Vụ án Alibaba: Nguyễn Thái Luyện và đồng phạm lừa đảo 4.316 người

Ngày 26/3, Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cho biết sau 3 lần trả hồ sơ điều tra bổ sung, đến nay Viện Kiểm sát đã hoàn tất cáo trạng truy tố 23 bị can trong vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Rửa tiền” xảy ra tại Công ty Cổ phần Địa ốc Alibaba (gọi tắt là Công ty Alibaba).

Theo cáo trạng, Viện Kiểm sát truy tố bị can Nguyễn Thái Luyện (Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc điều hành Công ty Alibaba) và 21 bị can về tội “Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo Điều 174 Bộ luật hình sự 2015; trong đó hai bị can Võ Thị Thanh Mai (vợ Luyện, giữ 49,5% cổ phần công ty) và Nguyễn Thái Lực (em trai Luyện) bị truy tố thêm tội “Rửa tiền” theo Điều 324 Bộ luật hình sự 2015. Riêng bị can Huỳnh Thị Kim Thắng bị truy tố về tội “Rửa tiền.”

Thủ đoạn lừa đảo

Theo cáo trạng, lợi dụng sự thiếu hiểu biết về pháp luật của nhiều người dân trong việc chuyển nhượng Quyền sử dụng đất, Nguyễn Thái Luyện đã thành lập 22 công ty trực thuộc Alibaba, giao những người thân trong gia đình hoặc thân tín của Luyện làm người đại diện theo pháp luật của các công ty, sau đó tổ chức mua một số lượng lớn đất nông nghiệp.

Để có tiền mua đất, Công ty Alibaba và các công ty cùng hệ thống tự lập dự án dân cư, phân lô trái pháp luật, đưa ra các thông tin không có thật như đây là các dự án có tính pháp lý đầy đủ, tự đặt tên các dự án để kêu gọi, lừa ký hợp đồng bán đất nền dưới dạng thổ cư để huy động tiền từ khách hàng.

Các bị can thực hiện theo quy trình 5 bước. Cụ thể: bước 1, Nguyễn Thái Luyện dùng phần nhỏ tiền cá nhân và phần lớn tiền chiếm đoạt từ khách hàng chỉ đạo các cá nhân là người thân, nhân viên thân tín thuộc Công ty Alibaba đứng tên nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp với số lượng lớn, tại các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu và Bình Thuận.

Bước 2, những cá nhân đứng tên nhận chuyển nhượng đất như nêu trên lập Hợp đồng ủy quyền cho các pháp nhân do Luyện thành lập để các công ty này tự vẽ dự án không có thật trên nền đất nông nghiệp, phân lô, tách thửa trái quy định theo chỉ đạo của Luyện.

Bước 3, sau khi nhận ủy quyền, các pháp nhân nêu trên với tư cách là chủ đầu tư các dự án không có thật trên nền đất nông nghiệp, phân lô, tách thửa từ 100m2 đến dưới 400m2 rồi dùng truyền thông để quảng cáo bán sản phẩm.

Bước 4, Luyện tiếp tục chỉ đạo các chủ đầu tư ký Hợp đồng hợp tác kinh doanh phân phối bán đất nền trong dự án “tự vẽ” với Công ty Alibaba để Công ty Alibaba trở thành đại lý phân phối đất nền cho các khách hàng, nhằm mục đích che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của các dự án; đồng thời tạo ra giao dịch ảo để khách hàng tin tưởng là các dự án có đủ tính pháp lý, đủ điều kiện chuyển nhượng theo Luật Kinh doanh bất động sản mà đồng ý mua.

Cuối cùng bước 5, sau khi khách hàng đồng ý mua, theo sự quảng cáo của Công ty Alibaba thì Nguyễn Thái Luyện chỉ đạo các pháp nhân đứng tên nêu trên ký hợp đồng thỏa thuận, chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho khách hàng, nhưng tiền được nộp về Công ty Alibaba để Luyện quản lý, sử dụng.

Để tạo lòng tin và thu hút khách hàng, Nguyễn Thái Luyện sử dụng các thủ đoạn như: cam kết mua lại với giá cao hơn từ 30% sau 12 tháng hoặc 38% sau 15 tháng kể từ ngày nộp tiền; thuê lại với giá 2%/tháng kể từ ngày ký và thanh toán 95% giá trị hợp đồng.

Với phương thức này, hầu hết khách hàng nhận chuyển nhượng đất dưới dạng nền thổ cư do Công ty Alibaba chào bán đều không nhận được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất dưới dạng thổ cư như cam kết khi đến hạn, mà sẽ được Công ty Alibaba chuyển sang hình thức trả lãi hoặc thu mua trở lại theo các hợp đồng quyền chọn hoặc phụ lục hợp đồng kèm theo.

