Người Czech không 'mặn mà' với đồng euro
Gia nhập Khu vực sử dụng đồng euro (Eurozone) và thay thế đồng nội tệ bằng đồng euro được dự báo sẽ trở thành một trong những chủ đề chính của cuộc bầu cử Hạ viện Czech trong vòng 2 năm tới. Cho tới nay, Chính phủ liên minh gồm 5 đảng của Thủ tướng Petr Fiala tiếp tục mâu thuẫn về mục tiêu này, trong khi dư luận Czech đại đa số không tán thành việc sử dụng đồng euro.
Phóng viên TTXVN tại Praha dẫn phát biểu của người phát ngôn đảng Dân chủ Công dân (ODS) cầm quyền, ông Jakub Skyva tuyên bố việc gia nhập Eurozone hiện không nằm trong mục tiêu của Chính phủ Czech.
Theo ông Skyva, ưu tiên hiện nay đối với Chính phủ của Thủ tướng Petr Fiala (đồng thời là Chủ tịch ODS) là xây dựng một nền tài chính công lành mạnh, hoạt động hiệu quả.
Ông Skyva lưu ý thêm đây cũng chính là một trong những điều kiện tiên quyết để đưa đồng euro vào lưu hành tại Czech. Dù chưa đặt ra mục tiêu cụ thể gia nhập Eurozone, song ODS vẫn tổ chức các cuộc thảo luận về vấn đề này.
Theo người phát ngôn ODS, đảng này nhận thấy hiện có những lập luận “hợp lý” cả từ phía những người ủng hộ và phản đối. Bản thân Thủ tướng Fiala cũng nhiều lần tuyên bố chưa đặt ra mục tiêu đưa Czech gia nhập Eurozone nhưng mới đây ông nói rằng trong năm 2024, CH Séc có thể đáp ứng một tiêu chí quan trọng của Hiệp ước Maastricht để có thể sử dụng đồng euro là đưa mức thâm hụt ngân sách xuống dưới 3%.
Trong khi đó, hai đối tác chủ chốt trong Chính phủ liên minh Czech là đảng TOP 09 và STAN bày tỏ ủng hộ gia nhập Eurozone. Hạ nghị sĩ Milos Novy của TOP 09 khẳng định đảng này đặt mục tiêu đưa Czech gia nhập Eurozone vào năm 2030. Theo nghị sỹ này, các doanh nghiệp Czech hiện đang rất tốn kém trong việc phòng ngừa rủi ro tỷ giá. Ông nhấn mạnh tư cách thành viên Eurozone sẽ giúp Czech loại bỏ hoàn toàn những rủi ro như vậy, đồng thời giúp đất nước có mức lạm phát thấp hơn và nền tài chính công ổn định hơn.
Hạ nghị sỹ Jan Farsky của STAN tuyên bố gia nhập Eurozone là mục tiêu của phong trào này nhằm đưa đất nước phát triển bởi những lợi ích kinh tế rõ ràng mà đồng euro mang lại. Tuy nhiên, ông Farsky thừa nhận xã hội Czech “có lịch sử chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của chủ nghĩa hoài nghi châu Âu” nên cần từng bước giải thích những mặt tích cực và lợi ích cho công chúng khi sử dụng đồng euro song song với việc thực hiện các bước đi mang tính “kỹ thuật”.
Thứ trưởng Tài chính Jiri Valenta (đảng Pirati trong liên minh cầm quyền) khẳng định Chính phủ Czech phấn đấu đạt được các tiêu chí Maastricht một cách nhanh nhất có thể để gia nhập Eurozone. Ông Valenta ủng hộ Czech tham gia cơ chế tỷ giá hối đoái châu Âu, tức là liên kết đồng CZK (korun) của Czech với đồng euro. Theo ông, điều này sẽ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước hàng chục tỷ CZK mỗi năm tiền trả nợ. Ngoài ra, CH Czech cũng sẽ có cơ hội tham gia quyết định chính sách tiền tệ khu vực đồng euro. Đây được coi là một lợi thế đáng kể vì CH Czech là nền kinh tế định hướng xuất khẩu.
Phe đối lập gồm phong trào ANO của cựu Thủ tướng Andrej Babis và đảng Tự do Dân chủ Trực tiếp (SPD) ủng hộ việc duy trì đồng nội tệ của Czech. Bà Alena Schillerova, Chủ tịch nhóm nghị sĩ ANO tại Hạ viện, tuyên bố đồng korun đang chiếm ưu thế và thực tế này sẽ không thay đổi trong tương lai gần. Bà Schillerova nhấn mạnh rằng ANO không muốn từ bỏ chính sách tiền tệ riêng của Czech cũng như không muốn việc sử dụng đồng euro làm gia tăng giá cả.
Theo kết quả khảo sát mới nhất của Trung tâm nghiên cứu dư luận (CVVM) của Czech, có tới 73% số người được hỏi phản đối việc sử dụng đồng euro. Theo CVVM, kể từ năm 2011, tỷ lệ ủng hộ Czech gia nhập Eurozone chỉ dao động quanh mức 20% và chưa bao giờ vượt qua mốc 25%.