Xuất khẩu lấy đà cho tăng trưởng 6% năm 2025

Bức tranh xuất khẩu năm 2025 được các chuyên gia dự báo xu hướng của thế giới sẽ theo chiều hướng tích cực hơn, nhu cầu hàng hoá sẽ tiếp tục đi lên, tạo điều kiện cho hàng hoá Việt Nam xuất khẩu mạnh đến các thị trường. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội, doanh nghiệp cần nắm bắt xu hướng phát triển kép "xanh hóa và số hóa" của chuỗi cung ứng thương mại quốc tế; trong đó, chú trọng yếu tố phát triển bền vững; đón đầu xu hướng công nghệ để đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường.

Có thể nói, năm 2024, dù tình hình thế giới tiếp tục biến động phức tạp nhưng tăng trưởng kinh tế có xu hướng tích cực nhờ nhu cầu hàng hóa tăng trở lại, áp lực lạm phát giảm dần. Trong bối cảnh đó, với biện pháp đồng bộ nhằm tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ sản xuất trong nước, xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường, xuất khẩu của Việt Nam duy trì mức tăng cao và là một trong những điểm sáng của nền kinh tế.

Nhận định từ Bộ Công Thương, xuất khẩu đã duy trì được con số kim ngạch tăng trưởng tương đối đều đặn từ đầu năm đến nay cho thấy sự nỗ lực rất lớn của cộng đồng doanh nghiệp trong nắm bắt thời cơ từ hiệp định thương mại tự do (FTA), cũng như cơ hội từ sự phục hồi của thị trường. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng đầu tư rất tốt cho công nghệ sản xuất khiến hàng hóa Việt Nam được nhiều thị trường ưa chuộng.

Đáng lưu ý, các ngành xuất khẩu chủ lực như điện tử, dệt may và thủy sản tiếp tục giữ vai trò quan trọng, bất chấp những biến động của kinh tế toàn cầu. Ngoài ra, điện thoại và linh kiện vẫn dẫn đầu về kim ngạch xuất khẩu, trong khi nhập khẩu máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất tăng mạnh đã phản ánh xu hướng đầu tư công nghệ mới. 

Ông Lê Quốc Phương – Nguyên Phó Giám đốc Trung tâm thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương) cho biết: Đây là một năm thắng lợi của xuất khẩu khi nhu cầu thế giới đang dần hồi phục sau 2 năm khó khăn do dịch COVID-19. Cùng đó, giá nông sản tăng cao giúp kim ngạch xuất khẩu gia tăng và sự vào cuộc của các bộ ngành; nhất là vai trò của Bộ Công Thương trong xây dựng chính sách hỗ trợ cũng như sự chuẩn bị kịp thời, bài bản của doanh nghiệp đã góp phần thúc đẩy xuất khẩu thêm nhiều khởi sắc.

Theo các chuyên gia thương mại, năm 2024 đang dần khép lại, song triển vọng từ đơn hàng của nhiều doanh nghiệp đã được ký kết tới quý I và quý II năm sau cho thấy việc tăng tốc xuất khẩu tháng cuối năm sẽ giúp tổng kim ngạch xuất nhập khẩu có khả năng hướng tới con số gần 800 tỷ USD trong năm nay (vượt xa năm 2023 đạt 683 tỷ USD).

Dù nhiều cơ hội nhưng thách thức đi kèm trong năm 2025 bởi khách hàng ngày càng yêu cầu khắt khe hơn về tiêu chuẩn kỹ thuật, trách nhiệm xã hội cũng như thời gian giao hàng. Đây là những yêu cầu mới, đòi hỏi doanh nghiệp phải thích ứng và không thể đứng ngoài “cuộc chơi”. Do vậy, doanh nghiệp cần linh hoạt trong chuyển đổi mô hình, đầu tư máy móc, thiết bị và sản phẩm và xây dựng kế hoạch dài hơi, tăng cường giờ làm, tuyển thêm lao động thời vụ nhằm đẩy nhanh tiến độ giao hàng.

Tương tự, đến thời điểm hiện tại, lượng đơn hàng của Công ty cổ phần Đầu tư và thương mại TNG được lấp đầy đến quý I/2025 nhờ gia tăng từ các tập khách hàng quen thuộc như Decathlon, Asmara, Haddad. Dự kiến công ty sẽ tiếp tục đàm phán để kiếm đơn hàng cho đến quý II/2025.

Còn CTCP Dệt may - Đầu tư - Thương mại Thành Công (TCM) ghi nhận tiếp tục khởi sắc nhờ sự phục hồi mạnh mẽ của lượng đơn hàng từ thị trường châu Á. Gần đây, TCM đẩy mạnh đơn hàng đến Hàn Quốc, nhất là nguồn đơn hàng từ Tập đoàn E-Land với 10 triệu sản phẩm may trong năm nay (cao gấp đôi so với năm 2023). Đặc biệt, ngoài việc phát triển dòng khách hàng mới, công ty đang thay đổi các mặt hàng cơ bản sang mặt hàng giá trị gia tăng, phát triển mặt hàng bằng công nghệ mới.

