Sắp đến hạn chót, loạt kế hoạch của ông Biden vẫn chìm trong bế tắc

Kế hoạch cơ sở hạ tầng của Tổng thống Joe Biden đang vấp phải hàng loạt trở ngại. Cuộc cải tổ cảnh sát sau cái chết của người đàn ông da đen George Floyd vẫn chưa được giải quyết. Ngay cả nỗ lực điều tra cuộc tấn công Điện Capitol ngày 6/1 tưởng chừng sẽ được ủng hộ rộng rãi cũng vấp phải sự phản đối của Đảng Cộng hòa trong Quốc hội.

Tuy các nhà lập pháp đã nhanh chóng phê duyệt gói cứu trợ COVID-19 trị giá 1.900 tỷ USD, các ưu tiên lập pháp tiếp theo trong chương trình nghị sự của Nhà Trắng sẽ khó khăn và kéo dài hơn rất nhiều.

Đặc biệt, kế hoạch đầu tư cơ sở hạ tầng lớn của ông Biden đang đối mặt với thời khắc quyết định: Nhà Trắng đang đánh giá khả năng tổng thống đạt được thỏa thuận lưỡng đảng với các nghị sĩ Đảng Cộng hòa. Nếu không thể tìm được tiếng nói chung, ông Biden có thể sẽ cố thông qua kế hoạch chỉ với sự ủng hộ của các thành viên Đảng Dân chủ. Đồng minh của ông trong Hạ viện và Thượng viện đang chuẩn bị cho mọi kịch bản, theo tờ AP.

Ngoài các mục tiêu đạt được, tổng thống Mỹ thường được đánh giá bởi việc đề xuất của ông được công chúng yêu thích hay không và khả năng lãnh đạo thông qua việc phê chuẩn các dự luật bằng phương pháp quyết liệt. 

Nhà Trắng đang báo hiệu rằng điều quan trọng không chỉ là liệu ông Biden có thể thúc đẩy các dự luật thành luật hay không mà còn là cách ông hành động. Theo lý luận này, cử tri - và một số nhà lập pháp trung dung của Đảng Dân chủ - sẽ có nhiều khả năng ủng hộ hơn nếu ông Biden chí ít cũng bỏ công thuyết phục Đảng Cộng hòa. 

Hôm 24/5, Nhà Trắng cho biết ông Biden đang chờ đợi kế hoạch cơ sở hạ tầng từ các thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa sau khi họ từ chối phiên bản thu nhỏ trị giá 1.700 tỷ USD của ông.

Thư ký Báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết tổng thống rất sẵn lòng thỏa luận với các thượng nghị sĩ, nhưng hai bên vẫn còn khoảng cách lớn. Ông Biden đã giảm 500 tỷ USD từ kế hoạch 2.300 tỷ USD ban đầu, còn Đảng Cộng hòa chỉ thêm 50 tỷ USD từ đề xuất 568 tỷ USD. Đảng Cộng hòa đã bác bỏ kế hoạch trả tiền xây đường và cung cấp internet băng thông rộng của ông Biden bằng việc tăng thuế doanh nghiệp.

Trong cuộc họp báo, bà Psaki nhận xét: "Quả bóng đang nằm trong phần sân của Đảng Cộng hòa".

Đồng thời, các nhà đàm phán chủ chốt của Quốc hội đang tìm cách đạt được thỏa thuận về việc cải tổ hệ thống cảnh sát. Ông Biden đã phải từ bỏ hy vọng sẽ có dự luật sẵn sàng vào ngày kỷ niệm 1 năm cái chết của George Floyd.

Những ưu tiên khác về kiểm soát súng đạn, quyền bầu cử và luật nhập cư cũng đang đối mặt với những trở ngại lớn trong Quốc hội và sự phản đối mạnh mẽ từ các đảng viên Cộng hòa. Đảng Dân chủ chỉ chiếm đa số mong manh trong Hạ viện và giữ thế 50-50 với Đảng Cộng hòa trong Thượng viện.

Chưa đầu hàng

Ông Mitch McConnell, Lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Thương viện đã nhiều lần lặp lại rằng ông sẽ "dốc toàn lực" để ngăn chặn chương trình nghị sự của Tổng thống Biden.

Nhưng Nhà Trắng tin rằng họ có lợi thế đàm phán lớn. Các kế hoạch của ông Biden được công chúng yêu thích, các cuộc thăm dò ý kiến cho kết quả tốt và Đảng Dân chủ có khả năng tự thông qua kế hoạch cơ sở hạ tầng với quy trình điều chỉnh ngân sách đặc biệt.

Nhà Trắng vẫn chưa từ bỏ hy vọng tiến tới thỏa thuận lưỡng đảng với các nghị sĩ Đảng Cộng hòa, nhưng niềm lạc quan của họ đã nguội đi, các cố vấn của ông Biden cho biết.

Tuần trước, nhóm thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa dẫn đầu bởi bà Shelley Moore đã thẳng thừng từ chối phiên bản dự luật cơ sở hạ tầng thu nhỏ của ông Biden.

Bà Psaki khẳng định chính quyền Biden chưa quyết định sẽ "tự thân vận động" và ngừng các nỗ lực thuyết phục Đảng Cộng hòa. "Chúng tôi vẫn chưa đến giai đoạn đó. Chúng tôi rất nóng lòng xem xét đề xuất của họ", bà Psaki cho biết.