Tự truyện Andrew Carnegie – Từng thao túng chứng khoán, trở thành vua thép và cho đi hết tài sản

Cậu bé nhập cư làm việc cho Đường sắt Pennsylvania

Andrew Carnegie sinh năm 1835 ở Scotland. Ông có khởi đầu nghèo khó và tuổi thơ đầy khó khăn. Cha của ông là một thợ dệt không thành công nhưng mẹ ông là anh hùng. Bà làm việc chăm chỉ để chu cấp cho gia đình. Mẹ của Andrew Carnegie đã vay tiền và cùng gia đình di cư sang Mỹ. Điều này là để chạy trốn khỏi "chứng trầm cảm" của Scotland (Scottish depression).

Gia đình đến Mỹ không có tiền nhưng đầy ý chí làm việc. Andrew Carnegie không học hành quá bài bản, nhưng có kĩ năng toán học tuyệt vời và một trí nhớ nhạy bén. Ông bắt đầu là một kế toán viên giúp ông chủ của mình quản lí các lĩnh vực của Đường sắt Pennsylvania. Đây là khi ông nhận được cổ phiếu đầu tiên.

Khi làm công nhân đường sắt, Andrew Carnegie đã học được chìa khóa để làm giàu như sống "rẻ" ngay từ đầu, tiết kiệm tiền và sau đó đầu tư. Ông đã tiết kiệm tiền để đầu tư vào các công ty khởi nghiệp trên thị trường chứng khoán.

Ngoài ra, Andrew Carnegie còn đầu tư vào các giao dịch mà ông biết đến nhờ thông tin nội bộ. Giao dịch nội gián là hợp pháp tại thời điểm đó. Ông để râu mỏng, đội mũ cao và mặc áo khoác nghiêm trang để che giấu vẻ ngoài trẻ con của mình.

Bắt đầu hành trình doanh nhân

Nỗ lực kinh doanh lớn đầu tiên của Andrew Carnegie là khoan dầu. Cùng với ông chủ Pennsy của mình, ông đã thành lập một công ty khoan dầu. Công ty này sở hữu nhiều mẫu đất mà dầu tự nhiên đến từ lòng đất.

Họ cũng thành lập một công ty để phát triển cầu kim loại. Những cây cầu này sẽ thay thế những cây cầu cũ bằng gỗ. Một kế hoạch sáng tạo khác là tạo ra một cái hồ nhân tạo để chứa dầu khoan. Họ nghĩ rằng nó sẽ trở nên có giá trị khi các giếng dầu cạn kiệt. Hầu hết lượng dầu dự trữ bị rò rỉ ra ngoài nhưng họ vẫn có lãi khi bán.

Andrew Carnegie kiếm được rất nhiều tiền từ năm 1860 đến năm 1865. Khi đó, ông là thành viên của một nhóm các nhà đầu tư tư nhân. Andrew Carnegie và ông chủ Pennsy của mình có được những hợp đồng béo bở với các công ty đường sắt khác một cách rất lén lút và phi đạo đức.

Với những cuộc đầu tư phiêu lưu như vậy, Andrew Carnegie đã "bay như tên lửa". Khi 35 tuổi, người ta đồn thổi rằng giá trị tài sản ròng của ông là 1 triệu USD với lương hàng năm chỉ 2.500 USD từ Pennsy.

Trở thành ông trùm Tycoon ở Mỹ thế kỷ 19

Ý tưởng của Andrew Carnegie về một người giàu có là một nhà quí tộc Anh (British nobleman) với văn hóa là giàu đất và yêu nước. Do đó, Andrew Carnegie cũng tự cho mình là chủ sở hữu đất đai của Scotland. Năm 1862, ông trở lại Scotland để muốn người thân và người dân thị trấn biết rằng ông đã thành công.

