Nhiều sai phạm trong quản lý, sử dụng đất đai tại Tập đoàn Cao Su, Vinafor, Vinatea

Mới đây, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý và sử dụng đất đai, trong đó có đất có nguồn gốc từ nông, lâm trường quốc doanh tại Tập đoàn công nghiệp Cao su Việt Nam, Tổng công ty Lâm nghiệp và Tổng công ty Chè Việt Nam.

Thanh tra Chính phủ cho biết Tập đoàn công nghiệp Cao su Việt Nam (VRG, Mã: GVR) hiện đang quản lý và sử dụng diện tích đất là 371.348 ha. Trong đó, đất nông nghiệp chiếm 361.647 ha, đất phi nông nghiệp chiếm 9.701 ha. 

Tính đến ngày 31/12/2017, 92% diện tích đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (CNQSD); khoảng 8% còn lại chưa được cấp giấy CNQSD đất vì nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có phần đất dự kiến bàn giao cho địa phương quản lý, sử dụng nên không lập hồ sơ và đất đang tranh chấp.

Công tác xác định, cắm mốc đo đạc, lập bản đồ địa chính của Tập đoàn Cao su mới chỉ thực hiện được khoảng 84,4%, diện tích chưa thực hiện còn khoảng 15,6% dẫn đến số liệu về diện tích đất còn chưa chính xác.

Tính đến ngày 31/12/2017, các đơn vị thuộc tập đoàn còn để hơn 10.710 ha đất bị lấn chiếm, tập trung ở các tỉnh Đông Nam Bộ, Tây Nguyên và để diện tích đất chồng lấn giữa các công ty thuộc tập đoàn với những đối tượng khác, chủ yếu là người dân lên tới 1.737 ha.

Về việc xử lý, sắp xếp lại nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước, VRG quản lý, sử dụng 759 cơ sở nhà, đất với tổng diện tích đấy là 1.200,39 ha, diện tích nhà là 1.176.187 m2 thuộc đối tượng phải xử lý, sắp xếp xếp. 

Tuy nhiên, đến cuối năm 2017, Tập đoàn mới chỉ trình cơ quan chức năng phê duyệt xử lý 43 cơ sở; 716 cơ sở còn lại hiện chỉ mới hoàn tất công tác kiểm tra hiện trạng.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cho biết việc VRG cho thuê một phần diện tích văn phòng chưa thực hiện đúng quy định của pháp luật và cho mượn đất làm nhà ở để bị lấn, chiếm chưa thu hồi được.

Đối với Tổng công ty Lâm nghiệp (Vinafor, Mã: VIF), Thanh tra Chính phủ chỉ ra công ty còn hơn 7.396 ha đất bị lấn chiếm, chưa thu hồi. Việc lấn chiếm chủ yếu xảy ra vào giai đoạn từ năm 2005 về trước.

Bên cạnh đó, Vinafor còn có nhiều sai phạm trong việc ký hợp đồng cho thuê đất không đúng quy định pháp luật; để nhà xưởng, văn phòng xuống cấp, sử dụng lâu năm nhưng chưa có phương án đầu tư mới...

Đối với Tổng công ty Chè Việt Nam (Vinatea), Thanh tra chỉ ra còn gần 498 ha đất bị lấn chiếm, tập trung tại tỉnh Phú Thọ, đến nay chưa giải quyết dứt điểm; đưa 12 khu đất để góp vốn liên doanh, liên kết, cho thuê lại đất không đúng quy định; thoái vốn không thông qua đấu giá, vi phạm quy định pháp luật… 

Dựa trên những cơ sở trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị các công ty cần kiểm tra, rà soát đối với việc thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất, cho thuê đất, chuyển nhượng dự án theo thẩm quyền xử lý hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý bảo đảm theo đúng quy định.

Đồng thời, cần chỉ đạo các đơn vị trực thuộc rà soát, xử lý các vi phạm trong việc cho thuê văn phòng làm việc, cho thuê, mượn nhà, đất không đúng quy định để xảy ra tình trạng lấn chiếm nhà đất, để nhà trống không sử dụng, gây lãng phí. 

Cùng với đó, báo cáo với các địa phương để sớm bố trí ngân sách thực hiện việc rà soát, xác định ranh giới, cắm mốc giới, đo đạc, lập bản đồ địa chính và hồ sơ ranh giới sử dụng đất.

Đối với Vinatea, cần cung cấp hồ sơ, tài liệu để cơ quan chức năng điều tra, xử lý vi phạm trong việc sử dụng nhà đất, góp vốn liên doanh liên kết không xin ý kiến chủ sở hữu, thoái vốn không thông qua đấu giá.