Năm 2025: ESG có trở thành quá khứ khi đầu tư vào AI lên ngôi?

Châu Á trải qua đợt nắng nóng kỷ lục vào năm 2024. Nhiều khu vực ghi nhận nhiệt độ vượt 40 độ C trong nhiều ngày liên tục. Năm 2025, châu lục này được dự báo sẽ đối mặt với những thách thức mới về khí hậu. Trong khi đó, thế giới chờ đợi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào ngày 20/1.

Ông Trump được biết đến là người phản đối các ngành công nghiệp xanh. Ông cam kết sẽ rút Mỹ khỏi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, dừng các dự án năng lượng gió ngoài khơi và xóa bỏ khoản ưu đãi thuế dành cho xe điện của chính quyền ông Biden.

Biến đổi khí hậu là vấn đề chung của toàn cầu. Những thay đổi chính sách tại Mỹ có thể ảnh hưởng đến nhiều quốc gia. Tuy vậy, các nhà đầu tư trong lĩnh vực này vẫn lạc quan.

“Chủ đề về công nghệ xanh vẫn rất tiềm năng. Cơ hội dành cho các nhà khởi nghiệp và nhà đầu tư vẫn còn rất nhiều”, ông Andrew Wong, Giám đốc công ty đầu tư Trirec tại Singapore, chia sẻ với Tech in Asia.

Từ sự rút lui của các quỹ đầu tư mạo hiểm ngắn hạn đến việc phát triển công nghệ pin mới, Tech in Asia dự đoán 5 xu hướng lớn cho công nghệ xanh tại châu Á vào năm 2025.

Lời chia tay với đầu tư mạo hiểm ‘lướt sóng’

Sự quan tâm đến đầu tư xanh đang giảm dần. Nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm (VC) đã chuyển hướng khỏi công nghệ khí hậu để theo đuổi xu hướng mới là trí tuệ nhân tạo thế hệ tiếp theo (genAI). Điều này không hẳn là xấu, vì những nhà đầu tư thực sự gắn bó với công nghệ khí hậu sẽ tiếp tục ở lại.

Ông Sandiip Bhammer, nhà sáng lập và đối tác điều hành của Green Frontier Capital, chia sẻ rằng các quỹ VC với nguồn vốn lớn đã làm tăng cạnh tranh và đẩy định giá các startup công nghệ xanh lên quá cao.

Khi các “VC lướt sóng” rời đi, nguồn vốn đầu tư sẽ giảm. Điều này tạo điều kiện để các quỹ chuyên sâu vào lĩnh vực khí hậu có cơ hội thẩm định kỹ lưỡng hơn và đầu tư ở mức định giá hợp lý. Tháng trước, công ty của Bhammer đã ra mắt quỹ trị giá 177 triệu USD để đầu tư vào các startup công nghệ khí hậu.

Sự thay đổi này có lợi cho cả các quỹ đầu tư lẫn các startup trong dài hạn. Hợp tác với các nhà đầu tư chuyên sâu giúp đảm bảo sự hỗ trợ ổn định và lâu dài, thay vì các khoản đầu tư ngắn hạn từ những quỹ không chuyên và dễ rút lui khi xu hướng thay đổi.

ESG chưa hoàn toàn chết

Dù có nhiều ý kiến cho rằng ông Trump sẽ “chôn vùi” đầu tư theo tiêu chí môi trường, xã hội và quản trị (ESG), các hoạt động ESG vẫn sẽ được duy trì.

Các đối tác hữu hạn (LPs) - những nhà đầu tư vào các quỹ VC và quỹ đầu tư tư nhân, ngày càng yêu cầu báo cáo và thúc đẩy tính bền vững trong danh mục đầu tư của họ.

Điều này sẽ tác động đến cách các công ty vận hành. Một số công ty công nghệ tại Ấn Độ như Swiggy, Zomato và Zerodha đã bắt đầu công bố các báo cáo liên quan đến tính bền vững.

“Các quỹ VC tập trung vào khí hậu vốn luôn chú trọng đến tính bền vững. Giờ đây, các quỹ VC thông thường cũng bắt đầu cảm nhận áp lực này”, bà Vasudha Madhavan, Nhà sáng lập và CEO Ostara Advisors, nói.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn. Các doanh nghiệp ở giai đoạn đầu thường gặp khó trong việc phân bổ nguồn lực cho các báo cáo về tính bền vững, như đo lường khí thải carbon hay tác động xã hội. Nhưng khi những công ty này lớn mạnh hơn, điều đó sẽ thay đổi.

