Một trận bão tuyết tại Texas phơi bày điểm yếu của cả điện hóa thạch lẫn điện tái tạo

Vào ngày 16/2, có đến 4,3 triệu người dân bang Texas bị mất điện, theo Statista. Đến tối, khoảng ba triệu người vẫn phải mò mẫn trong bóng tối khi ngoài trời đổ mưa đá. Trong lúc tình hình vẫn chưa được giải quyết thì trò đổ lỗi đã bắt đầu, xoay quanh các nguồn năng lượng khác nhau.  

Thực tế là hiện nay cả nguồn năng lượng tái tạo và nhiên liệu hóa thạch đều bị ảnh hưởng bởi bão tuyết.

Ví dụ, các tuabin gió bị chỉ trích nặng nề vì một số tuabin ở phía tây Texas bị đóng băng và không thể hoạt động. May mắn là thiệt hại được bù đắp một phần bởi các trang trại gió ở nơi khác.

Tuy nhiên, năng lượng gió không đáng trách. Các chuyên gia đã chỉ ra rằng tuabin ở Texas không được trang bị để vận hành trong giá lạnh. Chúng không có các bộ phận sưởi ấm và cũng không được xử lý bằng chất chống đông.

Các nguồn nhiên liệu hóa thạch cũng không tránh khỏi một số thất bại. Cả hai nhà máy nhiệt điện than và khí đốt tự nhiên đều cần nước để vận hành. Một số buộc phải ngừng hoạt động do giá rét làm nước đóng băng. Số khác đóng cửa sau khi mất khả năng tiếp cận nguồn điện cần thiết để hoạt động.

Nhà máy điện hạt nhân cũng phụ thuộc vào nước và ít nhất một tổ máy ở phía nam Texas đã phải đóng cửa do nước đóng băng. Nhà máy lọc dầu lớn nhất của Mỹ là Port Arthur cũng ngừng hoạt động vào 15/2 do thời tiết khắc nghiệt chưa từng có.

Phân tích về ERCOT (công ty điều hành lưới điện Texas) bởi nhà nghiên cứu Joshua D. Rhodes cho thấy Texas lấy điện năng từ những đâu. Năm 2020, nguồn năng lượng chiếm tỷ trọng lớn nhất (46%) là khí tự nhiên. Trong khi đó, 23% điện năng của Texas đến từ gió, tăng đáng kể so với con số 8% một thập kỷ trước. Phần còn lại đến từ than (18%), hạt nhân (11%) và năng lượng mặt trời (2%).

Nhìn chung, trận bão tuyết cho thấy lỗi thuộc về toàn bộ hệ thống điện của Texas chứ không phải một nguồn năng lượng đơn lẻ nào. Tệ hơn, Texas vận hành mạng lưới điện độc lập với phần còn lại của nước Mỹ. Điều này có nghĩa là Texas không thể xuất khẩu năng lượng sang các bang khác lúc thừa và cũng không thể nhập khẩu điện để bù đắp thiếu hụt lúc khẩn cấp.  

Reuters cho biết trong tuần này giá điện ở Texas đã tăng vọt trong bối cảnh các nhà cung cấp phải vật lộn để đáp ứng nhu cầu giữa trận bão tuyết lịch sử. Các nhà chức trách đã phải ra lệnh áp giá trần cho điện.

Trang web của ERCOT cho thấy giá điện bán buôn có thể phân phối trong 5 phút tới đã vượt ngưỡng 10.000 USD/MWh vào đầu tuần này. Trước khi bão tuyết ập vào Texas, giá điện theo thời gian thực còn chưa đến 50 USD/MWh. 

Hôm 17/2, Ủy ban Năng lượng Công cộng của Texas đã yêu cầu ERCOT giới hạn giá tại đây ở mức 9.000 USD/MWh.

Ông Marshall Steeves, nhà phân tích thị trường năng lượng tại IEG Vantage cho biết: "Những gia đình phụ thuộc vào nguồn điện để sưởi ấm sẽ bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề. Doanh nghiệp và nhà sản xuất sẽ phải đối mặt với chi phí điện tăng đột biến".

Ông Steeves kỳ vọng rằng sự kiện này chỉ diễn ra trong ngắn hạn và thời tiết ấm lên kể từ cuối tuần này sẽ giúp thị trường bình ổn trở lại.