Proptech âm thầm cạnh tranh thị trường nửa tỉ đô
 |
Một cách âm thầm, các công ty công nghệ trong lĩnh vực bất động sản (proptech) ở Việt Nam đang canh tranh giành ngôi vương trong thị trường có quy mô lên đến nửa tỉ USD mỗi năm. Đội quân proptech này thậm chí đang nhăm nhe lấn sân các sàn bất động sản truyền thống.
Cái lắc đầu của batdongsan.com.vn
Cách đây không lâu, một quỹ đầu tư ngoại ngỏ ý đầu tư vào công ty quảng cáo bất động sản trực tuyến và nhận được cái lắc đầu từ chối. Khá thú vị, đây không phải là quỹ đầu tư đầu tiên bị công ty này từ chối trong thời gian qua, dù khoản tiền đưa ra là không nhỏ. Đơn vị từ chối nhận đầu tư là batdongsan.com.vn, website rao vặt bất động sản thành lập từ năm 2006. Ở vị trí dẫn đầu, batdongsan.com.vn có lý do để làm như vậy. Theo similarweb, tính đến tháng 8.2018, mỗi tháng, batdongsan.com.vn có hơn 7 triệu lượt truy cập, với thời gian ở lại webite là 8 phút rưỡi. Các chỉ số này đều bỏ xa những đối thủ cùng ngành.
Theo tính toán của Quỹ ESP, quy mô ngành quảng cáo trực tuyến trong ngành bất động sản (bao gồm tin đăng quảng cáo và banner) là 100 triệu USD. Các ước tính cho thấy doanh thu batdongsan.com.vn năm ngoái phải hơn 10 triệu USD, chiếm ít nhất 10% thị phần. Con số này có cơ sở vì năm 2016, đơn vị này đã công bố doanh thu đạt 6 triệu USD.
 |
Từ 12 năm trước, batdongsan.com.vn bắt đầu với mô hình rao vặt bất động sản và là một trong các doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực này. Cùng với lãi gộp của mô hình rao vặt thường lên đến 50% đã giúp batdongsan.com.vn thu hút được nhà đầu tư. Phần lớn nguồn thu của các sàn mô hình như batdongsan.com.vn đến từ thu phí đăng tin của người dùng, còn lại là phí quảng cáo banner, bài quảng cáo… Công ty lọt vào mắt xanh của CyberAgent Ventures (Nhật) vào năm 2014 và PropertyGuru, website bất động sản lớn nhất châu Á hai năm sau đó.
Không khó để dự đoán vì sao các quỹ đầu tư ngoại gần đây lại mặn mà với các proptech của Việt Nam. Trên thế giới, sau các ứng dụng gọi xe, chia sẻ phòng xu hướng đầu tư vào proptech đang được kích hoạt trở lại, dẫn đầu là quỹ Vision SoftBank (Nhật). Cách đây không lâu đơn vị này đã rót thêm 325 triệu USD vào Opendoor, công ty hiện được định giá 2 tỉ USD và 400 triệu USD vào Compass, một proptech của Mỹ khác đang được định giá 4,4 tỉ USD. Theo dữ liệu từ CB Insights, sau thời gian trầm lặng, vốn đầu tư đổ vào proptech đã tăng trưởng mạnh mẽ trở lại. Năm 2018, có tổng cộng 3,4 tỉ USD đã đổ vào các công ty này, tăng gấp năm lần so với năm 2013.
Các nhà đầu tư nhìn thấy tiềm năng từ lĩnh vực bất động sản vì các bộ phận trong ngành này như định giá, thế chấp, quản lý tòa nhà… khá chậm trong việc áp dụng công nghệ để tăng hiệu quả trong thời gian qua. Đó là cơ hội để tạo ra các doanh nghiệp tỉ USD thế hệ tiếp theo. “Bất động sản sẽ là ngành tiếp theo bị khuấy động bởi các công ty công nghệ”, ông Jeffrey Housenbold, Giám đốc Điều hành Quỹ Vision SoftBank, cho biết.
Những đối thủ mới
Hơn 10 năm qua, batdongsan.com.vn vẫn giữ vị trí số 1 trong lĩnh vực quảng cáo bất động sản và đối với ngành công nghệ, đó là một mục tiêu để các công ty đàn em đeo đuổi. Cùng với sự hấp dẫn của thị trường bất động sản Việt Nam đã hình thành hai nhóm công ty proptech trong thời gian qua.
