Thái Lan trở thành chiến địa mới của các nhà sản xuất xe điện toàn cầu?

Chính quyền Tổng thống Joe Biden đang quyết tâm ngăn chặn Trung Quốc “xả” các sản phẩm năng lượng tái tạo giá rẻ sang thị trường Mỹ, bao gồm xe điện. Nhưng đối với Tesla, nhà sản xuất xe điện lớn nhất nước Mỹ, Trung Quốc lại là thị trường quan trọng cả về doanh số lẫn sản xuất. Điều này buộc CEO Elon Musk phải dồn sức tìm kiếm các cơ hội tăng trưởng mới.

Tesla có vẻ đang chú ý nhiều hơn tới tiềm năng của các nước châu Á khác ngoài Trung Quốc. Bên cạnh Ấn Độ, ông lớn xe điện Mỹ còn chú ý tới Thái Lan, thủ phủ xe điện của Đông Nam Á. Các quan chức Thái Lan cho biết Tesla đang cân nhắc xây dựng siêu nhà máy ở nước này.

“Detroit của châu Á”

Thái Lan được mệnh danh là “Detroit của châu Á” do có lao động tay nghề cao và thành công trong việc thu hút nhiều công ty ô tô quốc tế. Nếu mở cơ sở sản xuất ở Thái Lan, Tesla sẽ có thể phục vụ các thị trường châu Á khác và xa hơn thế.

Ông Craig Irwin, nhà phân tích cấp cao tại Roth Capital, chỉ ra: “Thái Lan sẽ cho phép Tesla sản xuất với chi phí thấp và chế tạo các phụ tùng ô tô có chất lượng giống Trung Quốc. Ngoài ra, cơ sở ở Thái Lan cũng có thể dùng chung chuỗi cung ứng đang phục vụ cho nhà máy ở Thượng Hải”.  

Ông Seth Goldstein, chuyên gia cổ phiếu tại Morningstar, cho biết xe cộ sản xuất ở Thái Lan có thể không được hưởng trợ cấp từ Đạo luật Giảm Lạm phát của chính phủ Mỹ. Nhưng chúng cũng ít có nguy cơ bị áp thuế quan nặng nề như xe Trung Quốc tại Mỹ.

Chính phủ Thái Lan cũng cung cấp các khoản trợ cấp và ưu đãi thuế riêng để thúc đẩy việc phổ cập xe điện và thu hút các nhà sản xuất nước ngoài.

Ông Tu Le, nhà sáng lập và Giám đốc điều hành công ty tư vấn Sino Auto Insights, chỉ ra Thái Lan còn có thể giúp Tesla tiếp cận một thị trường rất lớn không chịu ảnh hưởng bởi thuế quan của Mỹ, đó là Đông Nam Á. Khu vực này có dân số hơn 650 triệu người.

Thái Lan là nhà sản xuất ô tô hàng đầu thế giới

Đông Nam Á là thị trường ô tô vẫn còn tiềm năng tăng trưởng, và Thái Lan là nhà sản xuất và xuất khẩu ô tô lớn nhất trong khu vực. Toyota, Honda, Nissan, Ford, GM và Mercedes-Benz đều đặt trụ sở khu vực Đông Nam Á ở Thái Lan.

Tờ CNBC cho biết Thái Lan đang phấn đấu trở thành trung tâm sản xuất hàng đầu thế giới thông qua các ưu đãi về thuế và thuế nhập khẩu. Thái Lan đặt mục tiêu đến năm 2023 sẽ chuyển đổi 30% sản lượng xe cộ hàng năm sang xe điện, tương đương 725.000 ô tô và 675.000 xe máy.

Ông Tu Le của Sino Auto Insights cho biết Thái Lan có lợi thế nhưng vẫn cần thực hiện các nước đi đúng. Ông nói: “Mọi quốc gia ASEAN đều đang tìm cách thu hút các nhà sản xuất xe điện. Tuy nhiên, tôi cho rằng Việt Nam và Thái Lan là có lợi thế hơn những quốc gia khác do họ có kinh nghiệm về xe cộ”.

Các nhà sản xuất ô tô truyền thống, bao gồm Honda và Toyota, đã lên kế hoạch chi tổng cộng 4,1 tỷ USD để sản xuất xe điện tại Thái Lan.

Chính phủ Thái Lan đang cấp cho các nhà sản xuất nước ngoài nhiều ưu đãi, bao gồm chính sách giảm tới 40% thuế nhập khẩu và giảm thuế tiêu thụ đặc biệt còn 2% đối với xe điện lắp ráp hoàn chỉnh nhập khẩu trong năm 2024 và 2025, với điều kiện họ bắt đầu sản xuất tại Thái Lan vào năm 2027. Thông tin này đến từ ông Narit Therdsteerasukdi, Tổng thư ký Ủy ban Đầu tư Thái Lan.

So với các đối thủ châu Á khác, việc Thái Lan phát hiện trữ lượng lithium gần 15 triệu tấn cũng có thể mang lại cho nước này một lợi thế khác khi thu hút các nhà sản xuất xe điện.

Cạnh tranh khốc liệt

Giám đốc Le của Sino Auto Insights bình luận: “ASEAN và Nam Á là những thị trường quan trọng cho tương lai của Tesla. Tuy nhiên, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đang tạo ra trở ngại đáng kể cho Tesla trên con đường tới vị thế thống trị toàn cầu”.

Nếu không có dòng xe giá rẻ hơn, những nhà sản xuất xe điện Mỹ như Tesla khó có thể đấu lại các hãng xe Trung Quốc ở thị trường Đông Nam Á.

Ông chỉ ra: “Mẫu xe Tesla Model 3 hoặc Model Y vẫn còn quá đắt để có thể đạt được doanh số cao trong khu vực”.

Kế hoạch sản xuất dòng xe giá 25.000 USD của Tesla - có tên Model 2 - có thể giúp công ty lật ngược tình thế và cạnh tranh hiệu quả với các đối thủ Trung Quốc. Nhưng các chuyên gia lo ngại Tesla có thể sẽ không ra mắt xe vào năm 2025 như dự kiến. 

Ông Le cũng nói rằng Tesla có thể đã quá trễ bởi thị trường châu Á đã trở nên cạnh tranh hơn nhiều với sự xuất hiện của những chiếc xe điện giá 11.000 USD từ Trung Quốc.

Ông nói thêm: “Sức hấp dẫn của thương hiệu Tesla đã bắt đầu phai nhạt trên toàn cầu. Một phần nguyên nhân là các sản phẩm bán chạy nhất của họ hầu như không thay đổi gì trong 3, 4 năm qua”.

Theo thông tin gần đây từ Nikkei Asia, Tesla đã hạ giá bán mẫu Model 3 tại Thái Lan khoảng 9 - 18% do thị trường ô tô tại đây suy yếu, tương tự xu hướng chung của thị trường thế giới.

Ngoài ra, BYD, Great Wall Motor và các hãng xe Trung Quốc khác cũng đang chuẩn bị để khởi động việc sản xuất ở Thái Lan. Các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đã đầu tư tổng cộng 1,4 tỷ USD vào các cơ sở sản xuất mới tại nền kinh tế lớn thứ hai Đông Nam Á.

Ông Naruedom Mujjalinkool, nhà phân tích tại Krungsri Securities, dự đoán: “Cuộc chiến giá cả sẽ không sớm kết thúc”.