Sẽ chỉ xử lý cán bộ nghỉ hưu cấp thứ trưởng trở lên?

Luật muốn sửa đổi cơ chế thu hút nhân tài cho khu vực công nhưng hiện chưa cơ chế cụ thể nào được đề xuất. ẢNH: LÊ LÂM

Theo tờ trình về dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Cán bộ, công chức và luật Viên chức vừa được Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân trình Chính phủ, quy định về xử lý cán bộ nghỉ hưu đã cơ bản “thành hình” với 2 luồng quan điểm khác nhau về phạm vi xử lý.

Từ tổng cục trưởng trở xuống có thể yên tâm “hạ cánh an toàn”?

Phân tích bất cập của quy định hiện hành, Bộ Nội vụ cho biết, trong thời gian qua, một số trường hợp cán bộ, công chức, viên chức có vi phạm nhưng chậm bị phát hiện hoặc vi phạm chưa đến mức xử lý hình sự thì rất khó xử lý kỷ luật, do không có cơ sở pháp lý để thực hiện, dù các cán bộ này vẫn bị kỷ luật Đảng. Điều này gây ra sự thiếu đồng bộ giữa kỷ luật hành chính với kỷ luật về Đảng với tư cách đảng viên, như trường hợp ông Vũ Huy Hoàng. Bộ Nội vụ cũng nhận định, hiện một bộ phận cán bộ, công chức vẫn còn tư tưởng "hạ cánh an toàn", dẫn tới hời hợt, thiếu trách nhiệm trong quá trình thực thi công vụ.

Mặc dù nhất trí về việc phải có quy định xử lý cán bộ đã nghỉ hưu, nhưng hiện có 2 luồng quan điểm khác nhau về phạm vi cán bộ bị xử lý: một là xử lý đối với tất cả cán bộ, công chức đã về hưu, nghỉ việc hoặc chuyển công tác; hai là chỉ quy định với những người từ cấp thứ trưởng và tương đương trở lên ở T.Ư và cấp phó chủ tịch tỉnh và tương đương trở lên ở địa phương có hành vi vi phạm nghiêm trọng. Tại hồ sơ dự án luật được đăng tải để lấy ý kiến góp ý, Bộ Nội vụ chưa có đánh giá tác động hay thuyết minh cụ thể về ưu - nhược điểm của 2 phạm vi xử lý này, mà gửi xin ý kiến Chính phủ. Do đó, việc cấp cục trưởng, tổng cục trưởng trở xuống có thể yên tâm “hạ cánh an toàn” hay không sẽ do Chính phủ quyết định.

Dự thảo luật cũng bổ sung khoản 5 vào điều 78 của luật Cán bộ, công chức hiện hành quy định: “Cán bộ sau khi nghỉ việc hoặc nghỉ hưu mới phát hiện có vi phạm trong thời gian công tác và đã bị cơ quan có thẩm quyền xử lý kỷ luật về Đảng thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm phải chịu 1 trong 3 hình thức kỷ luật sau: khiển trách, cảnh cáo hoặc xóa tư cách, chức vụ đã đảm nhiệm".

Cho rằng luật Cán bộ công chức và luật Viên chức hiện nay quy định thời hiệu xử lý kỷ luật là 24 tháng kể từ thời điểm có hành vi vi phạm đến khi phát hiện là quá ngắn, dẫn đến một số trường hợp đã bị xử lý kỷ luật Đảng (hoặc đã xử lý hình sự nhưng cho hưởng án treo) khi xét kỷ luật theo quy định của luật thì đã hết thời hiệu, Bộ Nội vụ đề nghị sửa đổi theo hướng tăng lên 60 tháng. Riêng các hành vi vi phạm đặc biệt nghiêm trọng, bao gồm những cán bộ đã vi phạm đến mức bị khai trừ khỏi Đảng; có vi phạm về bảo vệ chính trị nội bộ; có hành vi xâm hại lợi ích quốc gia trong quốc phòng, an ninh, đối ngoại; sử dụng văn bằng, chứng chỉ giả... thì không quy định thời hiệu xử lý.

Có gì thay đổi trong chính sách nhân tài?

Bộ Nội vụ cho rằng, các quy định hiện hành chưa đáp ứng nhu cầu về tuyển chọn và sử dụng nhân tài; chưa có chiến lược dài hạn về đào tạo, thu hút và sử dụng nhân tài, dù một số TP lớn như Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM đã có những quy định riêng. Các quy định hiện nay mới chủ yếu ưu tiên về tuyển dụng đầu vào, chưa tạo được môi trường làm việc cạnh tranh, sáng tạo để người tài có điều kiện phát huy tài năng, sở trường trong công tác. Với mục tiêu tuyển chọn được những người thực sự tài năng vào làm việc, cống hiến cho đất nước, đáp ứng yêu cầu đến năm 2030 hoàn thành mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Bộ Nội vụ đề xuất quyết định khung cơ chế, chính sách ưu đãi để thu hút người tài, sau đó phân cấp cho các bộ, ngành, địa phương có các cơ chế cụ thể để tuyển dụng và trọng dụng họ.

Tuy vậy, tại dự thảo luật, cơ quan soạn thảo chưa đưa ra bất cứ một “khung cơ chế, chính sách” ưu tiên nào, mà chỉ nêu những điều khoản mang tính nguyên tắc: “Nhà nước có chính sách để phát hiện, thu hút, bồi dưỡng, trọng dụng và đãi ngộ xứng đáng đối với người có tài năng” và “Chính phủ quy định khung cơ chế, chính sách đối với người có tài năng trong từng ngành, lĩnh vực”, “người đứng đầu cơ quan quản lý cán bộ, công chức quy định cụ thể chính sách phát hiện, thu hút, sử dụng, đãi ngộ người có tài năng áp dụng trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý”.