Nguồn cung trong nước dần ổn định, nhập khẩu xăng dầu giảm mạnh
Nhập khẩu xăng dầu giảm mạnh
Theo Tổng cục Hải quan, trong tháng 4, nhập khẩu xăng dầu đạt 789 nghìn tấn, tương đương 860 triệu USD, giảm 40% về lượng và giảm 37% về giá trị so với tháng 3.
Tính chung 4 tháng đầu năm, nhập khẩu xăng dầu các loại đạt 3,4 triệu tấn, tương đương 3,2 tỷ USD, tăng 20% về lượng và tăng 2,2 lần về giá trị so với cùng kỳ năm 2021.
Căng thẳng Nga - Ukraine xảy ra khiến giá xăng dầu nhập khẩu tháng 4 leo thang lên mức trên 1.090 USD/m3, tăng gấp đôi so với tháng 4/2021. Lũy kế 4 tháng, giá xăng dầu nhập khẩu trung bình cũng tăng 80%, ở mức 927 USD/m3.
Sau khi nhà máy lọc dầu Nghi Sơn giảm công suất, ảnh hưởng đến nguồn cung xăng dầu trong nước, Bộ Công Thương đã giao 10 doanh nghiệp nhập khẩu khoảng 1,5 triệu tấn xăng dầu cho quý II.
Tuy nhiên, đầu tháng 5, Bộ Công Thương thông tin nguồn cung xăng dầu cả trong nước và nhập khẩu trong quý II dự kiến khoảng 6,7 triệu m3, trong đó nhà máy lọc dầu Nghi Sơn dự kiến cung cấp 1,8 triệu m3, chiếm gần 27% tổng cung.
Công ty TNHH lọc hóa dầu Nghi Sơn (NSRP) đã làm việc với Chi nhánh phân phối sản phẩm của Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn (PVNDP) về khối lượng hàng cam kết bán trong quý II theo hợp đồng bao tiêu sản phẩm xăng dầu (FPOA).
Theo đó, sản lượng NSRP cam kết cung cấp trong tháng 4 là 590 nghìn m3; tháng 5 là 630 nghìn m3; tháng 6 là 610 nghìn m3.
"Sản lượng thông báo này là sản lượng bao tiêu chính thức mang tính ràng buộc pháp lý với PVNDP", Bộ Công Thương cho biết.
Như vậy, việc nhà máy lọc dầu Nghi Sơn cam kết cung ứng xăng dầu đã góp phần ổn định nguồn cung trong nước, giảm lượng nhập khẩu.
Giảm thuế nhập khẩu MNF để đa dạng thị trường
Dữ liệu hải quan cũng cho thấy Hàn Quốc là nhà cung cấp xăng dầu chính cho Việt Nam, chiếm 40% tổng kim ngạch nhập khẩu xăng dầu của Việt Nam 4 tháng đầu năm.
Riêng tháng 4, nhập khẩu xăng dầu từ Hàn Quốc đạt 325 nghìn m3, tương đương 359 triệu USD, giảm 54% về lượng và giảm 51% về kim ngạch so với tháng 3.
Tính chung 4 tháng đầu năm, Việt Nam nhập khẩu của Hàn Quốc 1,3 triệu m3 xăng dầu, tương đương 1,3 tỷ USD, tăng hơn 2 lần về lượng và tăng 3,7 lần về giá trị so với cùng kỳ năm 2021.
Sở dĩ, 4 tháng đầu năm, nhập khẩu xăng dầu của Việt Nam từ Hàn Quốc tăng mạnh bởi trong quý I nguồn cung xăng dầu trong nước thiếu hụt, các doanh nghiệp phải gia tăng nhập khẩu để bù đắp cho nhà máy lọc dầu Nghi Sơn.
Theo Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Hàn Quốc, doanh nghiệp được hưởng thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu ưu đãi đặc biệt là 10%, thấp hơn mức thuế tối huệ quốc và mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của các Hiệp định khác như ATIGA, ACFTA.
4 tháng đầu năm, giá xăng dầu nhập khẩu từ Hàn Quốc đang ở mức 1.000 USD/m3, tăng 78% so với cùng kỳ năm 2021.
Trước tình hình này, Bộ Tài chính trình Chính phủ điều chỉnh thuế suất thuế tối huệ quốc (MFN) đối với mặt hàng xăng động cơ, không pha chì từ mức 20% hiện nay xuống mức 12% (chênh 4% so với thuế suất FTA từ Hàn Quốc và ASEAN).
Bộ Tài chính cho rằng phương án trên mặc dù có thể không tác động nhiều đến việc làm giảm giá xăng trong nước do hiện nay xăng nhập khẩu chủ yếu từ ASEAN và Hàn Quốc.
Tuy nhiên, việc giảm thuế MFN sẽ góp phần đa dạng hóa nguồn cung xăng dầu từ các quốc gia khác như Trung Quốc, Mỹ và các quốc gia khu vực Trung Đông, tránh sự phụ thuộc quá lớn vào một số đối tác như hiện nay trong trường hợp nguồn cung trên thị trường thế giới biến động.
Bên cạnh đó, mức chênh lệch 4% giữa thuế suất MFN và thuế suất FTA đối với xăng cũng là hợp lý để thúc đẩy các doanh nghiệp trong nước tìm kiếm các nguồn cung xăng dầu mới khi các thị trường truyền thống bị thiếu hụt, đồng thời vẫn đảm bảo được dư địa đám phán các Hiệp định FTA mới trong tương lai trên cơ sở nguyên tắc có đi có lại.