Phong cách startup gây tranh cãi của Elon Musk: Cảm thấy đúng là làm, không cần lập kế hoạch kinh doanh

Khi tỷ phú Elon Musk có một ý tưởng khởi nghiệp mới, ông thường bỏ qua một giai đoạn quan trọng đối với một công ty khởi nghiệp: Elon Musk không thích lập kế hoạch kinh doanh, theo CNBC Make It.

Trong hai thập kỷ qua, Elon Musk đã giúp xây dựng hàng loạt công ty thành công, từ PayPal đến Tesla và SpaceX, qua đó đưa ông trở thành người giàu nhất thế giới, với giá trị tài sản ròng là 258 tỷ USD, theo Bloomberg. Tỷ phú người Nam Phi đã làm được điều đó dù có những bước đi ngược lại hoàn toàn với những hiểu biết thông thường về kinh doanh.

Elon Musk thừa nhận đã bỏ ý tưởng phát triển một lộ trình bằng văn bản thông thường, xác định mục tiêu của công ty tại hội nghị South by Southwest vào năm 2018. “Tôi đã có một kế hoạch kinh doanh cách đây không lâu trong những ngày đầu thành lập Zip2. Nhưng những điều này luôn sai, vì vậy tôi không bận tâm đến các kế hoạch kinh doanh sau đó”, Elon Musk nhấn mạnh.

Zip2 là công ty khởi nghiệp lớn đầu tiên của Musk. Ông đồng sáng lập công ty giúp các tờ báo thiết kế hướng dẫn thành phố cùng với anh trai Kimbal vào năm 1995. Zip2 không hẳn là một thất bại. Sau 4 năm, hai anh em đã bán Zip2 cho Compaq với giá 307 triệu USD.

Tuy nhiên, 4 năm đó đã nói với Elon Musk rằng mọi thứ hiếm khi diễn ra theo đúng kế hoạch trong thế giới khởi nghiệp. Vì vậy, trước khi sáng lập công ty tiếp theo của mình, X.com, công ty cuối cùng đã hợp nhất với đối thủ cạnh tranh, Confinity để trở thành PayPal, Musk quyết định loại bỏ hoàn toàn kế hoạch.

Elon Musk và các đối tác của mình đã tiếp tục bán PayPal cho eBay vào năm 2002, trong một thương vụ có giá trị lên tới 1,5 tỷ USD.

Nhiều chuyên gia kinh tế nổi tiếng về khởi nghiệp đã không đồng ý với cách làm của Elon Musk. Việc không lập kế hoạch kinh doanh thường được coi là một trong những sai lầm phổ biến nhất mà một doanh nhân có thể mắc phải, đặc biệt là đối với bất kỳ ai đang cố gắng huy động vốn.

Mark Cuban, một “cá mập” trên sóng Shark Tank Mỹ, cho biết ông luôn tin tưởng vào các kế hoạch kinh doanh. Ông thường tiến hành nghiên cứu các kế hoạch kinh doanh của startup một cách kỹ lưỡng trước khi rót vốn đầu tư. Đối với Mark Cuban, chìa khóa là “sự linh hoạt”, thứ giúp một startup có thể thích ứng khi kế hoạch ban đầu bắt đầu gặp trục trặc.

Richard Branson, một tỷ phú khác cạnh tranh với Elon Musk trong ngành hàng không vũ trụ, cũng được biết đến như một người rất ủng hộ việc viết ra các kế hoạch kinh doanh. Branson từng viết trong một bài đăng trên blog: “Một kế hoạch kinh doanh không nhất thiết phải là một đề xuất dài dòng và được suy nghĩ kỹ lưỡng. Nó có thể đơn giản như một số ghi chú trong một cuốn sổ, hoặc một nét vẽ nguệch ngoạc trên mặt sau của một phong bì”.

Richard Branson nói thêm rằng một startup không cần phải chờ đợi đến khi có một kế hoạch chính thức, hoàn thiện để bắt đầu. Điều này cũng giống với suy nghĩ của tỷ phú Mark Zuckerberg, CEO Meta, công ty điều hành những mạng xã hội lớn nhất thế giới là Facebook và Instagram hay nhà đồng sáng lập mạng xã hội LinkedIn Reid Hoffman.

Thay vì viết một kế hoạch kinh doanh, Elon Musk cho rằng các doanh nhân tham vọng nên tự hỏi bản thân một số câu hỏi đơn giản trước khi bắt đầu. “Bạn thực sự phải hỏi liệu điều gì đó có đúng hay không, và liệu ý tưởng kinh doanh của bạn có “hợp pháp” hay không”, Musk nhấn mạnh.

“Nếu có khi nào cảm thấy nó quá dễ dàng, thì có lẽ đúng là nó đang dễ thật”, CEO Tesla nói thêm.