“Chúng tôi luôn nhắc nhở các nhà sáng lập ở giai đoạn đầu không nên bỏ qua yếu tố bền vững. Điều này sẽ giúp thu hút các nhà đầu tư ưu tiên những tiêu chí này”, ông Wong tại công ty đầu tư Trirec, chia sẻ.

Vốn nhiều hơn cho các công ty xe điện

Ngành xe điện có thể nhận thêm hỗ trợ từ chính phủ thông qua trợ cấp và ưu đãi thuế. Điều này đặc biệt khả thi ở các quốc gia có ngành xe điện nội địa như Ấn Độ, Nhật Bản và Việt Nam. Lý do chính là lo ngại về sự thống trị của Trung Quốc.

BYD, một tập đoàn xe điện lớn của Trung Quốc, là ví dụ điển hình. Thương hiệu này đã mở rộng mạnh mẽ tại Đông Nam Á. Tại Singapore, doanh số xe điện của BYD tăng 83% trong nửa đầu năm nay so với cả năm 2023.

Thái Lan hiện là thị trường lớn nhất của BYD ở nước ngoài. Công ty cũng đã gia nhập thị trường Việt Nam để cạnh tranh trực tiếp với VinFast.

Đầu năm nay, VinFast nhận khoản vay 1,4 tỷ USD từ công ty mẹ để bù đắp thua lỗ. Chính phủ Việt Nam có thể sẽ trợ cấp thêm để hỗ trợ VinFast và khuyến khích các doanh nghiệp nội địa cạnh tranh trước áp lực từ Trung Quốc, theo Tech in Asia.

Ngoài cạnh tranh, việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng xe điện cũng là thách thức lớn. Điều này không chỉ giới hạn ở các quốc gia chịu áp lực từ xe điện Trung Quốc.

Tại Ấn Độ, các công ty như Tata Motors, Mahindra Electric và Ola Electric đang dẫn đầu ngành xe điện nội địa. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn gần như độc quyền cung cấp nguyên liệu thô như lithium và cobalt, rất quan trọng cho sản xuất xe điện.

Chính phủ Ấn Độ đang triển khai Chương trình Sản xuất theo giai đoạn để thúc đẩy sử dụng linh kiện sản xuất trong nước. Trợ cấp và ưu đãi thuế cho các nhà sản xuất linh kiện xe điện có thể được áp dụng trước năm 2025.

Tiến bộ trong công nghệ pin

Một cách để vượt qua các hạn chế về chuỗi cung ứng là chuyển sang công nghệ mới. Đây là hướng đi mà nhiều công ty sẽ thực hiện trong năm 2025.

Pin lithium-ion hiện đang chiếm ưu thế trong ngành xe điện và năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, loại pin này phụ thuộc nhiều vào các tài nguyên khan hiếm như lithium, cobalt và nickel, phần lớn do một số quốc gia, bao gồm Trung Quốc, kiểm soát.

Trong khi đó, pin sodium-ion sử dụng nguyên liệu sodium, một nguyên tố dồi dào và chi phí thấp hơn. Sodium là nguyên tố phổ biến thứ 6 trên thế giới.

Bà Madhavan tại Ostara Advisors dự đoán pin sodium-ion sẽ sớm được sử dụng trong lĩnh vực năng lượng tái tạo và lưu trữ năng lượng trên lưới điện trong tương lai gần.

Giải pháp công nghệ xanh trở nên cấp thiết

Khi tác động của biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng vào năm 2025, việc sử dụng các giải pháp công nghệ xanh để thích ứng trở nên cấp thiết.

Sự chú ý đang dần chuyển từ việc ngăn chặn biến đổi khí hậu sang giảm thiểu và thích nghi với các tác động của nó.

Chẳng hạn, các công nghệ AI đã giúp cải thiện hiệu suất năng lượng của hệ thống điều hòa không khí. Những tiến bộ này cho thấy vai trò quan trọng ngày càng lớn của công nghệ thích ứng trong việc giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.