Sea tạo sóng ở Đông Nam Á [Phần 1]: Những chuyển động đầu tiên

Năm 2009, Forrest Li - một thanh niên vừa tốt nghiệp chương trình MBA của Đại học Stanford, bắt đầu xắn tay áo vào gây dựng công ty game mới toanh chỉ với gần chục nhân viên.

Garena khi ấy nằm gói gọn trong một căn shophouse siêu nhỏ ở khu trung tâm sầm uất của Singapore. Thành công đến gần như ngay lập tức khi startup của ông lọt qua nhiều vòng đầu tư và kế hoạch mở rộng diễn ra rất nhanh chóng.

Chẳng bao lâu, quy mô Garena vượt xa căn shophouse nhỏ trên đường Maxwell và Li phải chuyển công ty đến một căn penthouse hai tầng lớn hơn. Dù vậy, tên tuổi của Garena khi ấy chưa thực sự được biết đến nhiều.

Cho đến hiện tại, Garena hiện chỉ là một nhánh của tập đoàn "siêu to khổng lồ" Sea Group.

Với vốn hóa thị trường lên tới 137 tỷ USD, Sea nay còn lớn hơn ngân hàng bậc nhất của Singapore là DBS. Ngoài ra, Tập đoàn còn sử dụng 3.000 nhân viên tại quốc đảo Singapore và hoạt động ở nhiều khu vực từ Trung Quốc, Việt Nam đến Nhật Bản và Nam Mỹ.

Không chỉ là một kỳ lân, Sea còn là một trong các công ty công nghệ nổi tiếng nhất tại Đông Nam Á, với minh chứng là khối bất động sản mà tập đoàn này đang sở hữu. Đơn cử, năm 2019, Li đã xây dựng một khu phức hợp rộng gần 2,3 ha cho nhân viên Shopee - nền tảng thương mại điện tử lớn nhất khu vực và là một nhánh của Sea.

Giá cổ phiếu của Sea cũng bứt phá ngoạn mục trong thời gian qua. Chỉ riêng trong 10 tháng gần nhất, cổ phiếu của ông lớn công nghệ Singapore đã tăng 5 lần.

Tuần trước, Sea vừa hoàn tất thương vụ mua lại Ngân hàng Kesejahteraan Ekonomi (BKE) của Indonesia. SMCP dẫn nguồn tin thân cận cho biết, Sea đang chuẩn bị chuyển đổi BKE thành một công ty công nghệ kỹ thuật số. Năm ngoái, Sea đã được cấp một trong hai giấy phép mở ngân hàng kỹ thuật số toàn diện tại Singapore.

Dù một số người chỉ trích Li và Sea Group phát triển "quá nóng", bất chấp ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, số khác lại nhận định sự tăng trưởng của ông lớn này là hoàn toàn tự nhiên và có thể đoán trước được.

Để tạo được ảnh hưởng tại Đông Nam Á như hiện nay, Sea cũng phải đi từ những bước chập chững đầu tiên.

Theo SCMP, thành công của Sea phần lớn bắt nguồn từ những điểm sáng quanh công ty game Garena. Dù đến nay Garena đã có vị thế lớn, nhưng câu chuyện xoay quanh đà bứt phá vượt trội của hãng game này lại ít được biết đến mà chỉ gói gọn trong cộng đồng gaming và giới đầu tư.

Forrest Li từng công khai thừa nhận, nhờ nhận diện rõ "những nhu cầu chưa được ai đáp ứng" trong lĩnh vực game đầu những năm 2010 mà thành công mới đến với Garena. Bản thân Li cũng là một người đam mê game.

Những chuyển động đầu tiên

Ở thời điểm đó, những tựa game bom tấn phổ biến ở các thị trường lớn như Mỹ và Trung Quốc vẫn chưa có mặt tại Đông Nam Á và một số game thủ trong khu vực không thể hiểu các tựa game nói tiếng Anh.

Trong một cuộc phỏng vấn năm 2010, Li cho biết Garena được thành lập với sứ mệnh kết nối các game thủ trên thế giới. Nhà sáng lập của Sea kể về quá trình các game tương tác trở thành một hình thức giải trí quan trọng cho giới trẻ và thậm chí sẽ sớm vượt qua những thú tiêu khiển cũ như radio, ti vi và phim ảnh.

