Ông Biden bảo vệ quyết định rút quân: Mỹ không thể đổ máu khi người Afghanistan không chịu chiến đấu

Tổng thống Joe Biden đưa ra lời bảo vệ cứng rắn quyết định rút lính Mỹ khỏi Afghanistan trong bài phát biểu ngày 16/8. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận tai ương tại đất nước Trung Nam Á này đã trở thành một trong những khủng hoảng lớn nhất của nhiệm kỳ.

Ông Biden phát biểu trước người dân từ Phòng Đông của Nhà Trắng: "Tôi kiên quyết bảo vệ quyết định của mình. Sau 20 năm, tôi đã học được rằng không bao giờ có thời điểm nào được coi là tốt để rút quân Mỹ".

Ông Biden khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục chiến đấu chống khủng bố ở Afghanistan ngay cả sau khi rút lui.

Khi quay trở lại Nhà Trắng ngày 16/8 từ Trại David, ông Biden đối mặt với chỉ trích gay gắt từ cả Đảng Cộng hòa lẫn Đảng Dân chủ. Cả đồng minh lẫn đối thủ đều cho rằng việc ông ngoan cố rút lính Mỹ khỏi Afghanistan đã tạo ra một thảm họa nhân đạo, tờ Bloomberg cho biết. 

Hình ảnh từ sân bay Kabul

Hình ảnh hoảng sợ và tuyệt vọng khi người Afghanistan chen chúc tại sân bay Kabul - thậm chí bám vào các máy bay của Không quân Mỹ - đe dọa sẽ ám ảnh nhiệm kỳ của ông Biden. Những hình ảnh này cũng gia tăng áp lực, đòi hỏi chính quyền giải thích vì sao ông đã đánh giá sai tình hình ở Afghanistan.

Ông Biden chỉ ra rằng chính cựu Tổng thống Donald Trump đã giảm sự hiện diện của Mỹ ở Afghanistan xuống một phần nhỏ so với quy mô trước đây sau thỏa thuận với Taliban vào năm ngoái.

"Với tư cách tổng thống Mỹ, tôi phải chọn làm theo thỏa thuận đó, hay nuốt lời để để chuẩn bị trở lại chiến đấu với Taliban vào mùa xuân".

Ông Biden lập luận rằng việc Mỹ tiếp tục ở lại Afghanistan "không phục vụ cho lợi ích an ninh quốc gia của chúng ta. Đó không phải điều người Mỹ muốn".

Ông Biden cũng đổ một phần lỗi sang người Afghanistan, họ đã nhận được đào tạo quân sự và thiết bị quốc phòng từ Mỹ trong suốt nhiều năm. Tuy nhiên, Mỹ không thể đem đến cho lực lượng an ninh Afghanistan "ý chí chiến đấu".

"Các nhà lãnh đạo chính trị Afghanistan đã bỏ cuộc và chạy trốn khỏi đất nước. Quân đội Afghanistan sụp đổ, đôi khi còn không thèm cố gắng chiến đấu".

"Những diễn biến trong tuần qua chứng minh rằng việc chấm dứt sự can dự của quân đội Mỹ vào Afghanistan bây giờ là quyết định đúng đắn. Chúng ta không thể và không nên chiến đấu để đổ máu trong cuộc chiến mà các lực lượng Afghanistan không sẵn sàng đấu tranh cho chính mình".

Ông Biden vạch ra các bước Mỹ sẽ thực hiện để đối phó với khủng hoảng, bao gồm tiếp quản quyền kiểm soát không lưu, đảm bảo hoạt động của các chuyến bay dân sự và quân sự để sơ tán hàng nghìn người Mỹ trong những ngày tới, cũng như tăng cường hỗ trợ cho các công dân Afghanistan xin tị nạn ở Mỹ.

Tình hình tại Afghanistan đã làm dấy lên chỉ trích rộng rãi về cách chính quyền Biden chỉ đạo việc rút quân. Các chuyến bay rời sân bay Kabul đã phải tạm ngưng vì vi phạm an ninh. Những người Afghanistan tuyệt vọng chạy trốn quân Taliban đã trèo lên máy bay quân sự Mỹ.

Trong những tuần gần đây, ông Biden đã bày tỏ sự tin tưởng vào lực lượng an ninh Afghanistan, dự đoán Mỹ sẽ có cuộc rút quân bình tĩnh và có trật tự. Đồng thời ông cũng bác bỏ những câu hỏi về mối quan ngại trong cộng đồng tình báo và quân đội về sức mạnh ngày càng tăng của Taliban.

Xây dựng đất nước 

Ông Biden nói: "Sứ mệnh của chúng ta ở Afghanistan không phải là xây dựng quốc gia".

"Lợi ích quốc gia quan trọng duy nhất của chúng ta ở Afghanistan từ trước đến nay luôn là: Ngăn chặn một cuộc tấn công khủng bố vào Mỹ".

Ông chỉ ra rằng tình hình xấu đi nhanh chóng ở Afghanistan nhấn mạnh sự vô nghĩa của việc tiếp tục giữ quân Mỹ tại đất nước này. Xã hội quân sự và dân sự lâu dài đã không thể bén rễ tại Afghanistan bất chấp gần hai thập kỷ can thiệp của Mỹ và hàng trăm tỷ USD hỗ trợ.

Các quan chức chính quyền đang tìm cách giúp ông Biden giữ được sự ủng hộ chính trị từ những cử tri đã tỏ ra mệt mỏi với những can thiệp kéo dài hàng thập kỷ của Mỹ ở Trung Đông.

Nhưng các thành viên Đảng Cộng hòa đã chớp lấy những hình ảnh từ Kabul, nói rằng chúng gợi nhớ đến cuộc tấn công vào lãnh sự quán Mỹ ở Benghazi, Libya năm 2012 và cho rằng Nhà Trắng phải chịu trách nhiệm về sự hỗn loạn.

Ông Biden đã phải quay trở lại Washington từ kỳ nghỉ ở trại David và Delaware ban đầu dự kiến sẽ kéo dài đến hết tuần.

"Tôi là tổng thống của Mỹ. Việc đùn đẩy trách nhiệm giải quyết cuộc chiến ở Afghanistan chấm dứt trong nhiệm kỳ của tôi".