Chiếm thị phần trên 55% tổng kim ngạch xuất khẩu, Mỹ là thị trường tiêu thụ lớn nhất các sản phẩm đồ gỗ và nội thất gỗ của Việt Nam. Vì thế, sang năm 2025, bên cạnh việc bán hàng truyền thống, các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu đồ gỗ nội thất cho biết sẽ đa dạng cách thức tiếp cận bạn hàng qua thương mại điện tử.

Ngoài ra, những dự báo gần đây cho thấy mức tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) được dự kiến đạt 10,26% từ năm 2025 đến năm 2029, đưa tổng doanh thu của ngành thực phẩm vào đồ uống lên khoảng 1,5 tỷ USD vào năm 2029. Nắm bắt xu hướng, doanh nghiệp đang dần chuyển đổi từ mô hình kinh doanh truyền thống sang bán hàng đa kênh, nhất là trực tuyến nhằm tạo dựng thương hiệu và tiếp cận khách hàng hiệu quả.

Theo ông Nguyễn Ngọc Bảo, Trưởng Phòng xuất nhập khẩu CTCP thực phẩm Bình Tây, năm 2025 công ty sẽ đẩy mạnh nhiều nhân sự để tiếp cận đối tác ở thị trường khó tính. Đơn cử, việc cung ứng thực phẩm Halal vào Trung Đông, công ty sẽ mở rộng thêm thị trường ở quốc gia tiềm năng tại khu vực này, nhất là khi công ty đã đạt được các chứng nhận tiêu chuẩn Halal để phục vụ cho từng thị trường khác nhau.

Đánh giá về triển vọng xuất khẩu, ông Trần Thanh Hải- Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, năm 2025, xuất khẩu dự báo nhiều thuận lợi và dư địa tăng trưởng do lạm phát toàn cầu đã hạ nhiệt, nhu cầu thị trường quốc tế đang trên đà hồi phục theo làn sóng hạ lãi suất của các ngân hàng trung ương; sức ép lên tỷ giá USD/VND giảm khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) cắt giảm lãi suất, góp phần giảm chi phí nhập khẩu.

Sự phục hồi của thị trường lớn như Mỹ, EU sẽ là động lực quan trọng thúc đẩy xuất khẩu, đặc biệt trong lĩnh vực điện tử, hàng tiêu dùng và dệt may. Ở trong nước, số liệu vĩ mô những tháng gần đây về tăng trưởng GDP, chỉ số sản xuất công nghiệp, quản trị mua hàng, đơn hàng xuất khẩu… cũng cho thấy bức tranh xuất khẩu khả quan. Cùng đó, doanh nghiệp đang quyết tâm tận dụng đà tăng trưởng xuất khẩu với lợi thế thị trường, nhất là FTA thế hệ mới.

Tuy nhiên, địa chính trị thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, nhiều yếu tố bất định. Các nước phát triển quan tâm nhiều đến phát triển bền vững, an toàn cho người tiêu dùng tạo ra những tiêu chuẩn, quy định mới liên quan đến chuỗi cung ứng, nguyên liệu, lao động, môi trường khắt khe hơn với sản phẩm nhập khẩu.

Ngoài ra, nếu những chính sách mới của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump có hiệu lực, dự báo sẽ tác động sâu rộng với kinh tế thế giới và Việt Nam do quan điểm cứng rắn, mang tính bảo hộ cao có thể làm gia tăng rào cản thuế quan và phi thuế quan với hàng hóa nước ta.

Trước bối cảnh đó, Bộ Công Thương đặt mục tiêu xuất khẩu năm 2025 tăng khoảng 6% so với năm 2024. Do vậy, để hoàn thành kế hoạch, Bộ Công Thương sẽ thông tin kịp thời tới hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp về diễn biến thị trường xuất khẩu để điều chỉnh kế hoạch sản xuất phù hợp, định hướng tìm kiếm đơn hàng; duy trì đều đặn hội nghị giao ban xúc tiến thương mại với hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài.

Bộ Công Thương sẽ chỉ đạo hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài thường xuyên cập nhật thông tin về tình hình thị trường. Cùng đó, nêu bật những quy định, tiêu chuẩn, điều kiện của thị trường nước ngoài có thể tác động đến xuất nhập khẩu và khuyến nghị doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng.

Bên cạnh đó, triển khai đa dạng hình thức cả trực tiếp và trực tuyến để giới thiệu lợi thế, ưu đãi từ FTA đã thực thi giúp tận dụng tốt cơ hội. Tiếp tục đổi mới xúc tiến thương mại; tập trung thúc đẩy ở mức cao nhất chương trình chuyển đổi số trong xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu.

Ngoài ra, Bộ Công Thương sẽ thường xuyên rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính; đẩy mạnh thực hiện thông qua dịch vụ công trực tuyến; tiếp tục triển khai thực hiện Kế hoạch nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics Việt Nam đến năm 2025.

Mặt khác, Bộ Công Thương sẽ chú trọng xuất khẩu qua cửa khẩu biên giới theo hình thức chính ngạch; khai thông hiệu quả xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Đặc biệt, định hướng phát triển bền vững với mô hình sản xuất xanh, xuất khẩu xanh nhằm gia tăng giá trị sản phẩm xuất khẩu Việt Nam trên thị trường quốc tế.