Nguồn cung lương thực toàn cầu năm 2024 sẽ vẫn căng thẳng vì El Nino và lệnh hạn chế xuất khẩu

Theo Reuters, giá lương thực tăng cao trong những năm gần đây đã thúc đẩy nông dân trên toàn thế giới trồng thêm ngũ cốc và hạt có dầu. Nhưng người tiêu dùng sẽ phải đối mặt với nguồn cung thắt chặt hơn vào năm 2024, trong bối cảnh thời tiết El Nino bất lợi, lệnh hạn chế xuất khẩu của một số nước và nhu cầu về nhiên liệu sinh học cao hơn.

Giá lúa mì, ngô và đậu nành toàn cầu, sau nhiều năm tăng mạnh, đang có xu hướng giảm vào năm 2023 do những nút thắt ở Biển Đen dần được tháo gỡ và lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu giảm bớt.

Song, các nhà phân tích và thương nhân nhận định rủi ro về giá vẫn còn bởi những cú sốc nguồn cung và lạm phát lương thực trong năm mới.

Ông Ole Houe, giám đốc dịch vụ tư vấn tại công ty môi giới nông nghiệp IKON Commodities trụ sở tại Sydney, cho biết: “Bức tranh nguồn cung ngũ cốc chắc chắn được cải thiện vào năm 2023 với vụ mùa bội thu hơn ở một số nơi quan trọng. Nhưng chúng ta vẫn chưa thực sự thoát khỏi khó khăn”.

“Chúng tôi có dự báo El Nino có thể tác động đến mùa màng ít nhất đến tháng 4 - 5/2024. Sản lượng ngô của Brazil gần như chắc chắn giảm và Trung Quốc đang gây bất ngờ cho thị trường khi mua khối lượng lớn lúa mì và ngô từ thị trường quốc tế.”

El Nino và sản lượng thương lực

Hiện tượng thời tiết El Nino, gây khô hạn ở phần lớn châu Á trong năm nay, được dự báo sẽ tiếp tục diễn ra trong nửa đầu năm 2024. Điều này gây nguy hiểm cho nguồn cung gạo, lúa mì, dầu cọ và các nông sản khác ở một số nền nông nghiệp hàng đầu thế giới. 

Các thương nhân và giới chức các nước dự đoán sản lượng gạo châu Á trong nửa đầu năm 2024 sẽ giảm do điều kiện trồng trọt khô hạn và các hồ chứa thu hẹp.

Nguồn cung gạo thế giới đã thắt chặt trong năm nay sau khi hiện tượng thời tiết El Nino làm giảm sản lượng, khiến Ấn Độ, nước xuất khẩu lớn nhất thế giới, hạn chế xuất khẩu.

Trong khi các thị trường ngũ cốc khác mất giá thì giá gạo lại tăng lên mức cao nhất trong 15 năm vào năm 2023. Trong đó, giá tại một số nước xuất khẩu gạo lớn tăng tới 40 - 45%. 

Vụ lúa mì tiếp theo của Ấn Độ cũng đang bị đe dọa do thiếu độ ẩm. Điều này có thể buộc nước tiêu thụ lúa mì lớn thứ hai thế giới phải nhập khẩu lần đầu tiên sau 6 năm do lượng hàng tại các kho nhà nước đã giảm xuống mức thấp nhất trong 7 năm.

Đến tháng 4, nông dân ở Australia, nước xuất khẩu lúa mì số 2 thế giới, các nông dân sẽ phải trồng vụ mới trong thời tiết khô hạn. Trong nhiều tháng qua, thời tiết nắng nóng gay gắt đã hạn chế năng suất vụ mùa năm nay và chấm dứt kỳ vọng 3 năm liên tiếp đạt mùa màng kỷ lục.

Điều này có thể sẽ thúc đẩy người mua, bao gồm cả Trung Quốc và Indonesia, tìm kiếm khối lượng lúa mì lớn hơn từ các nhà xuất khẩu khác ở Bắc Mỹ, Châu Âu và khu vực Biển Đen.

Ngân hàng Commerzbank cho biết: “Tình hình nguồn cung lúa mì trong niên vụ 2023-2024 có thể sẽ thấp hơn so với niên vụ trước. Điều này là do xuất khẩu từ các nước sản xuất quan trọng có thể sẽ thấp hơn đáng kể”.

Về mặt tích cực đối với nguồn cung ngũ cốc, sản lượng ngô, lúa mì và đậu tương ở Nam Mỹ dự kiến ​​sẽ cải thiện vào năm 2024, mặc dù thời tiết thất thường ở Brazil đang để lại một số nghi ngờ.

Ở Argentina, lượng mưa dồi dào tại các vùng trung tâm nông nghiệp có khả năng thúc đẩy sản xuất đậu nành, ngô và lúa mì.

Theo sàn giao dịch ngũ cốc Rosario (BCR) của Argentina, 95% ngô trồng sớm và 75% đậu nành đang ở trong điều kiện “tuyệt vời đến rất tốt”, nhờ các trận mưa kể từ cuối tháng 10 trên khắp vùng Pampas của nước này.

Brazil dự kiến ​​sẽ đạt sản lượng nông sản gần kỷ lục vào năm 2024, mặc dù ước tính sản lượng đậu tương và ngô của nước này đã giảm trong những tuần gần đây do thời tiết khô hạn.

Sản lượng dầu cọ toàn cầu cũng có khả năng giảm trong năm tới do thời tiết El Nino khô hạn. Điều này được kỳ vọng sẽ hỗ trợ giá dầu ăn, vốn đã giảm hơn 10% trong năm 2023. Sản lượng sụt giảm trong bối cảnh thị trường kỳ vọng nhu cầu sản xuất nhiên liệu sinh học và dầu nấu ăn tăng cao.

CoBank, ngân hàng cho vay hàng đầu trong lĩnh vực nông nghiệp Mỹ, cho biết: “Chúng tôi nhận thấy rủi ro giá tăng nhiều hơn là giảm”.

“Tồn kho ngũ cốc và hạt có dầu toàn cầu đang bị thắt chặt. Bắc bán cầu có thể sẽ ghi nhận hiện tượng thời tiết El Nino mạnh trong suốt mùa vụ lần đầu tiên kể từ năm 2015.  Đồng USD sẽ tiếp tục giảm và nhu cầu toàn cầu tăng trưởng trong dài hạn.” xu hướng tăng trưởng dài hạn của nó."