Mỹ lần đầu tiên đề xuất muốn đàm phán FTA với Nhật Bản

Phó thủ tướng Nhật Bản Taro Aso (trái) và Phó tổng thống Mỹ Mike Pence. Ảnh: Nikkei

Một quan chức chính phủ Nhật Bản cho biết phía Mỹ đã đề cập đến vấn đề FTA trong vòng đối thoại kinh tế thứ 2 giữa Phó tổng thống Mỹ Mike Pence và Phó thủ tướng Nhật Bản Taro Aso, diễn vào vào ngày thứ Hai (16/10).

Đề tài này đã không được thảo thuận trong vòng đối thoại đầu tiên tại Tokyo hồi tháng 4, và cũng không được đề cập trong những lần gặp mặt giữa Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Vì vậy, đây là lần đầu tiên Mỹ chính thức đề nghị mở các cuộc đàm phán về chủ đề này.

Theo Nikkei, chính quyền Tổng thống Trump không giữ bí mật việc họ cho rằng thâm hụt thương mại của Mỹ với Nhật Bản (khoảng 70 tỷ USD/năm) là một vấn đề, và tìm giải pháp thông qua các cuộc đàm phán song phương.

Tuy nhiên, phía chính quyền Thủ tướng Shinzo Abe vẫn thận trọng với đề nghị này, vì Nhật Bản có khả năng sẽ phải mở cửa ngành nông nghiệp và thịt gia súc nếu 1 thỏa thuận FTA được xác lập.

Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Nhật Bản hôm thứ Hai cho biết họ sẽ thông tham gia đàm phán ngay lập tức.

Ông Trump dự kiến sẽ có chuyến thăm Nhật Bản đầu tiên trên cương vị Tổng thống Mỹ vào đầu tháng 11, khi chủ để sẽ trở thành một chương trình nghị sự. Cuộc đối thoại giữa ông Pence và ông Aso trong vòng chưa đầy 2 tiếng, một phần nhằm mở đường cho chuyến thăm Nhật Bản của ông Trump. Tham dự đối thoại còn có Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Steven Mnuchin, Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Wilbur Ross, và Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer. Theo một thông cáo báo chí chung, Nhật Bản đã nhất trí nới lỏng các thủ tục về kiểm tra đối với xe ô tô nhập khẩu, một trong những nhân tố lớn nhất dẫn tới thâm hụt thương mại của Mỹ với quốc gia này.

Bên cạnh đó, hai quốc gia cũng ký một biên bản ghi nhớ về hợp tác hệ thống giao thông thông minh và phát triển hạ tầng, được ông Trump coi như một chiến lược tăng trưởng kinh tế quan trọng. Ngoài ra, tăng cường hợp tác trong lĩnh vực năng lượng, bao gồm tăng nguồn cung khí hóa lỏng của Mỹ.

Phía Mỹ cũng kêu gọi chính quyền Nhật Bản xem xét lại các quy định hạn chế nhập khẩu khẩn cấp đối với thịt bò đông lạnh của Mỹ, nhưng phía Nhật Bản chưa đưa ra quyết định trong vòng đối thoại lần này.

Về nông nghiệp, Nhật Bản đã nới lỏng hạn chế nhập khẩu đối với khoai tây từ bang Idaho, Mỹ hồi tháng 9, trong khi Mỹ sẽ nới hạn chế đối với quả hồng nhập khẩu từ Nhật Bản. Chính phủ 2 nước đều kết luận rằng thương mại song phương đã có một số tiến bộ trong những tháng gần đây.

Ông Pence và ông Aso cũng thảo luận về lập trường giữa 2 chính phủ về vấn đề củng cố hợp tác trong việc giải quyết mối đe dọa đến từ chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên.

“Mỹ sẽ tiếp tục dùng hết khả năng của mình với hy vọng đạt được thỏa thuận với Bình Nhưỡng thông qua ngoại giao và kinh tế, và hoàn thành mục tiêu dừng chương trình hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên”, ông Pence nói.

Hai nhà lãnh đạo cũng thỏa luận vấn đề Triều Tiên và thống nhất hợp tác trong việc áp lệnh trừng phạt đối với Bình Nhưỡng. Đề xuất về đàm phán FTA được Mỹ đưa ra tại thời điểm khó khăn đối với Nhật Bản, khi quốc gia này đang phải đối mặt với đe dọa từ Triều Tiên. Nhật Bản phụ thuộc nhiều vào hệ thống an ninh của Mỹ, và Washington có thể tận dụng tình hình này để mặc cả với Nhật Bản khi 2 bên đạt được thỏa thuận thương mại.