Toàn cảnh nợ xấu của các ngân hàng 'gửi' tại VAMC

Theo tổng hợp từ các báo cáo tài chính của 9 ngân hàng năm 2016, tổng giá trị nợ xấu các ngân hàng đã xử lý được gần 7.000 tỷ đồng tại VAMC. Trong đó, Vietcombank, VietinBank và VIB là ba ngân hàng đã xử lý được nhiều nợ xấu nhất.

toan canh no xau cua cac ngan hang gui tai vamc

Trong khi Vietcombank và một số ngân hàng đã mua lại nợ xấu tại VAMC để tự xử lý, Eximbank và BIDV tiếp tục bán nợ xấu vào 'kho' này (Ảnh: NDH).

Các ngân hàng đã xử lý được gần 7.000 tỷ nợ xấu tại VAMC

Theo tổng hợp từ các báo cáo tài chính của 9 ngân hàng năm 2016, tổng số nợ xấu tại VAMC đã giảm khoảng gần 7.000 tỷ đồng. Đây là con số nợ xấu mà các ngân hàng đã xử lý được bằng hình thức mua lại nợ xấu và trích lập dự phòng trong năm. Chi tiết thống kê theo bảng dưới đây.

Tổng hợp giá trị trái phiếu tại VAMC của các ngân hàng

Ba ngân hàng Vietcombank, VietinBank và VIB là những ngân hàng đã thực hiện xử lý được nhiều nợ xấu tại VAMC nhất (trong số những ngân hàng thống kê) với gần 6.000 tỷ đồng giá trị trái phiếu tại VAMC. Tiếp đó là các ngân hàng như Techcombank, MBBank, ACB, VPBank cũng đã xử lý được một phần nợ xấu tại VAMC.

Ngược lại, giá trị trái phiếu VAMC tại các ngân hàng như BIDV đã tăng gần 300 tỷ đồng và Eximbank tăng gần 800 tỷ đồng, đồng nghĩa với việc đã bán thêm nợ xấu cho VAMC trong năm.

Trong khi đó Agribank, với số nợ xấu tại VAMC lớn nhất chốt đến thời điểm 31/12/2015 là 46.090 tỷ đồng, chưa đưa ra thông tin gì về các khoản nợ đã xử lý trong năm 2016.

Vẫn còn hơn 205.000 tỷ nợ xấu tại VAMC

Theo tổng hợp của VAMC, trong năm 2016 đã có 22 TCTD đã thực hiện bán nợ xấu cho VAMC với 1.187 khoản nợ xấu. Tổng dư nợ gốc đã bán trong năm là 43.006 tỷ đồng gần bằng một nửa so với năm 2015.

Tính đến hết năm 2016, sau khi Vietcombank thực hiện mua lại toàn bộ 3.564 tỷ đồng nợ xấu tại VAMC, số tổ chức tín dụng (TCTD) nắm trái phiếu đặc biệt của VAMC là 41. Lũy kế đến hết tháng 3 năm nay, tổng giá mua trái phiếu VAMC là 205.659 tỷ đồng trên tổng dư nợ gốc 233.685 tỷ đồng.

Tổng số trái phiếu đặc biệt tại VAMC (Nguồn VAMC, Đvt: tỷ dồng)

Hầu hết khoản nợ xấu VAMC đã nhận từ các TCTD đều có tài sản bảo đảm là bất động sản hoặc tài sản hình thành từ vốn vay kể cả bất động sản, nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp, dự án, trái phiếu doanh nghiệp...

Cụ thể trong đó: tài sản là bất động sản trị giá 268.872 tỷ đồng, chiếm 62%; tài sản trên đất trị giá 31.308 tỷ đồng, chiếm 7,2%; giấy tờ có giá trị giá 12.902 tỷ đồng, chiếm 3%; máy móc thiết bị trị giá 22.097 tỷ đồng, chiếm 5,1%; phương tiện vận tải trị giá 18.333 tỷ đồng, chiếm 4,2%; quyền đòi nợ trị giá 11.610 tỷ đồng, chiếm 2,7%; quyền phát sinh tài sản 34.805 tỷ đồng, chiếm 8,0%; các loại tài sản khác trị giá 34.051 tỷ đồng, chiếm 7,8%.

Sau động thái mua lại nợ xấu tại VAMC của Vietcombank, hai TCTD là Vietinbank và Techcombank dự kiến sẽ mua lại toàn bộ nợ xấu của Ngân hàng từ VAMC trong năm 2017. Mua lại nợ xấu sẽ giúp các TCTD giảm được khoản trích lập dự phòng 20% hàng năm và chủ động hơn trong việc giải quyết triệt để các khoản nợ.

Vì sao các ngân hàng lại bán nợ xấu cho VAMC?

Sau khi bán nợ cho VAMC, ngân hàng sẽ nhận lại một số trái phiếu nhất định do VAMC phát hành dựa trên giá trị thu mua khoản nợ bằng 100% giá trị sổ sách. Hàng năm các ngân hàng bán nợ sẽ phải trích lập dự phòng 20% cho trái phiếu, lãi suất trái phiếu là 0%/năm.

Từ một món “nợ xấu” ngân hàng sẽ nhận lại được một khoản “trái phiếu VAMC”. Lượng trái phiếu này có thời hạn là 5 năm và khi đến kỳ đáo hạn, giá trị của trái phiếu được mặc định về 0 đồng. Điều này có nghĩa là ngân hàng đã xử lý xong khoản nợ, đồng thời với việc trích lập dự phòng hết nợ, họ vẫn được ghi nhận tỷ lệ nợ xấu ở mức tốt.

Quá trình mua bán trên cũng không phải là hình thức mua đứt bán đoạn, việc theo dõi, đôn đốc thu hồi nợ và xử lý tài sản bảo đảm sẽ được ủy quyền cho ngân hàng. Khi một khoản nợ được xử lý thì ngân hàng sẽ được hưởng 85% số tiền thu từ giải quyết nợ xấu, 15% còn lại thuộc về VAMC.