Cha của Andrew Carnegie chết trong nghèo khó. Khi người thân đến nơi, mẹ ông ấy đã bật khóc. Bà đã bỏ Scotland đi vì sợ hãi và bất mãn. Nhưng đã trở lại như một người mẹ kiêu hãnh của một cậu con trai giàu có, có thu nhập từ cổ tức gấp 20 lần thu nhập từ Pennsy.

Trong cuốn tự truyện của mình, Andrew Carnegie nói rằng ông không bao giờ đầu cơ (speculation). Nhưng đây là một lời nói dối. Ông ta đã thao túng các giao dịch và cổ phiếu. Carnegie cũng đạt được lợi nhuận nhanh chóng khi thao túng bất động sản. Và ông cũng in lậu chứng chỉ cổ phiếu Western Union, những chứng chỉ này đã trả cổ tức cho ông trong nhiều năm.

Đạt đến đỉnh Olympus và sau đó là sự biến hóa

Khả năng "treo cổ" các nhà đầu tư non nớt đã đưa Andrew Carnegie đến Manhattan. Ông mở văn phòng của mình chỉ cách Nhà Morgan (House of Morgan) hai dãy nhà. Trong nhiều năm, ông đã bán trái phiếu đường sắt Mỹ cho những người châu Âu thiếu thông tin. Giao dịch chứng khoán cũng không được qui định. Vì vậy, mặc dù thường xuyên bị kiện nhưng ông đã đánh bại các vụ kiện.

Andrew Carnegie gia nhập ngành thép vào năm 1870. Ông bị thu hút bởi một mức thuế mới mà Quốc hội đưa ra đối với thép nhập khẩu. Ông mua nhà máy chuyển đổi Bessemer và các lò khác gần đó. Ông trở nên đạo đức hơn như thuê hội đồng quản trị tốt. Và Andrew Carnegie lấy vợ khi khoảng 50 tuổi. Ông cũng gặp nhiều khó khăn với nhân công các nhà máy, đình công.

Từ thiện và thay đổi

Ngày 4/2/1901, Andrew Carnegie bán thương vụ lớn nhất lúc bấy giờ là công ty thép với giá trị 400 triệu USD cho người khổng lồ ngành tài chính J.P. Morgan. Sau đó, ông trở thành người đàn ông giàu có nhất thế giới.

Sau quãng thời gian này, Andrew Carnegie chuyển mình thành một nhà từ thiện. Các tổ chức từ thiện Carnegie Endowment và quà tặng của ông ấy nổi tiếng và nhiều. Ông đã trả tiền cho nhiều thư viện công cộng trên khắp nước Mỹ. Những món quà của ông đã vượt quá 200 triệu USD khi ông còn sống.

Tuy nhiên, trong những năm cuối, tài sản của ông tự động tăng lên. Việc kêu gọi từ thiện thực sự của Carnegie không diễn ra ở các thư viện và trường học. Thay vào đó, ông chiến đấu vì hòa bình thế giới. Ông bị gọi là kẻ điên khi yêu cầu các nhà lãnh đạo thế giới áp dụng các kế hoạch tránh chiến tranh. Nhưng Carnegie vẫn tiếp tục.

Andrew Carnegie thích đối xử với những người mà ông ấy coi như bình đẳng của mình. Đó là các vị vua, bốn tổng thống và vua Đức. Ông là bạn thân của Tổng thống Mỹ thứ 28 - Woodrow Wilson. Wilson đã xem xét các kế hoạch của Andrew Carnegie một cách nghiêm túc.

Cuối cùng, Wilson đã xây dựng nên Liên minh các quốc gia lí tưởng nhưng bất lực. Những giấc mơ của Carnegie đã tan thành mây khói. Như một hành động từ thiện cuối cùng, ông đã trao tất cả tài sản cho các quĩ từ thiện của mình.

Andrew Carnegie y đã trở nên bất tử thông qua các tổ chức từ thiện cùng tên của mình. Ông không thể đạt được hòa bình thế giới nhưng đã gây dựng lòng từ thiện vô tận.