Xuất khẩu tôm năm 2016 dự kiến đạt 3,1 tỷ USD
Do thời gian nuôi ngắn, năng suất đạt khá, giá bán ổn định nên nhiều hộ chuyển sang nuôi tôm thẻ chân trắng, diện tích thả nuôi tôm thẻ chân trắng tăng mạnh hơn so với tôm sú. Ước 9 tháng đầu năm nay, diện tích tôm chân trắng đạt 80 nghìn ha; tăng 6,3% và sản lượng đạt 200 nghìn tấn; tăng 4,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Diện tích tôm sú 9 tháng đầu năm nay ước đạt 594 nghìn ha; tăng 0,5% và sản lượng ước đạt 160 nghìn tấn; tăng 0,6%.
Tính tới tháng 9 năm nay, trong tổng XK tôm Việt Nam, tỷ trọng XK tôm chân trắng tăng 3% trong khi tỷ trọng XK tôm sú và tôm biển giảm lần lượt 3% và 0,3%. Tôm chân trắng sống/ tươi/đông lạnh (HS 03) là sản phẩm XK chiếm giá trị cao nhất của Việt Nam với trên 731 triệu USD.
Trong giai đoạn này, giá trị XK các sản phẩm tôm chân trắng của Việt Nam tăng 11% trong khi XK các sản phẩm tôm sú giảm 3% so với cùng kỳ năm ngoái. XK tôm sú giảm có thể do vấn đề nguồn cung. Trong tổng XK tôm, giá trị XK tôm chân trắng chế biến (HS 16) tăng tốt nhất 13% trong khi giá trị XK tôm biển giảm mạnh nhất 63% tuy nhiên chỉ chiếm giá trị nhỏ.
XK tôm Việt Nam trong tháng 9/2016 đạt 318,3 triệu USD; tăng 4,4% so với tháng 9/2015. Lũy kế 9 tháng đầu năm nay, XK tôm đạt 2,2 tỷ USD; tăng 5,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
XK sang top 5 thị trường chính vẫn tăng trưởng khả quan trừ Nhật Bản giảm 4,2%. XK sang Trung Quốc tăng tốt nhất 30,3%; XK sang Mỹ, EU, Hàn Quốc tăng lần lượt 15,2%; 6,9% và 12,3%. XK sang các thị trường nhỏ hơn đều giảm từ 0,5% - 27,6%.
Mỹ
Chín tháng đầu năm 2016, XK tôm Việt Nam sang Mỹ chỉ giảm nhẹ 1,5% duy nhất trong tháng 6; các tháng còn lại đều tăng trưởng dương so với cùng kỳ năm 2015. Kể từ tháng 4/2016, XK tôm sang Mỹ liên tục tăng, tháng sau cao hơn tháng trước đó. Giá trị XK trong tháng 9/2016 đạt cao nhất từ đầu năm với gần 85 triệu USD, tăng 9,4% so với tháng 9/2015. Lũy kế 9 tháng đầu năm nay, giá trị XK tôm sang thị trường này đạt 520,2 triệu USD; tăng 15,2% so với cùng kỳ năm 2016.
Vào ngày 7/9/2016, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã công bố kết quả cuối cùng của đợt xem xét hành chính thuế chống bán phá giá tôm lần thứ 10 (POR10) áp dụng cho những lô hàng XK từ ngày 1/2/2014 đến ngày 31/1/2015. So với mức thuế cuối cùng của POR9, mức thuế cuối cùng của POR10 đã tăng lên đáng kể, từ 0,91% tới 4,78% đối với cả công ty bị đơn bắt buộc và tự nguyện.
Nguyên nhân chính dẫn tới biên độ phá giá tăng đáng kể trong POR10 là do DOC tiếp tục áp dụng phương pháp định giá phân biệt, cho phép DOC tái sử dụng phương pháp quy về không để tính toán biên độ phá giá. Phương pháp tính toán này là vô lý và vi phạm các quy định của WTO.
Các DN đang chuẩn bị số liệu đầy đủ và vận động tối đa các nhà NK sẵn sàng tham gia phân tích và trả lời các bảng câu hỏi sẽ được phát hành để tiếp tục theo đuổi đợt xem xét hoàng hôn ở cả DOC và Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (CIT). Bên cạnh đó, Việt Nam cùng với các nước sẽ tiếp tục sử dụng các biện luận về vấn đề không gây thiệt hại đến sản xuất nội địa của Mỹ như đã làm trong lần xem xét thuế chống trợ cấp. Có thể nói, từ nay đến tháng 7 năm 2017 sẽ là khoảng thời gian quan trọng cho các DN tôm Việt Nam tham gia đầy đủ đợt xem xét hoàng hôn lần này để tận dụng cơ hội quan trọng này rút ra khỏi vụ kiện.
EU
Nguồn cung nguyên liệu trên thế giới hạn chế cộng với nhu cầu tăng mạnh từ Trung Quốc làm giảm nguồn tôm cung cấp cho EU. Sản lượng tồn kho tại EU giảm và nhu cầu tại thị trường này tăng tạo cơ hội cho Việt Nam tăng XK vào thị trường này.
Tính đến hết tháng 9, giá trị XK tôm sang EU đạt trên 431 triệu USD, tăng 6,9% so với cùng kỳ năm trước. XK sang Anh và Hà Lan tăng lần lượt 8,2% và 31% trong khi XK sang Đức giảm 3%. Anh tiếp tục là thị trường NK tôm lớn nhất của Việt Nam trong khối EU với nhu cầu tôm nước ấm vẫn cao trong năm nay.
Mặc dù XK tôm Việt Nam 9 tháng đầu năm vẫn duy trì được đà tăng trưởng dương, các DN phải ngày càng phải đối mặt với nhiều thách thức như thuế CBPG tăng cao và yêu cầu chất lượng khắt khe từ các thị trường NK chính. Dự kiến, XK tôm Việt Nam năm 2016 đạt khoảng 3,1 tỷ USD; tăng 3,3% so với năm 2015.
