Thị trường trạm sạc ô tô điện tại Việt Nam: Ngoài VinFast, EVN cũng đã nhập cuộc

Sản phẩm được phát triển bởi Trung tâm sản xuất điện tử điện lực miền Trung (thuộc EVN). Trước khi trở thành sản phẩm thương mại, EVN đã thử nghiệm và lắp đặt vận hành trạm sạc ô tô điện tại một số địa điểm gồm: Trụ sở Tổng công ty Điện lực miền Trung, các cửa hàng xăng dầu PVOIL trên địa bàn thành phố Đà Nẵng…

Hiện trung tâm đã hoàn thành và bàn giao 6 trạm sạc đến khách hàng, dự kiến lắp đặt tại Hà Nội.

Theo tìm hiểu, trên thị trường đây là trạm sạc nhanh cho xe ô tô điện đầu tiên mang thương hiệu Việt Nam đến từ một nhà sản xuất không làm ô tô. Trạm sạc có khả năng đạt 80% pin trong vòng 30 - 40 phút tùy vào dung lượng pin của xe.

Trạm có khả năng ngắt sạc khi có yêu cầu từ xe hoặc thao tác trên màn hình. Đáp ứng các quy định về trạm sạc DC dành cho xe điện theo các tiêu chuẩn châu Á và châu Âu như IEC 61851-23/24, IEEE 2030.1.1,…

Trạm sạc do EVN sản xuất tương thích với hệ thống thanh toán tiền điện tại Việt Nam và có thể mở rộng tích hợp nhiều chuẩn cho cùng một trạm sạc (CCS, Tesla, GB/T) (tùy chọn). Đồng thời, có thể nâng công suất lên 120 kW.

Theo giới thiệu, 6 trạm sạc EVN bàn giao cho khách hàng lần này có công suất đầu ra mỗi trạm sạc là 60 kW, kiểu sạc nhanh DC, được trang bị hai đầu sạc, chuẩn sạc CHAdeMO, với các chế độ sạc thông thường, sạc đầy pin và sạc theo thời gian tùy theo nhu cầu khách hàng lựa chọn. Giao diện tương tác với người dùng được trang bị trên màn hình hiển thị 7 inch, màn hình màu, có cảm ứng, hỗ trợ tiếng Việt và tiếng Anh.

Tiềm năng từ thị trường trạm sạc xe điện

Hiện đã có ít nhất 6 hãng xe giới thiệu xe điện tại thị trường Việt Nam. Đầu tiên là VinFast - hãng xe của tỷ phú Phạm Nhật Vượng công bố kế hoạch “thuần điện”, chuyển hẳn sang sản xuất các dòng xe điện từ hai năm nay.

Tháng 4/2021, Porsche Việt Nam đã ra mắt mẫu xe thể thao thuần điện Taycan và giao tới khách hàng. Tháng 5 cùng năm, chiếc ô tô điện Jaguar i-Pace đầu tiên đã về Việt Nam thông qua con đường nhập khẩu. Nhà phân phối Jaguar tại Việt Nam cũng xác nhận sẽ mở bán mẫu xe này.

Đầu năm ngoái, ô tô điện KIA EV6 xuất hiện tại Chu Lai. Thaco cho biết sẽ ra mắt mẫu xe này tại thị trường trong nước vào thời gian tới. Cuối tháng 4/2022, TC Group và Hyundai Motor cũng giới thiệu xe điện IONIQ 5. TC Group cho biết, sau khi chào bán IONIQ 5, hãng sẽ mở bán tiếp mẫu xe điện IONIQ 6 và IONIQ 7.

Cũng trong năm 2022, Mercedes-Benz Việt Nam đã ra mắt xe điện Mercedes-EQ đến thị trường trong nước.

Với những diễn biến trên, có thể thấy thị trường ô tô điện Việt Nam đang tỏ ra hấp dẫn với các nhà sản xuất ô tô. Tuy nhiên, hạ tầng trạm sạc ô tô điện lại đang là một rào cản với thị trường khi có quá ít hãng xe đầu tư vào lĩnh vực này.

Lời giải của các nhà sản xuất trong nước

Ngoài EVN, tại Việt Nam hiện nay, hầu hết các trạm sạc đã được lắp đặt đều là của VinFast. Theo bà Phan Thị Thuỳ Dương, Giám đốc phát triển trạm sạc pin VinFast, song song với việc phát triển phương tiện, VinFast cũng đã quy hoạch 2.121 vị trí trạm sạc trên 63 tỉnh thành với trên 2.000 trạm sạc cho gần 40.000 cổng sạc phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn châu Âu.

Các trạm sạc đa dạng, gồm sạc thường ô tô AC 11kW, sạc nhanh ô tô DC 30kW và 60kW, trụ sạc siêu nhanh ô tô DC 250kW và sạc xe máy AC 1,2kW.

Các trạm sạc VinFast có mặt ở các chung cư, cây xăng, trạm dừng nghỉ, bãi đỗ xe, trường học,… 

VinFast cũng hợp tác với các bên để cùng lắp đặt và khai thác các trạm sạc xe điện, đơn cử như  việc bắt tay với Petrolimex. Dự kiến trong hai năm 2022-2023, hơn 500 trạm sạc xe điện VinFast sẽ được lắp đặt và phục vụ khách hàng cùng các trụ bơm xăng dầu trong khuôn viên cửa hàng xăng dầu Petrolimex trên toàn quốc.

Tuy nhiên, mới đây, ông Phạm Nhật Vượng trong đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2023, trước câu hỏi cổ đông về việc VinFast cho các hãng xe điện khác dùng chung trạm sạc xe điện của mình hay không, vị tỷ phú này đã khẳng định:

“Chúng tôi xác định chiến lược rõ ràng là sau 10 năm nữa sẽ cho các hãng xe khác dùng chung sạc. Hiện tại, không có lý do gì bỏ ra 500 – 700 triệu USD để xây dựng các hạ tầng mà lại cho các đối thủ dùng chung. Điều đó không đúng”.

Như vậy, với chiến lược này, các hãng xe điện khác muốn mở rộng thị trường tại Việt Nam buộc phải tính đến chuyện xây dựng hệ thống trạm sạc như VinFast. Và việc EVN - một công ty độc lập không sản xuất xe điện, đầu tư phát triển hệ thống trạm sạc cũng sẽ là một giải pháp cho các hãng ô tô muốn bán xe điện tại Việt Nam.