Nhóm thứ nhất, xếp cùng hạng mục với batdongsan.com.vn là Homedy và Chợ Tốt (Na Uy) đang kỳ vọng sẽ chia sẻ thị phần trong miếng bánh 100 triệu USD ở Việt Nam. Trong đó, Homedy là startup Việt Nam (thành lập năm cuối năm 2015) được đầu tư từ ESP Capital, Pix Vine, Genesia Ventures. Bà Lê Hoàng Uyên Vy, người đang giữ vị trí Đối tác Điều hành (General Partner), cho biết sau 3 năm, Homedy đang nằm trong top 3 những website bất động sản có lượt truy cập cao nhất ở Việt Nam. So với đầu năm 2018, lượng truy cập vào website này đã tăng gấp 3 lần kéo theo doanh thu dự tính trong năm nay có thể sẽ tăng 2,5 lần.
“Homedy đang phát triển tương đối nhanh so với tỉ lệ tăng trưởng bình quân của ngành quảng cáo trực tuyến”, bà Vy cho biết. Giải thích về việc tham gia vào lĩnh vực quảng cáo bất động sản, bà Vy cho rằng, người tiêu dùng hiện nay khi mua nhà, không chỉ quan tâm đến chính căn nhà mà còn rất chú trọng đến các yếu tố xung quanh. Người mua nhà không chỉ mua một tài sản mà còn là mua một cuộc sống bao gồm các tiện ích trong khu vực. Do đó, một website bất động sản muốn được khách hàng tin dùng phải cung cấp được đầy đủ, chính xác và đa dạng thông tin cần biết.
Về phía Chợ Tốt, kể từ khi sáp nhập vào Telenor hồi năm ngoái, đơn vị này đã đưa bất động sản trở thành một trong các mảng chiến lược tại Việt Nam. Theo ông Nguyễn Trọng Tấn, Giám đốc Kinh doanh Chợ Tốt, lượng truy cập vào mục bất động sản hiện tăng 10% và lượng tin đăng tăng 17% so với cùng kỳ năm ngoái. “Kết quả này là khả quan khi chi phí quảng cáo trong thời gian qua không tăng”, ông Tấn nói.
Nhóm thứ hai, tham vọng hơn, định nghĩa mình là công ty môi giới tích hợp công nghệ với các đại diện như Rever, Propzy… Sự xuất hiện của Big Data và AI giúp hình thành rất nhiều trung tâm lưu trữ các giao dịch bất động sản. Thông qua nguồn dữ liệu lưu trữ ở các website rao vặt, các đơn vị nghiên cứu, giám sát thị trường cũng như từ đơn vị tư vấn, môi giới và ngân hàng, thông qua các phần mềm được lập trình để lọc và xử lý dữ liệu chính xác hơn về khách hàng, nhu cầu thị trường, quảng cáo tiếp cận người mua...
 |
Theo báo cáo của Rever, quy mô thị trường môi giới bất động sản (sơ cấp lẫn thứ cấp) ở Việt Nam hiện có giá trị khoảng 400 triệu USD. Các công ty trong nhóm này sẽ nhận được chi phí hoa hồng 3% cho sản phẩm thứ cấp và 1% cho sản phẩm sơ cấp.
Thông qua việc quảng cáo trực tuyến, ứng dụng di động, công nghệ tạo hình 3D, các nhóm này tiếp cận nhều khách hàng hơn và xây dựng một hệ thống đánh giá mức độ quan tâm của khách hàng, rồi từ đó tiến hành mời bán. Mục tiêu của nhóm này là tương tác chính xác với khách hàng và rút ngắn thời gian giao dịch của các căn hộ, xa hơn trong 5 năm tới, kỳ vọng tạo ra nhiều giao dịch thành công tương đương với các sàn môi giới truyền thống nhưng với lượng nhân sự thấp hơn ít nhất là 5 lần.
Tính đến thời điểm hiện tại, Propzy đã nhận được 2 triệu USD đầu tư từ Frontier Digital Ventures (Malaysia), còn Rever cũng xác nhận đã có các nhà đầu tư nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực internet tham gia.
Sàn thật đấu sàn ảo
Với sự bùng nổ của thương mại điện tử, thay đổi thói quen mua sắm của người dùng, việc tìm kiếm bất động sản trên các sàn trực tuyến ngày càng tăng. Theo nghiên cứu của batdongsan.com.vn, Hà Nội và TP.HCM vẫn là những khu vực có lượng người tìm kiếm bất động sản nhiều nhất; nhóm tuổi 25 - 34 chiếm đa số. Quý I năm nay, số lượng người truy cập tìm kiếm tại batdongsan.com.vn vượt qua con số 10 triệu.
 |
Chính vì vậy, cuộc chiến bất động sản trực tuyến ở Việt Nam không chỉ là sàn đấu của các proptech, mà còn có sự tham gia của các sàn môi giới truyền thống.
Hãy nhìn ảnh hưởng của hai sàn giao dịch bất động sản công nghệ ở Mỹ và Trung Quốc là Compass và Homelink tác động đến thị trường sẽ thấy rõ vì sao nhóm truyền thống không thể đứng ngoài.
