Sớm có cơ chế thu hút đầu tư mở rộng tuyến cao tốc cửa ngõ TPHCM - Trung Lương - Mỹ Thuận

Báo cáo Chính phủ về tình hình đầu tư tuyến cao tốc TPHCM - Trung Lương - Mỹ Thuận, Bộ GTVT cho biết, đây là tuyến đường kết nối trung tâm kinh tế-xã hội của khu vực Tây Nam Bộ với TPHCM. Mặc dù QL1 đoạn song song với đường cao tốc đã được đầu tư mở rộng với quy mô 4 làn xe nhưng vẫn chưa đáp ứng nhu cầu đi lại, thông thương.

Với đoạn TPHCM - Trung Lương, theo thống kê của đơn vị quản lý khai thác, trước thời điểm dừng thu phí, lưu lượng trung bình năm 2018 khoảng 38.500 xe ô tô/ngày đêm. Từ năm 2019 đến nay, con số này tăng lên khoảng 52.350 xe ô tô/ngày đêm, dịp lễ, Tết cao điểm có thể tăng đột biến đến 50%.

Đối với đoạn tuyến Trung Lương - Mỹ Thuận, lưu lượng xe trung bình năm 2022 là khoảng 18.200 xe ô tô/ngày đêm; 6 tháng đầu năm 2023 khoảng gần 22.000 xe ô tô/ngày đêm. Những dịp lễ, Tết, cao điểm lên đến gần 40.000 lượt xe ô tô/ngày đêm.

Trên đoạn tuyến này, làn dừng khẩn cấp được bố trí cách quãng nên tốc độ khai thác trên tuyến Trung Lương - Mỹ Thuận thấp, hiện tượng ùn tắc giao thông diễn ra hàng ngày đối với đoạn tiếp giáp TPHCM.

Cần thiết mở rộng lên 8 làn xe

Đánh giá trên cơ sở thực tiễn, Bộ GTVT cho rằng, việc huy động nguồn lực xã hội hoá, sớm đầu tư mở rộng tuyến cao tốc TPHCM - Trung Lương - Mỹ Thuận là cần thiết.

Riêng đoạn TPHCM - Trung Lương, Bộ đã giao Ban QLDA 7 tổ chức lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư/báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.

Sơ bộ kết quả nghiên cứu giữ nguyên quy mô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt khi triển khai giai đoạn 1, chiều dài tuyến khoảng gần 40 km, từ nút giao Chợ Đệm đến nút giao Thân Cửu Nghĩa, quy mô mặt cắt ngang 8 làn xe cao tốc, bố trí đầy đủ làn dừng khẩn cấp.

Tuy nhiên, Bộ GTVT cũng nêu vướng mắc tại dự án này đó là: Theo Quyết định 1454 phê duyệt Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 của Thủ tướng Chính phủ, quy mô mặt cắt ngang cao tốc TPHCM – Trung Lương là 6 làn xe. Thực tế lưu lượng xe hiện nay và kết quả tính toán dự báo, việc mở rộng tuyến quy mô 8 làn xe là cần thiết.

"Để phù hợp với nhu cầu đã triển khai giải phóng mặt bằng ở giai đoạn 1, Bộ GTVT sẽ cập nhật, điều chỉnh quy mô đoạn tuyến trong quá trình lập điều chỉnh quy hoạch 1454, báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định làm cơ sở triển khai”, Bộ GTVT thông tin.

Nên mở cửa tối đa cho nhà đầu tư tham gia

Tìm hướng đi phù hợp cho dự án, Bộ GTVT đã họp với các địa phương có tuyến cao tốc chạy qua gồm: TPHCM, Long An, Tiền Giang để tìm giải pháp đầu tư mở rộng cao tốc.

Nhằm đẩy nhanh tiến độ đầu tư mở rộng tuyến cao tốc, cùng với việc xin ý kiến lãnh đạo Chính phủ về chủ trương nghiên cứu đầu tư mở rộng, hoàn thiện tuyến cao tốc, Bộ GTVT cũng kiến nghị cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu phương án đầu tư giai đoạn mở rộng, hoàn thiện cao tốc TPHCM - Trung Lương - Mỹ Thuận theo phương thức PPP hoặc đầu tư công.

Đồng thời, giao Bộ GTVT chủ trì triển khai làm việc thống nhất với các địa phương để nghiên cứu đoạn tuyến này, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Trước đó, gửi văn bản đề xuất đến Chính phủ, Công ty CP BOT Trung Lương - Mỹ Thuận cho biết, giai đoạn 1 tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận đã đầu tư phương thức PPP với quy mô 4 làn xe.

Giai đoạn 2 sẽ được đầu tư PPP thêm 2 làn xe, các nhà đầu tư tổ chức thu phí chung, không phát sinh chi phí bù doanh thu theo hợp đồng dự án.

Nếu thực hiện đầu tư công giai đoạn 2, ngoài khoản ngân sách nhà nước phải chi khoảng 11.800 tỷ đồng đầu tư dự án, cơ quan chức năng cần bố trí thêm khoảng hơn 8.000 tỷ đồng (nếu thanh toán 1 lần) hoặc hơn 13.800 tỷ đồng (nếu thanh toán trong 14 năm) để thanh toán cho nhà đầu tư giai đoạn 1, bù phần hụt doanh thu do không thể thu phí một nửa lưu lượng xe (toàn bộ xe đi theo hướng Mỹ Thuận đến Trung Lương sẽ đi trên phần giai đoạn 2).

Trong khi đó, tuyến TPHCM - Trung Lương trong trường hợp đầu tư công, Chính phủ cần bố trí nguồn vốn ngân sách khoảng 10.000 tỷ đồng với thủ tục kéo dài, khó đáp ứng được yêu cầu cấp thiết mở rộng.

Trên cơ sở phân tích, Công ty CP BOT Trung Lương - Mỹ Thuận kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ GTVT triển khai đầu tư giai đoạn 2 của dự án TPHCM - Trung Lương - Mỹ Thuận có chiều dài khoảng 11 0km với tư cách là một dự án không tách rời, thực hiện đầu tư theo phương thức PPP.

Được biết, hiện có rất nhiều nhà đầu tư quan tâm rót tiền để mở rộng tuyến cao tốc TPHCM - Trung Lương - Mỹ Thuận như liên danh Cienco 6-Coteccons-Thuận Việt đề xuất cho phép lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi/báo cáo nghiên cứu khả thi dự án mở rộng cao tốc TPHCM - Trung Lương theo phương thức PPP; Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả đề xuất giao lập dự án đầu tư giai đoạn 2 đường cao tốc TPHCM - Trung Lương - Mỹ Thuận theo phương thức PPP; Tổng công ty xây dựng cảng Trung Quốc cũng đã có công văn bày tỏ sự quan tâm đến dự án.