Samsung Securities phát hành 2,83 tỷ cổ phiếu 'ma', nhà đầu tư thiệt hại nặng

Bán khống cổ phiếu Herbalife, trùm đầu cơ Phố Wall lỗ nặng

Trị giá số cổ phiếu phát hành "ma" gấp 30 lần vốn hoá công ty

Công ty Chứng khoán Samsung Securities – một trong những công ty môi giới chứng khoán lớn nhất Hàn Quốc đang định trả cổ tức ở mức 1.000 won/cp (tương đương 0,93 USD/cp) theo kế hoạch trả thù lao cho nhân viên của công ty.

Nhưng không hiểu bằng cách nào mà họ lại phát hành cho mỗi nhân viên công ty 1.000 cổ phiếu. Kết quả là đã có tổng cộng 2,83 tỷ cổ phiếu của công ty được phát hành. Trên số sách, số cổ phiếu này trị giá khoảng 112,6 tỷ won tức lớn gấp 30 lần mức vốn hóa thị trường của công ty.

Ảnh minh họa.

Các cổ phiếu này không hề tồn tại nhưng đã có 16 nhân viên trong công ty bán cổ phiếu để kiếm lợi, khiến giá cổ phiếu của Samsung Securities giảm tới 12% chỉ trong vòng vài phút trong phiên giao dịch ngày 6/4, mức giảm lớn nhất kể từ cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu đến nay. Nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ đã thua lỗ nặng nề.

Mọi người tỏ ra tức giận với Samsung Securities, họ tức giận với những nhân viên đã bán những cổ phiếu ma không tồn tại và họ tức giận với Chính phủ và các cơ quan quản lý đã để cho tình trạng bán những cổ phiếu mà mình không sở hữu – thậm chí là không có thật.

Hwang Seiwoon, một nhà phân tích thị trường vốn của công ty Korea Capital Market Institute nói “Không ai ngờ là chuyện như thế này lại xảy ra. Một nhân viên bán ra tới một triệu cổ phiếu của công ty ngay trong giờ làm việc ư? Thật là hoang đường.”

Cổ phiếu "ma"

Nhiều cơ quan truyền thông lớn đã gọi sai lầm kỳ quặc này là sự cố cổ phiếu "ma”. Các cơ quan giám sát đang tiến hành thanh tra quy trình kiểm soát nội bộ của Samsung Securities. Vào ngày thứ Hai (9/4), một trong các quỹ hưu trí lớn nhất của Hàn Quốc đã ngừng sử dụng dịch vụ môi giới của Samsung Securities.

Về phần mình, Samsung Securities cho biết sẽ xử phạt thật nặng những nhân viên đã bán cổ phiếu và hoàn lại tiền cho những cổ đông bị thiệt hại vì giá cổ phiếu giảm.

Ông Koo Sung-hoon Tổng Giám đốc Samsung Securities nói trong một thông báo của công ty: “Chúng tôi sẽ bồi thường cho các nhà đầu tư bị thiệt hại trên quy mô rộng nhất có thể.”

Một trong những hệ quả của sự việc này mà ít ai ngờ tới đó là công luận Hàn Quốc đã tỏ thái độ phản đối việc bán khống. Để ngăn chặn sự việc như ở Samsung Securities lặp lại, tính đến ngày thứ Năm (12/4) đã có hơn 200.000 người đã ký một đơn kiến nghị gửi cho Nhà Xanh, văn phòng Tổng thống Hàn Quốc, yêu cầu Chính phủ cấm hành vi bán khống. Với một đơn kiến nghị có nhiều chữ ký như vậy, Nhà Xanh sẽ phải có phản hồi chính thức.

Bán khống vô căn cứ

Sự cố xảy ra ở Samsung Securities tuy hơi khác nhưng có một đặc điểm chung với nghiệp vụ bán khống vô căn cứ khi nhà đầu tư bán những cổ phiếu mà họ không sở hữu và vẫn chưa đi vay về với hy vọng sẽ mua được những cổ phiếu này trong tương lai với giá thấp hơn. Những nhân viên của Samsung không bán cổ phiếu để kiếm lợi khi giá cổ phiếu giảm, nhưng đúng là họ bán những cổ phiếu mà họ không sở hữu.

Đơn kiến nghị gửi tới Nhà Xanh có đoạn: “Làm như vậy là hoàn toàn không thể chấp nhận được. Các nhân viên bán cổ phiếu ngay cả khi họ biết rằng làm như vậy là sai. Đây là ví dụ tồi tệ nhất về rủi ro đạo đức. Cần phải có một đợt tổng thanh tra các công ty môi giới chứng khoán.”

Trong một nỗ lực nhằm ứng phó với khủng hoảng, Samsung Securities cho biết công ty sẽ bồi thường cho tất cả các nhà đầu tư nhỏ lẻ nắm giữ những cổ phiếu "ma" này trước thời điểm 9h35 sáng ngày 6/4 – thời điểm giao dịch cổ phiếu "ma" đầu tiên được thực hiện và phải bán cổ phiếu này cùng ngày hôm đó để cắt lỗ khi giá đã giảm. Samsung Securities sẽ dùng mức giá cao nhất phiên giao dịch ngày hôm đó để làm căn cứ bồi thường cho nhà đầu tư.

Hệ thống lỏng lẻo

Khôi phục danh tiếng và lấy lại lòng tin của nhà đầu tư sẽ không dễ dàng. Có thông tin cho rằng các quỹ hưu trí khác đang xem xét sẽ ngừng sử dụng dịch vụ của Samsung Securities. Báo chí trong nước trích lời Bộ trưởng Tài chính Hàn Quốc Kim Dong-yeon vào ngày thứ Hai tuần này (9/4) rằng Samsung cần phải thực hiện một cuộc kiểm tra toàn diện hệ thống kiểm soát nội bộ lỏng lẻo của mình.

Theo nhà phân tích Hwang Seiwoon, sự cố này xảy ra vì một số nguyên nhân như sai sót ban đầu, hành động thiếu trung thực của những nhân viên bán khống, và khiếm khuyết của hệ thống. Sự cố này đã làm nảy sinh yêu cầu phải có một cuộc thanh tra toàn diện cách xử lý tất cả giao dịch ở các công ty môi giới Hàn Quốc.

Ông Hwang cho biết “Chúng ta không thẻ loại trừ khả năng là một số nhà đầu tư sẽ rời khỏi thị trường. Niềm tin vào thị trường cổ phiếu của chúng ta đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng.