Quặng sắt đang trong thị trường giá lên nhờ nhu cầu thép xây dựng của Trung Quốc tăng đột biến

Vì chỉ được sử dụng để sản xuất thép, quặng sắt là hàng hóa xuất hiện đầu tiên khi một nền kinh tế tăng trưởng hoặc chậm lại, với giá quặng chứa 62% sắt lên đến 76,7 USD/tấn. Đây là một dấu hiệu cho thấy tiềm năng tăng trưởng đáng kể tại Trung Quốc, quốc gia tiêu thụ hơn một nửa lượng quặng sắt của thế giới.

Đầu tháng 7, với sự bất ổn về ảnh hưởng của cuộc chiến thương mại với Mỹ leo thang, giá quặng sắt đã giảm còn khoảng 63 USD/tân từ mức 79 USD/tấn trong tháng 2.

Còn đà tăng mới nhất, trở lại gần như mức giá được ghi nhận hồi đầu năm, đã khiến các nhà khai thác quặng sắt bất ngờ, không chỉ vì nó không được lường trước, mà còn vì sự thay đổi về loại quặng Trung Quốc đang mua.

Trong gần 2 năm qua, Trung Quốc đã yêu cầu quặng hàm lượng cao, với việc trả một khoảng phí bảo hiểm khổng lồ cho quặng sắt tốt nhất trong khi đưa ra mức chiết khấu lớn đối với các nhà sản xuất quặng hàm lượng thấp.

Ảnh: Cole Burston/Bloomberg

Các nhà khai thác lớn là người chiến thắng

Những công ty khái thác lớn như BHP, Rio Tinto và Vale là người hưởng lợi lớn nhờ loại quặng hàm lượng cao họ khai thác.

Quặng hàm lượng sắt cao được hỗ trợ từ các qui định nghiêm ngặt về làm sạch môi trường với các nguyên liệu thô quan trọng gồm cả than mỡ. Các nguyên liệu này để lại ít chất thải và giảm thời gian lò luyện sắt cần thể hoạt động, giúp giảm phát thải.

Chính sách sử dụng quặng hàm lượng sắt cao khiến một số mỏ quặng hàm lượng thấp đóng cửa và những mỏ khác, như các mỏ do Fortescue Metal Group, nhà khai thác quặng sắt lớn thứ ba của Australia, nhận được giá thanh toán thấp hơn mức tiêu chuẩn.

Trong tháng 9, giá quặng sắt Fortescue nhận được trung bình đạt 45 USD/tấn, bằng 67% mức giá tiêu chuẩn.

Sự trở lại của quặng hàm lượng sắt thấp

Giá quặng mới nhất Fortecue được trả đã tăng 2% vì sự thay đổi bắt đầu hình thành trong ngành sản xuất thép của Trung Quốc, với các nhà máy gia tăng sản xuất trước khi lệnh hạn chế sản xuất mùa đông hàng năm bắt đầu có hiệu lực và sự gia tăng này dẫn tới việc sử dụng bất kì loại quặng nào sẵn có.

Cùng với việc sử dụng loại quặng hàm lượng sắt thấp để đáp ứng nhu cầu thép, còn có sự chuyển đổi đáng kể trong loại thép từ thép cán nóng, dùng trong phương tiện đi lại và máy móc, sang sự gia tăng lớn của thanh cốt thép được sử dụng trong xây dựng.

Thanh cốt thép được sử dụng tại một công trường xây dựng. Ảnh: Dhiraj Singh/Bloomberg

Sự chuyển đổi về loại thép được sản xuất tại Trung Quốc, và gia tăng tổng thể về sản lượng thép, phù hợp với lí thuyết rằng, chính phủ đang kích thích ngành xây dựng để duy trì động lực kinh tế nói chung khi xuất khẩu hàng hóa gần như chững lại.

Thanh cốt thép, là một loại thép rất cơ bản, thường được bán với mức giá chiết khấu so với thép cán nóng chất lượng cao, nhưng tuần trước, giá hai loại thép này đã đảo ngược, với giá thanh cốt thép đắt hơn thép cuộn cán nóng.

Những gì đang diễn ra đối với ngành thép Trung Quốc đã khiến các quan chức ngân hàng ngạc nhiên.

Macquarie, một ngân hàng có trụ sở tại Australia, miêu tả tình huống này là một sự phản kích bất thường của giá quặng sắt.

Ngân hàng này cho biết biết trong một báo cáo nghiên cứu, có 3 vấn đề chịu trách nhiệm cho sự gia tăng của giá quặng sắt khi hầu hết các kim loại khác và thị trường chứng khoán suy yếu.

Ảnh: Qilai Shen/Bloomberg

Theo đó, việc đẩy nhanh tiến độ sản xuất trước mùa đông được Macquarie nhìn nhận là nhân tố lớn nhất, với các nhà sản xuất thép gia tăng hoạt động để sản xuất nhiều thép nhất có thể trước khi qui định môi trường của chính phủ buộc sản xuất chậm lại trong mùa sưởi ấm.

Việc quản lí chi phí đã khuyến khích các nhà máy thép thay đổi trở lại dùng quặng hàm lượng sắt thấp, trong khi tối đa hóa sử dụng công suất đã kích thích nhà máy hoạt động chăm chỉ hơn để tránh trở thành mục tiêu đóng cửa hàng đầu của chính phủ hay buộc phải hợp nhất với một đối thủ.

Đối với các nhà khai thác quặng sắt, nhu cầu gia tăng của ngành thép tại Trung Quốc là một phần thưởng.

Giám đốc điều hành Rio Tinto, ông Jean-Sebastien Jacques cho biết hôm 30/10 rằng, sự kích thích nền kinh tế của Trung Quốc đang hỗ trợ nhu cầu nguyên liệu thô.