"Chúng tôi tin rằng game tương tác sẽ là thứ mà tất cả nhân loại đều có thể hiểu và thích thú, bất luận chúng ta ở đâu, thuộc chủng tộc nào, nói ngôn ngữ gì và theo đuổi tôn giáo nào", Li chia sẻ.

Từ đó, Garena tìm đến các thành phố, thị trấn lớn nhỏ và các quán cà phê Internet tại Đông Nam Á để hiểu rõ hơn nhu cầu của game thủ. Song, Li cho biết khởi đầu của Garena không hề dễ dàng.

Tháng 11 năm ngoái, Forrest Li kể rằng rất khó để huy động vốn sau Đại Suy thoái (2007 - 2009). Ông nói: "Về cơ bản, không ai thực sự coi Đông Nam Á là một cơ hội đầu tư hứa hẹn. Chúng tôi phải dùng tiền túi và một ít từ gia đình, bạn bè. Đó là cách chúng tôi bắt đầu".

Ban đầu, Garena mang những tựa game nước ngoài về Đông Nam Á nhưng đến năm 2014, khi tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh và truy cập Internet trong khu vực tăng lên, công ty đã nảy ra ý tưởng tự phát triển game.

Li thành lập một studio game ở Thượng Hải và chuyển từ phát triển game trên PC sang phục vụ riêng cho điện thoại di động. Vài năm sau, Garena phát hành Free Fire, tựa game được giới phân tích coi là chất xúc tác cho thành công của công ty này. Free Fire vừa đạt mốc 80 triệu người dùng hàng ngày vào năm ngoái và được chơi ở 130 quốc gia trên thế giới.

Ngoài ra, Garena còn trở thành nhà tổ chức các cuộc thi thể thao điện tử (e-sport) hàng đầu. Giải đấu e-sport năm 2019 của Garena thu hút đến 130 triệu khán giả theo dõi. Từ đó, các nhà đầu tư lớn tìm đến, trong đó có Tencent Holdings của Trung Quốc.

Năm 2017, Garena được đổi tên thành Sea Group, phần nào cho thấy tham vọng của tập đoàn tại Đông Nam Á. Dù vậy, nhà sáng lập vẫn giữ Garena làm tên riêng của nhánh game và giải trí kỹ thuật số của Sea.

Gợn sóng tiếp theo

Cùng thời điểm Garena phát hiện tốc độ sử dụng điện thoại thông minh đang tăng vọt, họ đã bắt đầu nghĩ đến việc nhảy vào lĩnh vực thương mại điện tử (e-commerce). Năm 2015, ông lớn Singapore này chính thức ra mắt sàn thương mại điện tử mang tên Shopee.

Trong một cuộc phỏng vấn cùng SCMP năm 2019, ông Zhou Junjie - Giám đốc Thương mại của Shopee, cho biết hầu hết các sàn sàn thương mại điện tử vào thời điểm đó đều tập trung vào các trang web, trong khi Shopee muốn cung cung cấp nền tảng di động, lấy ứng dụng làm trọng tâm.

"Đó là một trong những lợi thế của kẻ đến sau, vì bạn có thể thấy được toàn cục diện, xu hướng hiện tại và tư duy về một cách làm mới lạ hoặc tốt hơn", ông Zhou nói.

Giám đốc Zhou cho hay, một chiến lược quan trọng khác mà Shopee triển khai là chinh phục các thị trường địa phương bằng cách bản địa hóa và tùy chỉnh ứng dụng theo từng khu vực. Ví dụ, tại Indonesia, Shopee đã tung ra một mảng riêng chuyên bán các sản phẩm và dịch vụ cho dành cho người Hồi giáo.

Cuối cùng, Shopee đạt hơn 200 triệu lượt tải xuống tính đến năm 2019 và là một trong các sàn thương mại điện tử lớn tại Đông Nam Á, ngang hàng với Tokopedia và Lazada của Indonesia.

Thậm chí nếu tính lượt truy cập web, Shopee hiện đang dẫn đầu tại toàn bộ 6 thị trường lớn tại Đông Nam Á, gồm Việt Nam, Thái Lan, Singapore, Indonesia, Philippines và Malaysia.