Vì sao tôm hùm rớt giá, người nuôi tôm lao đao?

Lâu nay, tỉnh Phú Yên được xem là “thủ phủ” tôm hùm ở miền Trung, cung cấp nguồn hàng cho thị trường cả nước. Người dân tập trung nuôi chủ yếu ở các vịnh Vũng Rô, huyện Đông Hòa, vịnh Xuân Đài, đầm Cù Mông, thị xã Sông Cầu.

Với giá tôm hiện nay, nhiều người nuôi tôm nếu ôm chắc lỗ.

Anh Nguyễn Văn Khánh, người dân thôn Vũng Rô, xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên cho biết, mọi năm giá tôm hùm xanh dao động từ 800.000 – 950.000 đồng/kg. Tôm hùm bông có giá từ 1,8 triệu- 1,9 triệu đồng/kg. 

Tuy nhiên, năm nay, thương lái mua với giá thấp, tôm hùm xanh chỉ còn 500.000 – 600.000 đồng/kg, tôm hùm bông giá từ 1 triệu - 1,3 triệu đồng/kg.

Anh Nguyễn Văn Khánh nói: “Tôm bông lỗ là đúng vì do chết ngạt nhiều, nhất định là lỗ vốn chứ lời là không có”.

Tôm hùm thương phẩm chủ yếu xuất bán sang thị trường Trung Quốc. Thương lái đưa ra giá nào thì bán giá đó. Mặc dù giá con giống ngày càng rẻ do nhập khẩu từ nước ngoài về nhưng chi phí thuê nhân công, tiền thức ăn cao. Nhiều người nuôi tôm ở Phú Yên thu hoạch không đủ bù chi phí.

Thu hoạch tôm hùm ở tỉnh Phú Yên.

Theo ông Đinh Văn Lưu, ở thôn Dân Phú, xã Xuân Phương, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên, những hộ dân dùng tiền vay ngân hàng để đầu tư nuôi tôm thì càng có nguy cơ đổ nợ vì tôm hùm rớt giá.

“Do nước bị ô nhiễm nên nuôi tôm không lớn, nhập cho Trung Quốc bị đè giá. Hồi trước bán giá 10 giờ bán xuống còn 5, 6, dĩ nhiên là phải lỗ rồi. 

Không ai là không lỗ hết. Người nào còn vốn thì giữ lại mùa sau, người nào hết vốn mà nợ cũ chưa trả hết thì buộc phải nghỉ”, ông Lưu cho hay.

Hiện nay, nghề nuôi tôm hùm ở tỉnh Phú Yên đang diễn ra một cách tự phát, không theo đúng quy hoạch. Lượng người nuôi lồng, bè trong các vịnh, đầm quá dày, dẫn đến môi trường nước bị ô nhiễm, tôm dễ nhiễm dịch bệnh.

Ông Đỗ Văn Chính, Trưởng phòng Kinh tế thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên cho biết, để tránh tình “được mùa rớt giá” cơ quan chức năng cần có giải pháp tăng cường kiểm soát nguồn con giống nhập vào.

“Việc nhập con giống tôm hùm từ nước ngoài về Việt Nam cũng phải tính toán cho vừa đủ quy hoạch nuôi tôm hùm. Việt Nam chỉ có những vùng nuôi như Khánh Hòa, Phú Yên và một ít của tỉnh Bình Định. 

Tôi nghĩ rằng cơ quan có thẩm quyền cần phải tính toán để nhập tôm giống về đúng với bản chất quy hoạch các vùng nuôi của địa phương”, ông Chính kiến nghị.

Thương lái thu mua tôm hùm ở vịnh Xuân Đài, thị xã Sông Cầu.

Bà Lê Thị Hằng Nga, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Phú Yên cho biết, kỹ thuật chăm sóc tôm hùm của người dân còn thủ công, bè nuôi chưa có thiết bị giám sát môi trường nước. 

Việc nuôi thả trái quy hoạch, chưa có truy xuất nguồn gốc, chứng nhận vùng nuôi, gây khó khăn cho công tác quản lý nhà nước.

“Qua tìm hiểu các địa phương và các chủ nậu, nguồn tôm chủ yếu xuất qua Trung Quốc bị dừng lại, lượng hàng đi tiểu ngạch không đi được nữa. 

Các vùng nuôi tôm của người dân mình lâu nay không đăng ký, không có giấy tờ gì hết. Sau bão năm 2017 thì giá tôm hùm giống rất rẻ, dân đổ xô nuôi, khiến tôm nhiều, giá giảm”, bà Nga cho hay.

Hiện nay nhiều địa phương ở tỉnh Phú Yên đang triển khai các biện pháp di dời lồng bè, quy hoạch lại vùng nuôi trồng thủy sản. 

Theo quy hoạch phát triển thủy sản đến năm 2025, tổng diện tích nuôi trồng thủy sản lồng, bè tỉnh Phú Yên là gần 1.700 ha với 50.000 lồng nuôi. Công tác quy hoạch nhằm phát triển kinh tế du lịch vừa bảo vệ môi trường đầm vịnh không bị ô nhiễm.