Thêm 80 công ty Trung Quốc có nguy cơ bị hủy niêm yết ở Mỹ

Hôm 4/5, Ủy ban chứng khoán và Sàn giao dịch Mỹ (SEC) đã bổ sung hơn 80 cái tên vào danh sách có nguy cơ bị hủy niêm yết theo một đạo luật được ban hành năm 2020. Đạo luật này nhắm đến việc loại bỏ các công ty nước ngoài khỏi sàn chứng khoán Mỹ nếu họ không tuân thủ các tiêu chuẩn kiểm toán của nước này trong ba năm liên tiếp.

Ngoài hai công ty thương mại điện tử JD.com và Pinduoduo, một số công ty Trung Quốc lớn trên thị trường Mỹ cũng bị điểm tên, bao gồm China Petroleum & Chemical, JinkoSolar, NetEase, Bilibili và NIO.

Từ lâu, thị trường đã chờ đợi việc SEC trấn áp khoảng 200 công ty niêm yết ở New York có công ty mẹ đặt trụ sở tại Trung Quốc và Hong Kong, vì chính quyền ở những nơi này từ chối cho phép giới chức Mỹ tổ chức kiểm tra hồ sơ kiểm toán.

Theo Bloomberg, việc SEC bắt đầu công khai "điểm mặt" doanh nghiệp Trung Quốc từ vài tuần trước đã khiến nhiều nhà đầu tư choáng váng. Nhiều người đã kỳ vọng rằng giới quản lý ở Bắc Kinh và Washington sẽ đạt được thỏa thuận chung.

Tuy nhiên, nhà đầu tư dường như không mấy bận tâm trước động thái mới nhất của SEC do nhìn chung thị trường chứng khoán đang đi lên. Bilibili có lúc bật tăng đến 7,1% trên thị trường Hong Kong. JD.com kết phiên tăng 1,6% trên sàn Nasdaq. 

Ông Vey-sern Ling, nhà phân tích cấp cao tại Union Bancaire Privee cho biết: “Việc những cái tên này bị đưa thêm vào danh sách của SEC là điều nằm trong dự kiến và là một phần của quá trình đã được công bố từ trước. Khi ngày càng có nhiều cái tên bị liệt vào danh sách, thị trường không còn coi đây là một sự kiện nghiêm trọng”.

Nguồn tin của Bloomberg cho biết giới chức Trung Quốc đang chuẩn bị cho các nhà quản lý Mỹ toàn quyền tiếp cận báo cáo kiểm toán của đa số công ty niêm yết ở New York, sớm nhất là vào giữa năm nay. Nếu đúng thì đây sẽ là lần nhượng bộ hiếm hoi của Trung Quốc nhằm ngăn chặn sự chia tách hơn nữa giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Mỹ và Trung Quốc đã mâu thuẫn suốt 20 năm về một quy định: mọi công ty giao dịch chứng khoán công khai ở Mỹ đều phải cấp quyền cho Washington kiểm tra giấy tờ kiểm toán. Kể từ khi Quốc hội Mỹ ban hành Đạo luật về trách nhiệm giải trình các công ty nước ngoài năm 2020, Ban Giám sát Kế toán Công ty Đại chúng (PCAOB) và SEC đã đặt ra cơ sở để xác định các công ty không tuân thủ.  

Doanh nghiệp có nguy cơ bị hủy niêm yết nếu trốn tránh các quy định trong ba năm liên tiếp. Điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp Trung Quốc có thể bị loại khỏi sàn giao dịch chứng khoán New York và Nasdaq ngay sau năm 2024.

Phe chỉ trích nói rằng doanh nghiệp Trung Quốc được hưởng đặc quyền của nền kinh tế thị trường – bao gồm khả năng tiếp cận đến sàn chứng khoán Mỹ, cùng lúc nhận sự hỗ trợ của chính phủ và hoạt động trong một hệ thống không rõ ràng, che mắt nhà đầu tư.

Nhưng giới quản lý ở Bắc Kinh thì kiên quyết rằng luật an ninh quốc gia Trung Quốc không cho phép họ đưa giay tờ kiểm toán cho các cơ quan quản lý của Mỹ.

Hôm 5/5, JD.com cho biết sẽ cân nhắc các lựa chọn và cố gắng tiếp tục được niêm yết ở Mỹ. Thông báo của công ty ghi: “JD.com đang tích cực nghiên cứu các giải pháp khả thi. Chúng tôi sẽ tiếp tục tuân thủ các điều luật và quy định hiện hành ở cả Trung Quốc và Mỹ, đồng thời nỗ lực duy trì trạng thái niêm yết trên cả Nasdaq và sàn giao dịch chứng khoán Hong Kong”.