Bằng dữ liệu thời gian thực, hai đơn vị này có thể dự đoán được xu hướng thị trường từ đó lôi kéo đội ngũ môi giới dày dặn kinh nghiệm. Trong đó, quan trọng nhất là dự đoán được xu hướng thị trường. “Khi thị trường không tốt, đơn vị nào có thể theo dõi dữ liệu hằng ngày sẽ có quyết định chính xác hơn các đơn vị nhận báo cáo tháng hay quý”, một nhà phân tích nhận định.
Cũng theo nguồn tin này, một cách âm thầm, các sàn giao dịch truyền thống có vị thế trên thị trường Việt Nam đang rao riết ứng dụng công nghệ để có được tương lai tốt hơn các đồng nghiệp ở thị trường Mỹ hay Trung Quốc. Về phần mình, các proptech vẫn tiếp tục chạy theo mục tiêu tăng trưởng. Theo đó, ở nhóm quảng cáo trực tuyến sẽ hướng đến yếu tố hữu ích của thông tin. Homedy cho biết sẽ hướng tới việc cung cấp một giải pháp tổng thể cho người mua nhà.
 |
Theo đại diện của ESP Capital, ngoài thông tin về bất động sản, Công ty đang chuẩn bị đưa ra các dịch vụ gia tăng như trang trí nhà cửa và ra mắt phiên bản mới. Bên cạnh những khách hàng là người mua nhà, phiên bản mới cũng sẽ cung cấp nhiều tính năng tiện ích phục vụ cho các công ty/cá nhân là môi giới bất động sản. Các công ty/cá nhân môi giới hoàn toàn có thể sử dụng Homedy như một công cụ để tăng hiệu quả bán hàng. Song song đó, Homedy sẽ liên kết với một công ty được ESP Capital đầu tư khác là Luxstay, đơn vị cung cấp nền tảng cho thuê căn hộ ngắn ngày ở Đông Nam Á. “Chủ căn hộ có thể kinh doanh tạo ra dòng tiền từ chính căn nhà của mình trong lúc chờ cho thuê dài hạn hoặc bán nhà”, bà Vy giải thích.
Về phía Chợ Tốt, ông Tấn cho biết sẽ tiếp tục đầu tư vào hệ thống duyệt tin và các công cụ giúp chuẩn hóa thông tin bán hàng. Bên cạnh đó, Công ty sẽ hợp tác với các chuyên gia để đào tạo chuyên sâu cho đội ngũ duyệt tin.
Để đa dạng việc thanh toán dịch vụ, Công ty sẽ hợp tác với ví Momo đồng thời đẩy mạnh quảng cáo trực tuyến để thu hút thêm người sử dụng trong thời gian tới. Sở dĩ Công ty đầu tư sâu vào nội dung vì ông Tấn cho biết từ đầu năm đến nay, lượng truy cập vào mục bất động sản của Chợ Tốt tăng, trong khi tổng lượng truy cập vào các trang bất động sản trên thị trường có xu hướng giảm. Trong khi đó, ngân sách quảng cáo của Chợ Tốt không tăng.
 |
“Điều này cho thấy nội dung đầy đủ là điều người sử dụng quan tâm nhất”, ông Tấn nói. Còn đối với các công ty môi giới công nghệ, hai yếu tố được nhóm này hướng đến hàng đầu là tổng giá trị giao dịch và số lượng giao dịch thành công. Để đạt được, các đơn vị này đang ra sức mở rộng sự phổ biến của mình ở các kênh truyền thống. Đây cũng là cách làm của các doanh nghiệp proptech thành công trên thế giới. Ông John Lê, người sáng lập Propzy, cho biết sẽ mở hơn 26 trung tâm giao dịch tại các quận trọng điểm của TP.HCM.
Tính đến tháng 6.2018, đơn vị này đã có 5 trung tâm giao dịch như ở Bình Thạnh, Tân Phú, Gò Vấp và Tân Bình. Tương tự, Rever cũng mở rộng độ phủ, theo ông Phan Nhật Minh, đồng sáng lập Công ty, cho biết sẽ tham gia vào phân khúc giao dịch thứ cấp và sơ cấp. Hiện nay, Công ty có 6 văn phòng giao dịch sơ cấp ở quận 2, 5, 7 và Bình Thạnh (TP.HCM). Còn đối với phân khúc thứ cấp, Công ty sẽ mở rộng theo hình thức nhượng quyền và các đối tác phải hoàn thành chương trình đào tạo của Rever, bù lại họ sẽ được sử dụng các công nghệ phục vụ việc kinh doanh.
Việt Nam sẽ sớm chứng kiến sự cạnh tranh của các công ty proptech và các nhóm môi giới truyền thống. Đây cũng là cuộc chiến của một bên đại diện cho tư duy sử dụng công nghệ để phá vỡ các hàng rào truyền thống, một bên đại diện cho tư duy sử dụng công nghệ để quản lý hiệu quả hơn.
