Nguy cơ bùng phát virus viêm phổi corona ở các chợ truyền thống của Trung Quốc

Dựa vào một lồng kim loại chứa đầy gà sống ở Thượng Hải, bà Ran cố tìm đúng nguyên liệu cho món súp gà của mình.

Người phụ nữ 60 tuổi đang mua sắm tại một trong các khu chợ ẩm ướt của Trung Quốc, nơi bày bán thịt mới giết mổ và chưa đóng gói - vốn là đối tượng của cuộc điều tra nhằm tìm ra nguyên nhân bùng phát virus viêm phổi corona có khả năng gây tử vong.

4 người đã tử vong và hơn 200 người nhiễm bệnh, trong đó có 15 chuyên gia y tế. Chủng virus mới có liên quan đến hội chứng suy hô hấp cấp nghiêm trọng (hay SARS) từng giết chết gần 800 người cách đây 17 năm.

Được biết đến với tên 2019-nCov, virus viêm phổi corona mới lần đầu được phát hiện ở khách mua sắm hoặc làm việc tại một khu chợ ẩm ướt ở trung tâm thành phố Vũ Hán. Tác nhân gây bệnh có thể đã truyền từ động vật sống bán tại đây sang con người.

Theo Bloomberg, 60 năm kể từ đại dịch cúm châu Á và gần hai thập kỉ sau đại dịch SARS, Trung Quốc vẫn còn là nơi bùng phát nhiều dịch bệnh nguy hiểm mới.

Các khu chợ truyền thống tiềm ẩn nhiều nguy cơ lớn

Các khu chợ ẩm ướt tại châu Á, nơi khách hàng hòa mình trong không gian chật hẹp với đủ thứ từ gia cầm sống đến rắn, được xem là một trong các lí do chính cho dịch bệnh bùng phát.

Trung Quốc đã đạt được một số tiến bộ trong theo dõi và phát hiện bệnh truyền nhiễm kể từ đại dịch SARS cũng như kiểm soát hoạt động buôn bán động vật lạ.

Tuy nhiên, các chợ truyền thống, nơi tạo ra điều kiện lí tưởng để các bệnh truyền nhiễm gây tử vong phát triển, vẫn phổ biến và là một phần quan trọng của cuộc sống thường ngày ở nhiều thành phố.

"Nếu muốn nấu chén canh ngon, gà mái mới giết mổ tốt hơn nhiều so với thịt đông lạnh trong siêu thị", bà Ran cho hay. "Hương vị của chúng đậm đà hơn".

"Ưa thích thịt động vật tươi không được cách li đúng cách hoặc từ môi trường hoang dã khiến Trung Quốc dễ gặp nguy cơ bùng phát virus mới thông qua tiếp xúc gần gũi giữa con người và động vật", ông Wang Yuedan, giáo sư chuyên ngành miễn dịch tại Trường Y khoa Cơ bản (thuộc Đại học Bắc Kinh), cho hay.

"Điều tương tự cũng đúng với dịch Ebola khi nguyên nhân phát triển dịch đến từ việc ăn động vật trong rừng hoang dã ở châu Phi", ông Wang chia sẻ thêm.

SARS, đại dịch cúm châu Á bùng phát đều có liên hệ mật thiết với động vật hoang dã

Với số ca mắc bệnh tại Trung Quốc cũng như nhiễm bệnh tại Thái Lan, Nhật Bản và Hàn Quốc tăng lên, nỗi sợ virus viêm phổi corona lan rộng cũng lớn dần khi hàng trăm triệu khách du lịch Trung Quốc sắp tràn ra nước ngoài cho kì nghỉ Tết Nguyên đán vào tuần này.

Các khu chợ ẩm ướt thường đông nghẹt khách mua sắm đến mua thịt tươi để chuẩn bị cho các bữa tiệc đánh dấu sự khởi đầu của năm mới tại Trung Quốc.

Theo Bloomberg, cuối tuần qua, khu chợ truyền thống của Thượng Hải cũng rơi vào tình trạng tương tự khi có hàng trăm khách hàng lựa gà sống, sau đó mang đến quầy kế bên để giết mổ tại chỗ.

Nhiều động vật hoang dã như rắn và sóc đất ít xuất hiện tại chợ hơn kể từ dịch SARS, tuy nhiên thỉnh thoảng chúng được bán một cách lén lút. Đại dịch SARS được cho là đã lây lan qua loài cầy hương.

Bloomberg dẫn lời chính phủ Trung Quốc cho biết sự bùng phát của virus corona vẫn có thể phòng ngừa và kiểm soát được.

Trung Quốc thường có mối liên hệ mật thiết với các mầm bệnh chết người. Đại dịch cúm châu Á xuất phát từ vịt hoang dã năm 1957 đã giết chết tới 2 triệu người trên toàn cầu, theo WHO.

SARS có thể đã lây lan từ dơi sang người thông qua cầy vòi mốc và các loài khác ở chợ buôn bán động vật sống. Hai chủng cúm gia cầm trong thập kỉ qua cũng có thể đã xuất hiện từ một chợ gia cầm và một trang trại ngỗng.

Ông Liu Yuanfei, từng là một khách hàng thường xuyên tại chợ Vũ Hán - nơi nghi ngờ xuất hiện virus corona, nhớ lại việc ông đã nhìn thấy cá sấu, nhím và hươu sống bày bán ở đó.

"Khi một cuộc khủng hoảng xảy ra, mọi người bắt đầu hỏi tại sao", ông Liu nói. "Tuy nhiên, chợ Vũ Hán tồn tại được là do nhu cầu. Chừng nào người dân còn nhu cầu thì dù có thể không họp chợ ở đây, việc buôn bán như vậy sẽ xuất hiện ở nơi khác".