nhưng tỷ lệ này có thể vượt ngưỡng bất kỳ lúc nào với tính hình hiện nay.
Năm 2015, GDP đặt chỉ tiêu 4,5 triệu tỷ đồng thì Việt Nam đạt 4,1 triệu tỷ đồng. Đến năm 2016, Chính phủ đặt mục tiêu 5,2 triệu tỷ đồng nhưng lại chỉ đạt 4,6 triệu tỷ đồng. Đại biểu Quảng Ninh nhận xét, nợ công tăng lên trong khi GDP lại tăng không như kỳ vọng nên tỷ lệ nợ rất đáng lo ngại.
"Tiếp xúc với Tây Giang, Quảng Ninh, họ là người dân tộc nhưng hỏi rằng nếu chia nợ ra mỗi người hơn 20 triệu thì trả làm sao. Người dân họ luôn lo lắng họ chính là người sẽ phải trả nợ", ông Trần Quang Chiểu phát biểu tại buổi làm việc chiều 26/5.