Nguồn cung thịt gà nhiều nước bị đe dọa sau dịch cúm gia cầm tại Brazil
Brazil, nhà xuất khẩu gà lớn nhất thế giới, đã phải tạm ngừng các lô hàng đến những thị trường chủ lực như Trung Quốc, Mexico, Hàn Quốc nhằm ngăn chặn sự lây lan của chủng cúm độc lực cao H5N1. Các lệnh cấm này đã khiến Brazil mất quyền tiếp cận với các thị trường mang lại hơn 4 tỷ USD mỗi năm, tương đương 40% tổng kim ngạch xuất khẩu thịt gà, theo dữ liệu của chính phủ.
Brazil hiện rất khó bị thay thế vì chiếm hơn 1/3 thị phần xuất khẩu thịt gà toàn cầu. Vị thế là quốc gia chưa từng ghi nhận cúm gia cầm trong nhiều năm qua đã giúp các nhà sản xuất Brazil có lợi thế cạnh tranh rõ rệt so với đối thủ như Mỹ.
“Khi nhà cung cấp lớn nhất toàn cầu bị loại khỏi các thị trường lớn, người mua sẽ rơi vào thế bị động”, ông Joao Otavio Figueiredo, chuyên gia phân tích tại công ty tư vấn Datagro, nhận định. Ông cho biết, những quốc gia tạm ngưng nhập khẩu từ Brazil có thể sớm phải đối mặt với giá cả leo thang.
Nhu cầu tiêu thụ thịt gà đang gia tăng trên toàn cầu khi người tiêu dùng tìm đến lựa chọn rẻ hơn so với thịt bò. Điều này giúp tăng lợi nhuận cho các công ty như BRF SA, JBS SA tại Brazil và Tyson Foods Inc. ở Mỹ. Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo, lượng tiêu thụ thịt gà toàn cầu trong năm nay sẽ đạt mức kỷ lục.
Nguồn cung gà thế giới hiện đang bị hạn chế do tỷ lệ thụ tinh của trứng thấp cùng nhiều đợt bùng phát cúm gia cầm. Loại virus này từng gây khan hiếm trứng tại các siêu thị Mỹ và được dự báo sẽ khiến xuất khẩu thịt gà của Mỹ xuống mức thấp nhất kể từ năm 2015, theo USDA.
Các trang trại thương mại tại Brazil từng được xem là "vùng an toàn" trước virus cúm gia cầm – loại đã khiến hàng chục triệu con gia cầm chết trong thời gian gần đây. USDA ước tính, khoảng 2/3 mức tăng trưởng xuất khẩu gà toàn cầu trong năm nay sẽ đến từ Brazil.
Tuy nhiên, điều đó đã thay đổi vào tuần trước khi virus được phát hiện tại một trang trại thương mại ở bang Rio Grande do Sul, miền Nam Brazil. Hiện đang có thêm các ca nghi nhiễm tại bang lân cận Santa Catarina và bang Tocantins ở phía Bắc, vẫn đang trong quá trình điều tra.
Trung Quốc và Hàn Quốc là hai trong số những thị trường chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Cả hai quốc gia vốn phụ thuộc hơn 70% nguồn nhập khẩu thịt gà từ Brazil đều đã ban hành lệnh cấm trên phạm vi toàn quốc. Trong khi đó, các nước chỉ áp dụng lệnh cấm một phần như Arab Saudi có thể ít bị tác động hơn.
Quy mô của đợt gián đoạn sẽ phụ thuộc vào khả năng kiểm soát dịch bệnh của Brazil. Khu vực phía Nam nước này hiện chiếm khoảng 75% sản lượng gà phục vụ xuất khẩu.
Trước đó vào tháng 7, Brazil từng tạm ngừng xuất khẩu sang Trung Quốc và châu Âu sau khi phát hiện bệnh Newcastle tại một trang trại thương mại, nhưng các lệnh cấm đã được dỡ bỏ nhanh chóng.
“Giải pháp cho các nước nhập khẩu là cần có cách tiếp cận thận trọng hơn trong các biện pháp bảo hộ”, ông Alcides Torres – người sáng lập công ty tư vấn Scot Consultoria – nhấn mạnh. “Không có nhà cung cấp nào thay thế được Brazil”.
