VNDirect: Nhu cầu thép sẽ chỉ phục hồi mạnh mẽ từ năm 2024

Trong mùa đại hội cổ đông vừa qua, hầu hết ban lãnh đạo nhóm công ty thép đều đưa ra thông điệp tích cực hơn. Những gì khó khăn nhất đối với ngành thép đã diễn ra trong nửa cuối năm 2022, tình hình đã được cải thiện trong quý I và gần như chắc chắn sẽ có lãi trong quý II. Tất cả công ty đều đặt kế hoạch kinh doanh 2023 có lãi ròng trở lại, tích cực hơn rất nhiều so với việc liên tiếp báo lỗ trong nửa cuối năm 2022.

Tuy nhiên, trong báo cáo mới đây, CTCP Chứng khoán VNDirect cho rằng nhu cầu tiêu thụ vẫn sẽ yếu trong suốt cả năm 2023 và sẽ phải rất nỗ lực thì nhóm các công ty này mới có thể hoàn thành kế hoạch kinh doanh cả năm.

Kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp ngành thép trong quý I đều ghi nhận mức giảm mạnh so với cùng kỳ, tuy nhiên đã được cải thiện đáng kể về mặt lợi nhuận so với 2 quý trước đó. VNDirect cho rằng xu hướng này đến chủ yếu bởi trung bình giá thép xây dựng và HRC tại Việt Nam trong quý I lần lượt là 15,9 triệu đồng/tấn (-7% so với cùng kỳ/+6% so với quý trước đó) và 660 USD/tấn (-20% so với cùng kỳ/+18% so với quý trước đó).

Giá bán thép tăng cũng giúp nhiều doanh nghiệp trong quý I ghi nhận hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho. Chí phí lãi vay trong quý I tăng mạnh so với cùng kỳ phản ánh chi phí vốn tăng. Ngoài ra, tỷ giá diễn biến thuận lợi hơn và việc chủ động giảm các khoản vay ngoại tệ giúp các công ty trong quý I đã hạn chế khoản lỗ ròng tỷ giá so với 2 quý cuối năm 2022.

Triển vọng ngành BĐS dân dụng ảnh hưởng lớn nhất đến nhu cầu ngành thép Việt Nam khi chiếm khoảng 60-65% nhu cầu toàn ngành.

Ngày 3/4, Chính phủ đã ban hành Nghị định 10/2023/NĐ-CP sửa đổi, góp phần tạo cơ sở giải quyết các nút thắt pháp lý. 

Tuy nhiên VNDirect cho rằng vẫn còn quá sớm để đánh giá thị trường BĐS liệu có sớm “rã đông” khi hiệu quả thực tế triển khai các chính sách vẫn còn bỏ ngỏ và nhiều điểm nghẽn vẫn chưa được giải quyết triệt để.

Do đó, nguồn cung BĐS nội địa sẽ chỉ có thể được hồi phục từ năm 2024 khi Luật đất đai sửa đổi được thông qua tháo gỡ hàng loạt, đồng bộ các nút thắt pháp lý và áp lực tài chính, lãi suất được giảm bớt khi các ngân hàng tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn thuận lợi hơn cũng như kích cầu người mua nhà. Điều này dẫn tới việc nhu cầu thép Việt Nam sẽ chỉ phục hồi mạnh mẽ từ năm 2024.

VNDirect cho rằng biên lợi nhuận gộp quý II sẽ tiếp tục được cải thiện so với quý I, tuy nhiên vẫn phải cẩn trọng trong những quý còn lại của năm 2023. Giá bán HRC tại Trung Quốc và Việt Nam đã quay đầu giảm kể từ cuối tháng 3 trong khi đà tăng giá tại Bắc Mỹ & Bắc Âu cũng đã bắt đầu chững lại. 

Tại EU, chỉ số hoạt động của ngành xây dựng đầu năm 2023 vẫn đang trong vùng thu hẹp, mặc dù tốc độ giảm đã chậm lại. Tỷ lệ tăng giá chi phí đầu vào cũng hạ nhiệt những tháng gần đây nhưng các đơn hàng mới cũng yếu do rủi ro kinh tế tăng trưởng chậm vẫn còn hiện hữu. Ngành sản xuất ô tô tại EU cũng được dự báo sẽ đối mặt với nhiều thách thức trong năm 2023 do tình trạng thiếu linh kiện và chi tiêu mua sắm giảm.

Nhu cầu thép tại Mỹ được đánh giá tích cực hơn trong năm 2023 nhờ Đạo luật Khoa học và Giảm thiểu lạm phát sẽ hỗ trợ hoạt động sản xuất trong nước và Đạo luật Cơ sở hạ tầng và Việc làm (1,2 nghìn tỷ USD), bao gồm 550 tỷ USD đầu tư mới có sở hạ tầng. 

Tuy nhiên việc chỉ số PMI của Mỹ vẫn ở vùng thu hẹp, khả năng tăng trưởng nhu cầu thép 2023 vẫn là thách thức. 

Chi phí đẩy và sự thiếu hụt nguồn cung tạm thời do Thổ Nhĩ Kỳ - quốc gia xuất khẩu thép lớn – đang chịu ảnh hưởng bởi động đất là những nguyên nhân chính giá thép tại Mỹ và EU tăng mạnh thời gian gần đây. Tuy nhiên với triển vọng nhu cầu thép chưa có nhiều khởi sắc, VNDirect cho rằng đà tăng giá bán tại các khu vực này sẽ hạ nhiệt trong thời gian tới.