Thực tế, toàn bộ các dự án đều do Công ty Alibaba tự vẽ trái phép trên một diện tích đặc biệt lớn đất nông nghiệp, chưa được phép phân lô tách thửa, không phải đất thổ cư như Công ty Alibaba quảng cáo và thể hiện trong hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Việc đưa ra quyền chọn hoặc các phụ lục hợp đồng kèm theo chỉ nhằm mục đích thu hút nhiều nhà đầu tư vào các dự án.

Quá trình điều tra, Nguyễn Thái Luyện không thừa nhận hành vi phạm tội.

"Rửa tiền" hàng chục tỷ đồng

Về hành vi rửa tiền của 3 bị can Võ Thị Thanh Mai, Nguyễn Thái Lực và Huỳnh Thị Kim Thắng, Viện Kiểm sát xác định: Nguyễn Thái Lực có 4 tài khoản cá nhân tại 4 ngân hàng, trong đó có 2 tài khoản không sử dụng, 2 tài khoản thì một để nhận lương hàng tháng, một để nhận tiền từ Võ Thị Thanh Mai chuyển và đi rút tiền mặt giao lại cho Mai.

Ngày 21/11/2018, Võ Thị Thanh Mai chỉ đạo Nguyễn Thái Lĩnh (em trai Luyện) nộp 50 tỷ đồng vào tài khoản số 179797988 của Lực, sau đó chỉ đạo Lực rút, mở sổ tiết kiệm số tiền 50 tỷ đồng, kỳ hạn 6 tháng tại Ngân hàng ACB. Nguồn gốc 50 tỷ đồng đều là tiền khách hàng thanh toán tiền mua nền đất tại Công ty Alibaba.

Sau đó, theo chỉ đạo của Mai, Lực rút 31 tỷ đồng, mở sổ tiết kiệm cho Huỳnh Thị Kim Thắng đứng tên tại Ngân hàng ACB. Tiếp tục thực hiện chỉ đạo của Mai, Thắng rút số tiền 18 tỷ đồng trong sổ tiết kiệm, mua hai căn nhà tại địa chỉ 96A, 96B, Khu phố 6, phường Tân Tiến, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Còn lại 13 tỷ đồng vẫn giữ trong sổ tiết kiệm.

Sau khi Cơ quan Công an khởi tố vụ án, thi hành lệnh bắt và khám xét ngày 18/09/2019, ngày 19/9/2019, Mai chỉ đạo Thắng chuyển toàn bộ số tiền gốc và lãi là hơn 13,9 tỷ đồng vào tài khoản số 90606168 do Mai đứng tên Ngân hàng ACB. Cùng ngày 19/9/2019, Mai chuyển 13 tỷ đồng vào tài khoản số 179797988 của Lực, rồi chỉ đạo Lực rút ra và giao lại cho Mai.

Các bị can Võ Thị Thanh Mai, Nguyễn Thái Lực và Huỳnh Thị Kim Thắng đều thừa nhận: biết rõ số tiền 13,9 tỷ đồng nêu trên là tiền thu của khách hàng, do Luyện lừa đảo chiếm đoạt tài sản mà có nhưng vẫn thực hiện theo chỉ đạo của Mai nhằm che giấu nguồn gốc số tiền. Số tiền 13 tỷ đồng nêu trên, Mai khai đã sử dụng hết vào việc cá nhân và trả tiền vay bên ngoài, đến nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra chưa thu hồi được.

Kê biên số tài sản nghìn tỷ

Cơ quan chức năng kết luận, bằng các thủ đoạn nêu trên, Nguyễn Thái Luyện và đồng bọn đã lừa đảo chiếm đoạt hơn 2.264 tỷ đồng của 4.316 khách hàng.

Quá trình điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã tạm giữ hơn 9,2 tỷ đồng tiền mặt; 257 miếng kim loại màu vàng có trị giá theo giám định là hơn 645 triệu đồng; 15 miếng kiêm loại màu vàng có trị giá theo giám định là hơn 359 triệu đồng và 20 thỏi kim loại màu vàng nhưng không phải là vàng.

Cơ quan Cảnh sát điều tra đã tạm giữ tiền trong tài khoản của 49 cá nhân là nhân viên và pháp nhân thuộc Công ty Alibaba, với số tiền tổng cộng là hơn 45 tỷ đồng; 23 ôtô, xe máy các đối tượng sử dụng, có trị giá theo giám định hơn 16 tỷ đồng.

Đáng chú ý, cơ quan chức năng đã kê biên 652 thủ đất với tổng diện tích là hơn 4 triệu m2. Tổng giá trị theo kết quả định giá nhà và đất trên là hơn 1.536 tỷ đồng.

Ngoài số tài sản trên, quá trình thi hành lệnh bắt, khám xét với các bị can, Cơ quan Cảnh sát điều tra còn thu giữ 113 CPU, 171 máy tính xách tay, một máy tính bảng và 16 điện thoại di động do các bị can, nhân viên Công ty Alibaba sử dụng. Toàn bộ đã được nhập kho vật chứng để phục vụ xét xử, thi hành án.

Hiện Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã chuyển cáo trạng và toàn bộ hồ sơ vụ án cho Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh nghiên cứu giải quyết.